Bài 19. Xem tranh dân gian Việt Nam

TRƯỜNG TH LÊ VĂN TÁM Q.7
MỸ THUẬT 4
THƯỜNG THỨC MỸ THUẬT
XEM TRANH DAÂN GIAN VIEÄT NAM
THỰC HIỆN : MAI TÂM
TÌM HIỂU CÁCH LÀM TRANH
1. TRANH ĐÔNG HỒ.
2. TRANH HÀNG TRỐNG.
HOẠT ĐỘNG 1
3. MỘT SỐ DÒNG TRANH DÂN GIAN KHÁC.
Tranh Đông Hồ được in bằng cách quét màu lên bảng gỗ rồi in trên giấy dó , mỗi màu dùng một bản khắc. Tuy nhiên vì in trên ván gỗ một cách thủ công, nên tranh bị hạn chế về mặt kích thước,
Thí dụ : Tranh LỢN ĐÀN gồm 5 màu nên có 5 bản khắc gỗ, 1 bản 1 màu được lần lượt in chồng lên nhau ( bản màu đen in sau cùng ) để hoàn thành 1 bức tranh.

Dấu vật.
Đám cưới Chuột,
Hứng dừa.
Lợn có xoáy âm dương,
Tranh Hàng Trống sử dụng kỹ thuật nửa in nửa vẽ Từ 1 bản khắc gốc, tranh chỉ in ván nét bằng mực tàu lấy hình, sau khi in thì tranh được tô màu lại bằng tay., Tranh được in trên giấy dó bồi dầy hay giấy báo khổ rộng. Có những tranh bộ khổ to và dài, phù hợp với kiểu kiến trúc nhà cao, cửa rộng nơi thành thị.
Thí dụ : Tranh của Hàng Trống, nghệ sĩ chỉ khắc 1 bản nét. In xong dùng phẩm tô màu, vờn khối, màu sắc và nét vẽ linh hoạt .
Thần nữ
Em bé ôm cá.
Cô Ba.
Ngũ Hổ.
Tranh Kim Hoàng có nét khắc thanh mảnh, tỉ mỉ hơn tranh Đông Hồ; màu sắc tươi như tranh Hàng Trống. Tranh in trên nền giấy đỏ, giấy hồng điều, hoặc giấy vàng tầu, các nghệ nhân chỉ sử dụng một bản khắc để in nét đen lên giấy rồi dựa vào đó mà tự do chấm phá màu sắc theo cảm xúc riêng của mỗi người. Vì thế, mỗi bức tranh có một sự phóng khoáng và diện mạo riêng, dù cùng được in ra từ một bản khắc. Đây là điểm được ưa chuộng nhất ở tranh Kim Hoàng.
Gà độc.
Tranh Lợn.
Tranh Làng Sình có nhiều loại kích thước tùy thuộc vào khổ giấy dó. Tranh khổ lớn khi in thì đặt bản khắc nằm ngửa dưới đất, dùng một chiếc phết là một mảnh vỏ dừa khô đập dập một đầu, quét màu đen lên trên ván in. Sau đó phủ giấy lên trên, dùng miếng xơ mướp xoa đều cho ăn màu rồi bóc giấy ra. Với tranh khổ nhỏ thì đặt giấy từng tập xuống dưới rồi lấy ván in dập lên. Bản in đen phải chờ cho khô rồi mới đem tô màu.
Tranh làng Sình khác với tranh Đông Hồ ( Bắc Ninh ) tranh Hàng Trống ( Hà Nội ) bởi chức năng duy nhất là phục vụ thờ cúng, cúng xong là đốt..
Bản khắc gỗ của
tranh Làng Sình.
Tranh đang được tô màu
Làm việc cá nhân.
Dựa vào một số tranh trong SGK trang 44.45 cho biết :
1 - Nội dung các tranh trên thể hiện diều gì đối với cuộc sống của người dân ?
2 – Nhận xét chung về bố cục và màu sắc tranh .
1 - Nội dung các tranh thể hiện những ước mơ về cuộc sống no đủ, đầm ấm , hạnh phúc, đông con, nhiều cháu… của người dân.
2 - Bố cục tranh chặt chẽ, có hình ảnh chính, phụ rõ ràng thể hiện được nội dung tranh. Màu sắc vui, trong sáng, hồn nhiên.
HOẠT ĐỘNG 2 ( Làm việc nhóm) .
XEM TRANH
LÝ NGƯ VỌNG NGUYỆT ( Tranh Hàng Trống ).
CÁ CHÉP ( Tranh Đông Hồ ).

THẢO LUẬN CÁC CÂU HỎI TRONG PHIẾU LÀM VIỆC CỦA NHÓM.
LÝ NGƯ VỌNG NGUYỆT
( Tranh Hàng Trống ).
CÁ CHÉP
( Tranh Đông Hồ ).
NHẬN XÉT CHUNG
Điểm giống nhau :
- Cùng vẽ Cá Chép có hình dáng giống nhau : thân uốn lượn như đang bơi uyển chuyển, sống động.
Điểm khác nhau :
Hình Cá Chép ở tranh Hàng Trống nhẹ nhàng, nét khắc mềm mại, thanh mảnh, chau chuốt, Màu chính là màu xanh êm dịu.
Hình Cá Chép ở tranh Đông Hồ mập mạp, nét khắc dứt khoát, khoẻ khoắn. Màu là màu nâu đỏ ấm áp.

Đây là hai bức tranh đẹp trong nghệ thuật tranh dân gian nước ta.
HOẠT ĐỘNG 3
NHẬN XÉT TIẾT HỌC.
DẶN DÒ.