Bài 2. Trong lòng mẹ

Tuần 2, tiết 05
TRONG LÒNG MẸ
(Trích "Những ngày thơ ấu"- Nguyên Hồng)
Tiết 5 TRONG LÒNG MẸ
(Trích những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng)
Giới thiệu chung
1. Tác giả:
1918 -1982, tên thật là Nguyễn Nguyên Hồng, quê Nam Định. Những sáng tác của ông thường hướng vào những người cùng khổ xung quanh ông, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em

Tiết 5 TRONG LÒNG MẸ
(Trích những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng)
2. Tác phẩm
- Xuất xứ: “Trong lòng mẹ” được trích từ chương IV của tác phẩm “Những ngày thơ ấu”.
- Thể loại: Hồi kí tự truyện.
- Đại ý: Ghi lại những suy nghĩ và cảm xúc của bé Hồng về người cô ruột và nhất là về người mẹ của mình thông qua những cuộc trò chuyện và gặp gỡ bất ngờ.

- Bố cục: Gồm hai phần
Phần 1. Từ đầu-> người ta hỏi đến chứ: Cuộc đối thoại với bà cô
Phần 2. Còn lại : Cuộc gặp gỡ bất ngờ với mẹ
Tiết 5 TRONG LÒNG MẸ
(Trích những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng)
3. Phân tích
a, Cuộc đối thoại giữa bà cô và bé Hồng.
NGƯỜI CÔ
BÉ HỒNG
- Cười hỏi: “Hồng…. không?”
.cười rất kịch, giọng nói cay độc.
Thăm dò phản ứng của bé Hồng .
Hỏi luôn, giọng vẫn ngọt: “Sao … có như trước đâu”. Nhìn chằm chặp vào bé Hồng.
Bóng gió gieo rắc những hoài nghi để bé Hồng khinh ghét mẹ.

Vỗ vai cười nói :Mày dại quá…thăm em bé chứ!”.Cố tình ngân dài hai tiếng “em bé”.

Toan trả lời có → cúi đầu không đáp → cười đáp lại:không muốn vào.(vì nhận ra ý nghĩ cay độc của bà cô)

- Im lặng cúi đầu xuống đất, lòng thắt lại, khóe mất cay cay.
→ Tủi thân, đau xót vì bị tổn thương.
Nước mắt ròng ròng rớt xuống hai bên mép rồi chan hòa đầm đìa ở cằm và ở cổ.đau đớn, căm hận những thành kiến tàn ác, cười dài trong tiếng khóc hỏi: Sao cô biết mợ con có con?

mỉa mai, khinh miệt và ngầm khẳng định mẹ bé Hồng là người hư hỏng
BÉ HỒNG

→ đau đớn, tức tưởi , bất lực.
- Cô vẫn tươi cười kể : Mẹ bé Hồng rách rưới, mặt mày xanh bủng, người gầy rạc, đi bán bóng đèn.
Hả hê, sung sướng trước sự bất hạnh , khổ cực của chị dâu.






Cổ họng nghẹ ứ , khóc không ra tiếng.
Ước muốn: Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ như hòn đá, như cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ , tôi quyết vồ lấy mà cắn , mà nhai , mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi”
→ Muốn hành động để giải thoát mẹ khỏi mọi đau khổ, bất hạnh.
- Vỗ vai, đổi giọng nghiêm nghị, ra vẻ thương xót người đã khuất nhưng thực tâm bà cô đã ra đòn quyết định là khẳng định rõ mẹ bé Hồng là người xấu “ Trước sau cũng một lần xấu, bán xới mãi được sao?”
Tiết 5 TRONG LÒNG MẸ
(Trích những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng)
a, Cuộc đối thoại giữa người cô và bé Hồng.
Bản chất lạnh lùng, thâm hiểm, độc ác, bà cô tiêu biểu cho
hạng người sống vô cảm, thiếu tình thương. Còn bé Hồng là cậu bé bất hạnh cô đơn, nhưng có tình yêu mẹ thật mãnh liệt.
b. Bé Hồng gặp mẹ và ở trong lòng mẹ:
Thoáng thấy bóng mẹ:Đuổi theo, gọi bối rối.
Khi đuổi kịp: Hồng thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, châm ríu lại → xúc động mạnh mẽ.
Khi ở trong lòng mẹ:
+ Say sưa ngắm nhìn mẹ, thấy mẹ đẹp vô cùng.
+ Cảm giác ấm áp mơn man khắp da thịt, thơm tho lạ thường, êm dịu vô cùng.
+ Cảm giác bồng bềnh, sung sướng, rạo rực, hạnh phúc, không nghĩ ngợi gì.

Tiết 6 TRONG LÒNG MẸ
(Trích những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng)
Các câu văn kể sử dụng các động từ, tính từ liên tiếp kết xen kẽ các câu miêu tả, biểu cảm đã diễn tả chân thcj, sinh động niềm hạnh phúc vô bờ bến của bé Hồng và tình mẫu tử thiêng liêng, không có gì ngăn cách được của mẹ con bé Hồng.
Chất trữ tình: Tình huống và nội dung của tác phẩm.: Hoàn cảnh đáng thương, câu chuyện về sự chịu đựng âm thầm những tủi hận…., lòng yêu thương mẹ của chú bé Hồng.
Tiết 6 TRONG LÒNG MẸ
(Trích những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng)


4. Tổng kết:
a. Nghệ thuật: Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt,mạch chuyện, mạch cảm xúc chân thực, tự nhiên, nghệ thuật khắc hoạ chân dung nhân vật thông qua ngôn ngữ và hành động của nhân vật sinh động.
b. Nội dung: Văn bản đã kể lại một cách chân thực và cảm động những cay đắng, tủi cực, cùng tình yêu thương cháy bỏng của nhà văn đối với người mẹ bất hạnh, đồng thời còn là bài ca cảm động về tình mẫu tử thiêng liêng và bất diệt.

HƯỚNG DẪN
- Học thuộc bài, hoàn thành bài tập, tóm tắt văn bản bằng đoạn văn 7 -> 10 câu
- Soạn “Trường từ vựng theo hệ thống câu hỏi và bài tập
- Lập 3-> 4 trường từ vựng quen thuộc