Bài 19. Tiếng nói của văn nghệ

nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự giờ thăm lớp
I.Đọc và tìm hiểu chú thích:
Tác giả .
Tác phẩm.
II . Đọc và tìm hiểu văn bản.
Đọc
*Giải thích các từ khó .
*Kiểu văn bản : Nghị luận xã hội
*Hệ thống các luận điểm: -Nội dung của văn nghệ là tất cả tư tưởng ,tình cảm của cá nhân người nghệ sĩ
-Văn nghệ có sức mạnh kỳ diệu : -rất cần thiết với cuộc sống con người (đặc biệt là trong hoàn cảnh chiến đấu , sản xuất vô cùng gian khổ của dân tộc ta trong những năm đầu của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp ), và có khả năng cảm hoá, có sức lôi cuốn kỳ diệu ( bởi đó là tiếng nói của tình cảm,tác động đến mỗi con người qua những rung cảm sâu xa tự trái tim )
*Nhan đề của văn bản :Vừa mang tính khái quát , lý luận ,song rất thân mật ,gần gũi.
1. Nội dung phản ánh, thể hiện của văn nghệ
Văn nghệ bao gồm : Thơ, văn , những ca dao,những làn điệu dân ca, những vở kịch , cuốn phim , điệu múa , bức tranh.
Tác giả đặt vấn đề bằng cách : Đề cập đến mối quan hệ giữa tác phẩm văn nghệ với thực tế cuộc sống .
Vì : Tác phẩm nào cũng được xây bằng những vật liệu mượn ở thực tại
Những điều mới mẻ : Là tư tưởng ,tình cảm ,là cách nhìn nhận ,khám phá, là lời nhắn gửi của riêng nghệ sĩ
Vì tác phẩm nghệ thuật nào cũng bắt nguồn từ cuộc sống ,song các tác giả không chỉ sao chép , chụp ảnh nguyên xi cuộc sống ấy mà còn thể hiện được cái mới mẻ trong sự khám phá, và cách nhìn nhận của riêng mình..
Các tác phẩm văn nghệ không chỉ phản ánh hiện thực khách quan, mà còn biểu hiện cái chủ quan của người sáng tạo nghệ thuật .
" Nguyễn Du viết :
"Cỏ non xanh tận chân trời
Cành lê trắng điểm một vài bông hoa ."
Nào phải để cho ta biết cảnh mùa xuân ra sao mà thôi , hai câu thơ làm chúng ta rung động với cái đẹp lạ lùng mà tác giả nhìn thấy trong cảnh vật , rung động với cảnh thiên nhiên mỗi mùa xuân lại như tái sinh , tươi trẻ mãi , và cảm thấy trong lòng ta có sự sống tươi trẻ luôn tái sinh ấy .Tất cả những cảnh ,những tình , những con người , những sựi việc của một cuốn tiểu thuyết , nếu chỉ làm cho trí tò mò hiểu biết của chúng ta thoả mãn thì đóng quyển sách lại cũng không còn gì .
Nhưng chúng ta đọc đến dòng cuối cùng rồi , chúng ta biết hết đầu đuôi câu chuyện rồi , chúng ta biết nàng Kiều mười lăm năm đã chìm nổi những gì , hay là An -na Ca- rê - nhi - a đã chết thảm khốc ra sao , chúng ta không cần biết gì thêm , mà vẫn ngồi mãi trước trang giấy ,đầu óc bâng khuâng nặng những suy nghĩ, trong lòng vương vất không bao giờ quên được nữa : chúng ta vừa nghe thấy lời gửi từ mấy trăm năm trước của Nguyễn Du hay Tôn - xtôi ."
" Không, lời gửi của một Nguyễn Du , một Tôn- xtôi cho nhân loại phức tạp hơn , cũng phong phú và sâu sắc hơn . Chúng ta nhận của những nghệ sĩ vĩ đại ấy không những là mấy học thuyết luân lý triết học , mà tất cả những say sưa ,yêu ghét ,mơ mộng ,phẫn khích , và biết bao tư tưởng của từng câu thơ, từng trang sách ,bao hình ảnh đẹp đẽ mà đáng lẽ chúng ta không nhận ra được hàng ngày chung quanh ta , một ánh nắng ,một lá cỏ một tiếng chim , bao bộ mặt con người trước kia ta chưa nhìn thấy , bao nhiêu vẻ mới mẻ , bao nhiêu vấn đề mà ta ngạc nhiên tìm ra ngay trong tâm hồn chúng ta nữa . Mỗi tác phẩm lớn như rọi vào bên trong chúng ta một ánh sáng riêng , không bao giờ nhoà đi , ánh sáng ấy bây giờ biến thành của ta , và chiếu toả lên mọi việc chúng ta sống , mọi con người ta gặp , làm thay đổi hẳn mắt ta nhìn , óc ta nghĩ. Những nghệ sĩ lớn đem tới được cho cả thời đại một cách sống của tâm hồn ."
Đọc đoạn văn sau :
Hai dẫn chứng : - Truyện Kiều của Nguyễn Du
- An- na Ca -rê - nhi -a của Lep - Tôn - xtôi .
Dụng ý của tác giả :
Giúp chúng ta nhận ra : các tác phẩm nghệ thuật không chỉ làm cho trí tò mò của chúng ta thoả mãn mà quan trọng hơn cả là ta nhận được lời gửi nhắn của trái tim nghệ sĩ
*Điều gì ẩn chứa trong những lời gửi nhắn đó? (Hãy chọn đáp án đúng)
A .Là những rung động trước cái đẹp
B. Làm tái sinh sự sống tươi trẻ trong tâm hồn con người.
C . Đem đến những buồn vui ,yêu, ghét ,say sưa ,phẫn khích ,bâng khuâng.
D . Không gửi nhắn điều gì .

*Tại sao các tác giả lại muốn gửi nhắn những điều đó trong tác phẩm của mình.
A.Vì muốn truyền tới người tiếp nhận sự đồng cảm,những tư tưởng , tình cảm,những khát vọng ước mơ, hoài bão, những niềm tin , niềm hy vọng, lý tưởng sống .
B.Vì muốn truyền tới người đọc những tri thức khách quan , bổ ích và lý thú .
Nội dung lời gửi nhắn :
Là những rung động trước cái đẹp trong cuộc sống.
-làm tái sinh sự sống tươi trẻ trong tâm hồn con người.
- Đem đến những buồn ,vui, yêu , ghét ,say sưa , mơ mộng , phẫn khích , bâng khuâng.
Bản chất, đặc điểm của lời nhắn gửi
+ Những tác phẩm nghệ thuật không những chứa những học thuyết luân lý triết học mà tất cả những say sưa ,vui buồn ,yêu ghét ,mơ mộng .và biết bao tư tưởng của từng câu thơ ,trang sách,hình ảnh đẹp .Giúp chúng ta cảm và hiểu được thế giới xung quanh .
+Những tác phẩm nghệ thuật rọi vào bên trong chúng ta một luồng ánh sáng riêng , làm thay đổi hẳn mắt ta nhìn ,óc ta nghĩ . Giúp ta hiểu được chính bản thân mình .
Lý do muốn gửi nhắn :
-Muốn truyền tới người tiếp nhận sự đồng cảm ,những tư tưởng ,tình cảm , những khát vọng , ước mơ, hoài bão , những hi vọng ,lý tưởng sống.
Mỗi tác phẩm nghệ thuật chính là một thông điệp về nghệ thuật ,và chứa trong đó là tâm tư ,tình cảm ,khát vọng của người nghệ sĩ để truyền đến người đọc một cách sống đẹp của tâm hồn.
Đọc và tìm hiểu chú thích :
Đọc và tìm hiểu văn bản:
1.Nội dungphản ánh , thể hiện của văn nghệ
+Nội dung phản ánh của văn nghệ không chỉ là sao chép hiện thực mà còn chứa đựng cả lời nhắn gửi của trái tim người nghệ sĩ
+Nội dung phản ánh của văn nghệ không khô khan mà thấm đẫm cảm xúc.
+Nội dung phản ánh của văn nghệ còn làm rung cảm trái tim và cả nhận thức của người tiếp nhận .
Dựa vào cách lập luận của tác giả ,em hãy giải thích tại sao văn nghệ lại rất cần thiết với cuộc sống , (đặc biệt là cuộc sống tinh thần của con người )bằng cách chọn đáp án đúng ( Đ ), (S )
A.Văn nghệ giúp chúng ta hiểu được thế giới xung quanh
Và chính bản thân mình .
B.Văn nghệ giúp cho tâm hồn mỗi con người trong mọi hoàn cảnh được sống đúng nghĩa của nó .
C. Văn nghệ làm tươi sáng cuộc sống, tái sinh cuộc sống .
D.Văn nghệ làm cho cuộc sống trở nên nhàm chán ,khô cằn.
E. Nghệ thuật xây dựng đời sống tâm hồn cho xã hội .
G . Nghệ thuật mở rộng khả năng của tâm hồn , làm con người được "sống" nhiều hơn
Đ
S
Đ
Đ
Đ
Đ
Cuộc sống của con người không thể thiếu văn nghệ , nếu cuộc sống thiếu đi những câu ca ,điệu nhạc ,những bài thơ ,câu chuyện.thì cuộc sống ấy thực sự khô héo ,đơn điệu ,nhàm chán và vô nghĩa .
Đọc đoạn văn sau:
"Chúng ta nhận rõ cái kỳ diệu của văn nghệ khi chúng ta nghĩ đến những người rất đông ,không phải trốn trong một cơ quan bí mật ,không phải bị giam trong một nhà pha , mà bị tù chung thân trong cuộc đời u tối , vất vả không mở được mắt . Những người đàn bà nhà quê lam lũ ngày trước , suốt đời đầu tắt mặt tối , sống tối tăm , vậy mà biến đổi khác hẳn , khi họ ru con hay hát ghẹo nhau bằng một câu ca dao , khi họ chen nhau say mê xem một buổi chèo . Câu ca dao tự bao giờ truyền lại đã gieo vào bóng tối những cuộc đời cực nhọc ấy một ánh sáng , lay động những tình cảm, ý nghĩ khác thường . Và ánh đèn buổi chèo , những nhân vật ra trò , những lời nói , những câu hát , làm cho những con người ấy trong một buổi được cười hả dạ hay rỏ giấu một giọt