Bài 19. Tiếng nói của văn nghệ

Tiếng nói của văn nghệ


- Nguyễn Đình Thi: 1948-
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả:
Nguyễn Đình Thi
(1924 - 2003)
Ông quê ở Hà Nội, ông giữ nhiều chức vụ trong nhà nước cũng như các tổ chức văn hoá, hội nhà văn.
Ông được nhận giải thưởng Hồ Chí Minh năm 1996.
Hoạt động văn nghệ: đa dạng và nhiều thể loại: thơ, kịch, văn, lí luận phê bình.
Ông là một nghệ sĩ đa tài, viết văn, làm thơ, soạn kịch, sánh tác, viết tiểu luận phê bình… Ở lĩnh vực nào đó ông cũng đóng góp đáng kể
Là một nghệ sĩ tiên phong trong việc tìm tòi đổi mới nghệ thuật, thơ ca. Ông là nghệ sĩ gắn bó với Hải Phòng có nhiều sáng tác nổi tiếng
2.Tác phẩm:
a.HCST: viết năm 1948 (đầu cuộc kháng chiến chống Pháp)
Tiểu luận được trích trong cuốn: Mấy vấn đề văn học - xuất bản năm 1956.
b.Thể loại: Nghị luận
*Nội dung: tác giả khẳng định sức mạnh lớn lao của văn nghệ trong đời sống.
c.Luận điểm
Nội dung phản ánh hiện thực của văn nghệ
Tác phẩm văn nghệ lấy chất liệu ở thực tại đời sống khách quan
+ Khi sáng tác một tác phẩm nghệ thuật, nghệ sĩ gửi vào đó cách nhìn, lời nhắn nhủ của riêng mình
+ Nội dung của tác phẩm văn nghệ quan trọng là tư tưởng, tấm lòng của nghệ sĩ gửi gắm trong đó
Văn nghệ không chỉ phản ánh hiện thực cuộc sống mà còn biểu hiện cái chủ quan của người sáng tác – qua lăng kính của tác giả.
Nội dung phản ánh của văn nghệ khác với nội dung của các khoa học xã hội khác là ở chỗ: các khoa học này miêu tả tự nhiên xã hội theo quy luật khách quan, còn văn nghệ tập trung khám phá, miêu tả chiều sâu tình cảm, số phận con người, miêu tả thế giới nội tâm của con người.
+ Hai câu thơ tả cảnh mùa xuân tươi đẹp trong “Truyện Kiều”của Nguyễn Du – đây không chỉ là tả cảnh mùa xuân mà còn là sự rung động của Nguyễn Du trước cảnh mùa xuân -> đem đến cho người đọc sự sống, tuổi trẻ…
+ Cái chết của nhân vật An-na Ca-rê-nhi-na khiến người đọc bâng khuâng, thương cảm.
Với phép lập luận phân tích và những dẫn chứng tiêu biểu, tác giả cho thấy: nội dung của văn nghệ là phản ánh hiện tượng. Hiện thực ấy mang tính hình tượng cụ thể , sinh động của con người thong qua cái nhìn và tình cảm của người nghệ sĩ
Vai trò của văn nghệ
Trong những trường hợp con người bị ngăn cách với cuộc sống, tiếng nói của văn nghệ còn là sợi dây kết nối họ với cuộc sống bên ngoài
Văn nghệ giúp cho con người có cuộc sống đầy đủ, cảm thấy cuộc đời đẹp hơn và có ý nghĩa hơn
Văn nghệ góp phần làm tươi mát sinh hoạt khắc khổ hằng ngày. Tác phẩm văn nghệ giúp cho con người vui lên, biết rung động và ước mơ trong cuộc đời còn vất vả, cực nhọc
Văn nghệ giúp con người tự nhận thức chính bản thân mình,giúp ta sống đầy đủ, phong phú hơn cuộc sống của chính mình.
Văn nghệ giúp tâm hồn ta được sống một cách thực sự
Văn nghệ giúp ta nhận những đièu tốt đẹp, bình dị xung quanh ta
=> Tác phẩm văn nghệ lay động cảm xúc, đi vào nhận thức,tâm hồn người đọc bằng đường tình cảm. Đến với một tác phẩm văn nghệ,chúng ta sống cùng cuộc sống được miêu tả trong đó, được yêu ghét, buồn vui đợi chờ, cùng với các nhân vật và người nghệ sĩ. Nghệ thuật không đứng ngoài trỏ vẽ cho ta đường đi mà vào đốt lửa trong lòng khiến chúng ta phải tự bước lên đường
 
Con đường đến với người đọc của văn nghệ
Nghệ thuật là tiếng nói của tình cảm
Chỗ đứng của văn nghệ chính là chỗ giao nhau giữa tâm hồn con người với cuộc sống sản xuất, chiến đấu; là ở tình yêu ghét, nỗi buồn vui trong đời sống tự nhiên với đời sống xã hội.
Nghệ thuật là tư tưởng nhưng là tư tưởng đã được nghệ thuật hóa – tư tưởng cụ thể sinh động, lắng sâu, kín đáo chứ không lộ liễu, khô khan, áp đặt
III. Tổng kết
+Bố cục chặt chẽ, cách dẫn dắt tự nhiên
+Cách viết giàu hình ảnh, có nhiều dẫn chứng về thơ văn, về đời sống thực tế đẻ khẳng định, thuyết phục các ý kiến, nhận định tăng sức hấp dẫn cho tác phẩm
THE END