Bài 2. Sự truyền ánh sáng

1



KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi 1: Ta nhìn thaáy một vaät khi naøo ?
Khi nào ta nhìn thấy quyển sách ?
HD: * Ta nhìn thaáy một vaät khi coù aùnh saùng truyeàn töø vaät ñoù ñeán maét ta.
* Ta nhìn thấy quyển sách khi có ánh sáng từ quyển sách truyền đến mắt ta.
Câu hỏi 2: Theá naøo laø nguoàn saùng, vaät saùng ? Cho VD?
HD: Nguoàn saùng laø vaät töï noù phaùt ra aùnh saùng.
VD: Mặt Trời
Vaät saùng bao goàm nguoàn saùng vaø những vaät haét laïi aùnh saùng chieáu ñeán noù.
VD: Mặt Trăng
2
3
Tiết 2:
SỰ TRUYỀN THẲNG CỦA ÁNH SÁNG
4
Hãy cho biết khi dùng ống cong hay thẳng sẽ nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin phát sáng?
C1: Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt theo ống thẳng hay ống cong?
C1: Ánh sáng từ dây tóc bóng đèn truyền trực tiếp đến mắt theo ống thẳng.
5
C2: Hãy bố trí thí nghiệm để kiểm tra xem khi không dùng ống thì ánh sáng có truyền đi theo đường thẳng hay không?
Hình 2.2. Đặt ba tấm bìa đục lổ sao cho mắt nhìn thấy dây tóc bóng đèn pin đang sáng qua các lổ A, B, C
Kiểm tra xem ba lổ A, B, C có nằm trên cùng một đường thẳng hay không?
Cùng nằm trên một đường thẳng.
6
Kết luận:
Đường truyền của ánh sáng trong không khí là đường .
thẳng
Định luật truyền thẳng ánh sáng:
Kết luận trên cũng đúng cho các môi trường trong suốt khác như thuỷ tinh, nước . . . Vì thế ta có thể phát biểu thành định luật truyền thẳng ánh sáng như sau:
Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền theo đường thẳng.
?
7
Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia sáng.
Trên hình 2.3, đoạn thẳng SM biểu diễn một tia sáng đi từ đèn pin đến mắt.
Vệt sáng đó cho ta hình ảnh về đường truyền của ánh sáng.
?
8
Ba loại chùm sáng:
Trong hình vẽ sau đây ta chỉ vẽ hai tia sáng ngoài cùng của mỗi chùm sáng.
9
C3: Hãy quan sát và nêu đặc điểm của mỗi loại chùm sáng. Dùng từ trong khung để điền vào chổ trống trong các câu sau:
giao nhau
không giao nhau
loe rộng ra
a) Chùm sáng song song gồm các tia sáng trên đường truyền của chúng.
không giao nhau
b) Chùm sáng hội tụ gồm các tia sáng trên đường truyền của chúng.
giao nhau
c) Chùm sáng phân kỳ gồm các tia sáng trên đường
truyền của chúng.
loe rộng ra
10



C5: Dùng ba cái kim. Hãy cắm ba cái kim thẳng đứng trên mặt một tờ giấy để trên mặt bàn. Dùng mắt ngắm để điều chỉnh cho chúng đứng thẳng hàng (không được dùng thước thẳng). Nói rõ ngắm như thế nào là được và giải thích vì sao làm như vậy?
C5: HD: - Đặt mắt sao cho chỉ thấy kim gần mắt nhất mà không nhìn thấy 2 kim còn lại.
- Giải thích: Kim 1 là vật chắn sáng của 2, kim 2 là vật chắn sáng của kim 3.
Do ánh sáng truyền theo đường thẳng nên ánh sáng từ kim 2, 3 bị chắn không tới mắt
C4: Hãy giải đáp thắc mắc nêu lên ở đầu bài.
KT
11



GHI NHỚ
Định luật truyền thẳng của ánh sáng: Trong môi trường trong suốt và đồng tính, ánh sáng truyền đi theo đường thẳng.
Đường truyền của ánh sáng được biểu diễn bằng một đường thẳng có hướng gọi là tia sáng
KT
12



BÀI TẬP
Câu 1: Trong trường hợp nào dưới đây ánh sáng truyền theo đường thẳng?
Trong môi trường trong suốt.
Trong môi trường đồng tính.
Trong môi trường trong suốt và đồng tính.
Đi từ môi trường trong suốt này sang môi trường trong suốt khác.
KT
13



BÀI TẬP
Câu 2: Chùm tia song song là chùm tia gồm:
Các tia sáng không giao nhau.
Các tia sáng gặp nhau ở vô cực.
Các tia sáng không hội tụ cũng không phân kì
Các câu A, B, C đều đúng
14
DẶN DÒ
Làm các bài tập từ 1 đến 3.14 SBT
Đọc phần có thể em chưa biết SGK
Chuẩn bị bài 4: Ứng dụng định luật
truyền thẳng của ánh sáng (sgk/9)