Bài 2. Đấu tranh cho một thế giới hoà bình

Người soạn
Văn Thị Thuý Vân
Đơn vị công tác: Trường THCS Hừng Vương
Môn: Ngữ Văn 9
GIÁO ÁN DỰ THI
Bài2: Văn bản:
ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HOÀ BÌNH
(Ga- bri - en Gác -xi - a Mác -két)
Tiết: 6 + 7
Kiểm tra bài cũ:
Câu hỏi:
Khi trình bày những nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh, tác giả Lê Anh Trà đã tập trung vào những phương diện nào? Qua đó em cảm nhận và học tập được điều gì từ lối sống của Bác?
Khi trình bày nét đẹp trong lối sống của Hồ Chí Minh tác giả tập trung vào ba phương diện:
+ Nơi ở và làm việc đơn sơ: chiếc nhà sàn vẻn vẹn có vài phòng vừa là nơi tiếp khách, vừa là nơi làm việc và là nơi nghỉ ngơi.
+ Trang phục giản dị: bộ quần áo bà ba, chiếc áo trấn thủ, đôi dép lốp…
+ Ăn uống đạm bạc với những món ăn dân dã, bình dị.
Đây là cách sống có văn hoá, thể hiện một quan niệm thẩm mĩ: cái đẹp gắn liền với sự giản dị, tự nhiên.
+ HS trình bày học tập được gì từ lối sống của Bác.
Hướng dẫn trả lời
Giới thiệu bài
Thế kỉ XX loài người đã trải qua hai cuộc chiến tranh thế giới tàn khốc
( Lần 1: Năm 1914 – 1918; Lần 2: 1939 – 1945) và vô số những cuộc chiến tranh khác, đã gây bao đau khổ cho người dân. Một số hiệp ước cắt giảm, hạn chế vũ khí hạt nhân đã được kí kết giữa một số nước nhưng chiến tranh và sự phát triển mạnh mẽ của vũ khí hạt nhân vẫn là mối đe doạ lớn nhất đối với nhiều quốc gia, nhiều dân tộc.
Để kêu gọi chấm dứt chạy đua vũ trang, thủ tiêu vũ khí hạt nhân, bảo vệ hoà bình thế giới, Mác – két có bài tham luận được trình bày tại cuộc họp các nguyên thủ quốc gia. Tiết học hôm nay chúng ta tìm hiểu văn bản “ Đấu tranh cho một thế giới hoà bình” trích từ bài tham luận của ông.
Đọc - Hiểu văn bản
1/ Tác giả, tác phẩm:
HS đọc chú thích * SGK.
Nêu những hiểu biết của em về tác giả và tác phẩm?
a-Tác giả:
Mác – két là nhà văn Cô- lôm bi-a,sinh năm1982. Viết tiểu thuyết và truyện ngắn với khuynh hướng hiện thực huyền ảo. Nhận giải Nô-ben về văn học năm1982.
Đọc - Hiểu văn bản
2/ Từ khó: (SGK)
b-Tác phẩm:
Tháng 8 năm 1986, nguyên thủ sáu nước họp lần thứ hai tại Mê-hi-cô, đã ra bản tuyên bố kêu gọi chấm dứt chạy đua vũ trang, thủ tiêu vũ khí hạt nhân để bảo đảm an ninh và hoà bình thế giới. Mác –két được mời tham dự cuộc họp này.Văn bản được trích từ tham luận của ông.
Khi phân tích HS chú ý các từ khó
3- Luận điểm và hệ thống luận cứ trong văn bản:
HS thảo luận trả lời:
Trong văn bản có mấy luận điểm chính?Từ các luận điểm cơ bản đó đã được triển khai thành một hệ thống luận cứ như thế nào?
Có hai luận điểm:
- Chiến tranh hạt nhân là một hiểm hoạ khủng khiếp đang đe doạ toàn thể loài người và mọi sự sống trên trái đất.
- Đấu tranh để loại bỏ nguy cơ ấy cho một thế giới hoà bình là nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân loại
b- Luận cứ:
3- Luận điểm và hệ thống luận cứ trong văn bản:
- Vũ khí hạt nhân đang được tàng trữ có khả năng huỷ diệt cả trái đất và các hành tinh khác trong hệ mặt trời.
- Cuộc chạy đua vũ trang đã làm mất đi khả năng cải thiện đời sống cho hàng tỉ người nghèo, khả năng cải tiến trong các lĩnh vực y tế, giáo dục lương thực thực phẩm.
- Chiến tranh hạt nhân không những đi ngược lại lí trí của loài người mà còn đi ngược lại với quy luật tự nhiên, phản lại sự tiến hoá.
- Vì vậy tất cả chúng ta phải có nhiệm vụ ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, đấu tranh cho một thế giới hoà bình.
a-Nguy cơ chiến tranh hạt nhân:
3- Phân tích:
Con số ngày tháng rất cụ thể và số liệu chính xác về đầu đạn hạt nhân được nhà văn nêu ra ở đầu văn bản có ý nghĩa gì?
Thời gian cụ thể: 8/ 8/1986 và số liệu chính xác 50.000 đầu đạn hạt nhân. Thể hiện tính chất hiện thực và sự khủng khiếp của nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
* Đưa ra tính toán lý thuyết:
- Tất cả mọi người, không trừ trẻ em, đang ngồi trên một thùng 4 tấn thuốc nổ: tất cả chỗ đó nổ tung sẽ làm biến hết thảy mọi dấu vết của sự sống trên trái đất.
- Kho vũ khí ấy có thể huỷ diệt tất cả các hành tinh xoay quanh hệ mặt trời, cộng thêm 4 hành tinh nữa và phá huỷ thế thăng bằng của hệ mặt trời...
* Gây ấn tượng thu hút người đọc.
3- Phân tích:
Để thấy rõ hơn sự tàn phá khủng khiếp của kho
vũ khí hạt nhân, tác giả đã đưa ra những lí lẽ nào?
Điều đó có tác dụng gì?
Các cường quốc, các nước tư bản có KT phát triển mạnh ./.
3- Phân tích:
Thực tế em biết được những nước nào đã sản xuất và sử dụng vũ khí hạt nhân?
Trả lời câu hỏi
Trong văn bản có mấy luận điểm chính?
Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đe doạ loài người và toàn bộ sự sống trên trái đất được tác giả chỉ ra rất cụ thể bằng cách lập luận như thế nào?
Dặn dò:
Học bài và xem phần còn lại chuẩn bị cho tiết sau.
b- Chiến tranh hạt nhân làm mất đi cuộc sống tốt đẹp của con người:
Gợi ý: Lấy dẫn chứng đối lập để phân tích.
Tiết 7
Em hãy tìm những dẫn chứng, nói đến cuộc chạy
đua vũ trang đã làm mất đi khả năng để con người được
sống tốt đẹp hơn ?
ĐT cho nước nghèo
Đầu tư ở lĩnh vực nào đã và đang thực hiện , còn ở lĩnh vực nào chỉ là giấc mơ?
ĐT vũ khí hạt nhân
Chỉ là giấc mơ
Đã và đang thực hiện
Tính chất phi lí và sự tốn kém ghê gớm của cuộc chạy đua vũ trang. Nó đã cướp đi của thế giới nhiều ĐK để cải thiện cuộc sống con người.
Cách lập luận đơn giản nhưng có sức thuyết phục cao = cách đưa ví dụ so sánh nhiều lĩnh vực. Đây là những con số biết nói.
Sự so sánh ấy có ý nghĩa gì? Cách lập luận của tác giả có gì đáng chú ý?
Đẩy lùi sự tiến hoá của tự nhiên trở về vị trí ban đầu, tiêu huỷ mọi thành quả của quá trình tiến hoá.
HS lấy dẫn chứng, chứng minh.
Chiến tranh hạt nhân không những đi
ngược lại lí trí con người mà nó còn ảnh hưởng
như thế nào đến sự tiến hoá của tự nhiên?
Em hãy tìm dẫn chứng, chứng minh?
c- Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân cho một thế giới hoà bình:
Tác giả khẳng định vai trò của cộng đồng trong việc đấu tranh ngăn chăn chiến tranh hạt nhân.
Đưa ra lời đề nghị: Mở nhà băng lưu trữ trí nhớ.
Tác giả đã sử dụng những lí lẽ nào để kêu gọi mọi người đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân?
c- Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn chiến tranh hạt nhân cho một thế giới hoà bình:
Lời đề nghị đó lên án những thế lực hiếu chiến đẩy nhân loại vào thảm hoạ hạt nhân.
Lời đề nghị của tác giả có ý nghĩa như thế nào?
II-Tổng kết:
Nêu nội dung cơ bản và những nét nổi bật về
nghệ thuật của văn bản?
1-Về nội dung:
- Nguy cơ chiến tranh hạt nhân và sự huỷ diệt của nó.
- Kêu gọi mọi người: hãy ngăn chặn nguy cơ đó, bảo vệ con người, bảo vệ sự sống.
2- Về nghệ thuật:
Hệ thống luận điểm luận cứ ngắn gọn, rành mạch, dẫn chứng xác thực, giàu sức thuyết phục, gây ấn tượng.
III-Luyện tập:
Theo em, vì sao văn bản lại được đặt tên là “ Đấu tranh cho một thế giới hoà bình” ?
Nhan đề ấy thể hiện luận điểm cơ bản của bài văn, đồng thời như một khẩu hiệu kêu gọi, hướng nhân loại tới một thái độ đấu tranh tích cực.
* HS thảo luận trả lời:
Các em hãy xem đoạn phim về thảm hoạ vũ khí hạt nhân ( Vụ Hi- rô-si-ma, Na-ga-sa-ki ở Nhật Bản), sau đó trả lời câu hỏi:
III-Luyện tập:
Trả lời:
Phải đoàn kết, kiên quyết ngăn chặn chiến tranh hạt nhân, đấu tranh cho một thế giới hoà bình.
Qua đoạn phim và nội dung bài học, em có suy nghĩ
gì trước lời cảnh báo của tác giả về nguy cơ huỷ diệt sự
sống và nền văn minh trên trái đất một khi chiến tranh hạt
nhân nổ ra?
Nêu nội dung và nghệ thuật của văn bản?
Câu hỏi củng cố:
Dặn