Bài 19. Thuyết minh về một phương pháp (cách làm)

KÍNH CHÀO CÁC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH VỀ DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY
TUẦN : 22
TIẾT: 80
3
Tập làm văn
Thuyết minh về một
phương pháp (cách làm)
a/ Cách làm đồ chơi “em bé đá bóng bằng quả khô” :
(1) Nguyên vật liệu : - Qủa thông;
- Các loại hạt : nhãn, vải;
- Cành cây khô ;
- Miếng gỗ nhỏ, tăm tre, keo dán và 1 số phụ liệu khác.
(2) Cách làm :
- Lấy một quả thông (hình hơi thon dài) để làm thân em bé và dùi một lỗ nhỏ ở đầu cuống quả thông đó.
- Lấy một hạt vải để làm đầu em bé, dùi một lỗ nhỏ ở đầu hạt vải; vẽ mắt, mũi, mồm người vào hạt vải. Sau đó dùng tăm tre chắc, dài 2,5 cm cắm vào lỗ vừa dùi ở hạt vải và quả thông (gắn đầu vào thân sao cho chắc); phía trên đỉnh đầu, dùng miếng vải nhỏ cuốn làm thành cái mũ cho em bé.
- Lấy cành cây nhỏ có hình dạng cánh tay, dùng keo gắn hai cành cây này vào phía trên quả thông làm thành hai cánh tay em bé. Lấy hai hạt nhãn nhỏ, dùi một lỗ nhỏ trên mỗi hạt nhãn và cắm vào mỗi cánh tay một hạt nhãn để làm bàn tay.
- Lấy hai cành cây nhỏ khác để làm chân (hai cành cây này dài hơn hai cành cây làm cánh tay ). Sau đó, dùng keo gắn hai cành cây này vào phía dưới quả thông (gắn một chân đứng thẳng, một chân co); lấy hai miếng gỗ nhỏ hình chữ nhật, dùi một lỗ vào một phía của miếng gỗ, cắm mỗi chân vào một miếng gỗ để làm bàn chân; phía trên miếng gỗ ở chân co gắn một hạt nhãn to để làm quả bóng.
- Sau đó, gắn hình em bé đá bóng lên một miếng ván (gắn bàn chân của chân đứng thẳng vào miếng ván) để em bé đứng chắc chắn trên mặt phẳng.
(3) Yêu cầu thành phẩm : Các phần thân, đầu và tay chân con người phải có tỉ lệ phù hợp, lại phải ghép các bộ phận sao cho cầu thủ có dáng tâng bóng thì mới đẹp.
b/ Cỏch n?u canh rau ngút v?i th?t l?n n?c :
Nguyờn li?u d? cho 2 bỏt :
Rau ngút : 300 g (2 m?);
Th?t l?n n?c than : 150 g
Nu?c m?m, mỡ chớnh, mu?i.
(2) Cỏch l�m :
Rau ngút ch?n lo?i lỏ nh?, tuoi, non, tu?t l?y lỏ, b? c?ng, r?a s?ch, vũ hoi gi?p.
Th?t l?n n?c r?a s?ch, thỏi mi?ng m?ng (ho?c bam nh?).
Cho th?t v�o nu?c ló, dun sụi, h?t b?t, nờm nu?c m?m, mu?i cho v?a an, cho rau v�o dun sụi kho?ng 2 phỳt, cho chỳt mỡ chớnh r?i b?c ra ngay.
(3) Yờu c?u th�nh ph?m :
Tr?ng thỏi : Rau chớn m?m, t? l? nu?c - cỏi l� 1-1;
M�u s?c : rau xanh, nu?c trong;
Mựi v? : Canh thom mựi d?c trung c?a nguyờn li?u, d? ng?t cao, v? v?a an.

CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM
+ Tổ 1 +2 : Khi thuyết minh cách làm đồ chơi em bé đá bóng bằng quả khô, người ta thuyết minh những nội dung nào?
+ Tổ 3 + 4 : Khi thuyết minh cách nấu canh rau ngót với thịt lợn nạc, người ta thuyết minh những nội dung nào ?
a/ Cách làm đồ chơi “em bé đá bóng bằng quả khô” :
Nguyên vật liệu :
- Qủa thông;
- Cành cây khô ;
- Các loại hạt : nhãn, vải;
- Miếng gỗ nhỏ, tăm tre, keo dán và 1 số phụ liệu khác.
(2) Cách làm :
- Lấy một quả thông (hình hơi thon dài) để làm thân em bé và dùi một lỗ nhỏ ở đầu cuống quả thông đó.
- Lấy một hạt vải để làm đầu em bé, dùi một lỗ nhỏ ở đầu hạt vải; vẽ mắt, mũi, mồm người vào hạt vải. Sau đó dùng tăm tre chắc, dài 2,5 cm cắm vào lỗ vừa dùi ở hạt vải và quả thông (gắn đầu vào thân sao cho chắc..
- Lấy cành cây nhỏ có hình dạng cánh tay, dùng keo gắn hai cành cây này vào phía trên quả thông làm thành hai cánh tay em bé.
- Lấy hai cành cây nhỏ khác để làm chân (hai cành cây này dài hơn hai cành cây làm cánh tay ). Sau đó, dùng keo gắn hai cành cây này vào phía dưới quả thông (gắn một chân đứng thẳng, một chân co)..
- Sau đó, gắn hình em bé đá bóng lên một miếng ván (gắn bàn chân của chân đứng thẳng vào miếng ván) để em bé đứng chắc chắn trên mặt phẳng.
(3) Yêu cầu thành phẩm : Các phần thân, đầu và tay chân con người phải có tỉ lệ phù hợp, lại phải ghép các bộ phận sao cho cầu thủ có dáng tâng bóng thì mới đẹp.
b/ Cách nấu canh rau ngót với thịt lợn nạc :
(1) Nguyên liệu đủ cho 2 bát :
- Rau ngót : 300 g (2 mớ);
- Thịt lợn nạc thăn : 150 g
- Nước mắm, mì chính, muối.
(2) Cách làm :
- Rau ngót chọn loại lá nhỏ, tươi, non, tuốt lấy lá, bỏ cọng, rửa sạch, vò hơi giập.
-Thịt lợn nạc rửa sạch, thái miếng mỏng (hoặc băm nhỏ).
- Cho thịt vào nước lã, đun sôi, hớt bọt, nêm nước mắm, muối cho vừa ăn, cho rau vào đun sôi khoảng 2 phút, cho chút mì chính rồi bắc ra ngay.
(3) Yêu cầu thành phẩm :
- Trạng thái : Rau chín mềm, tỉ lệ nước – cái là 1-1;
- Màu sắc : rau xanh, nước trong;
- Mùi vị : Canh thơm mùi đặc trưng của nguyên liệu, độ ngotxj cao, vị vừa ăn.

Nguyên vật liệu :
Giới thiệu những vật liệu cần thiết, đủ để làm ra sản phẩm.
(2) Cách làm :
Giới thiệu cụ thể, tỉ mỉ từng thao tác, cách thức để tạo ra sản phẩm.
(3) Yêu cầu thành phẩm :
- Tỉ lệ, hình dáng, chất lượng của sản phẩm.
THUYẾT MINH MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM)
a/ Cách làm đồ chơi “em bé đá bóng bằng quả khô” :
Nguyên vật liệu :
- Qủa thông;
- Cành cây khô ;
- Các loại hạt : nhãn, vải;
- Miếng gỗ nhỏ, tăm tre, keo dán và 1 số phụ liệu khác.
(2) Cách làm :
- Lấy một quả thông (hình hơi thon dài) để làm thân em bé và dùi một lỗ nhỏ ở đầu cuống quả thông đó.
- Lấy một hạt vải để làm đầu em bé, dùi một lỗ nhỏ ở đầu hạt vải; vẽ mắt, mũi, mồm người vào hạt vải. Sau đó dùng tăm tre chắc, dài 2,5 cm cắm vào lỗ vừa dùi ở hạt vải và quả thông (gắn đầu vào thân sao cho chắc..
- Lấy cành cây nhỏ có hình dạng cánh tay, dùng keo gắn hai cành cây này vào phía trên quả thông làm thành hai cánh tay em bé.
- Lấy hai cành cây nhỏ khác để làm chân (hai cành cây này dài hơn hai cành cây làm cánh tay ). Sau đó, dùng keo gắn hai cành cây này vào phía dưới quả thông (gắn một chân đứng thẳng, một chân co)..
- Sau đó, gắn hình em bé đá bóng lên một miếng ván (gắn bàn chân của chân đứng thẳng vào miếng ván) để em bé đứng chắc chắn trên mặt phẳng.
(3) Yêu cầu thành phẩm : Các phần thân, đầu và tay chân con người phải có tỉ lệ phù hợp, lại phải ghép các bộ phận sao cho cầu thủ có dáng tâng bóng thì mới đẹp.
b/ Cách nấu canh rau ngót với thịt lợn nạc :
(1) Nguyên liệu đủ cho 2 bát :
- Rau ngót : 300 g (2 mớ);
- Thịt lợn nạc thăn : 150 g
- Nước mắm, mì chính, muối.
(2) Cách làm :
- Rau ngót chọn loại lá nhỏ, tươi, non, tuốt lấy lá, bỏ cọng, rửa sạch, vò hơi giập.
-Thịt lợn nạc rửa sạch, thái miếng mỏng (hoặc băm nhỏ).
- Cho thịt vào nước lã, đun sôi, hớt bọt, nêm nước mắm, muối cho vừa ăn, cho rau vào đun sôi khoảng 2 phút, cho chút mì chính rồi bắc ra ngay.
(3) Yêu cầu thành phẩm :
- Trạng thái : Rau chín mềm, tỉ lệ nước – cái là 1-1;
- Màu sắc : rau xanh, nước trong;
- Mùi vị : Canh thơm mùi đặc trưng của nguyên liệu, độ ngotxj cao, vị vừa ăn.


- Muốn thuyết minh về phương pháp (cách làm) nào, người viết cần phải nắm chắc phương pháp (cách làm) đó.
- Khi thuyết minh cần trình bày rõ điều kiện, cách thức, trình tự... làm ra sản phẩm và yêu cầu chất lượng đối với sản phẩm đó.
- Lời văn cần ngắn gọn, rõ ràng.
Ghi nhớ
Nguyên vật liệu :
Giới thiệu những vật liệu cần thiết, đủ để làm ra sản phẩm.
(2) Cách làm :
Giới thiệu cụ thể, tỉ mỉ từng thao tác, cách thức để tạo ra sản phẩm.
(3) Yêu cầu thành phẩm :
- Tỉ lệ, hình dáng, chất lượng của sản phẩm.
Mở bài : Giới thiệu chung về đối tượng thuyết minh (phương pháp, cách làm).
2. Thân bài :
3. Kết bài :
- Nhấn mạnh lợi ích của sản phẩm.
THUYẾT MINH MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM)
DÀN Ý
CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM
Lập dàn bài thuyết minh cách nấu món “ Canh hẹ nấu thịt”.
DÀN Ý THUYẾT MINH MỘT PHƯƠNG PHÁP (CÁCH LÀM)
Mở bài : Giới thiệu đối tượng thuyết minh (phương pháp, cách làm…)
2. Thân bài :
(1) Nguyên vật liệu :
- Giới thiệu những vật liệu cần thiết, đủ để làm ra sản phẩm.
(2) Cỏch làm :
- Giới thiệu cụ thể, tỉ mỉ từng thao tỏc, cỏch thức để tạo ra sản phẩm.
(3) Yờu cầu thành phẩm :
- Tỉ lệ, hình dáng, chất lượng của sản phẩm.
3. Kết bài :
- Nhấn mạnh lợi ớch của sản phẩm.
DÀN Ý THUYẾT MINH CÁCH NẤU MÓN “ CANH HẸ NẤU THỊT”
1. Mở bài : Giới thiệu chung về món canh hẹ nấu thịt.
2. Thân bài :
(1) Nguyên vật liệu :
- Thịt nạc, tim heo, hẹ, đậu hũ, hành tím, ngò
(2) Cách làm :
- Hẹ : rửa sạch, cắt khúc
- Đậu hũ : cắt miếng vuông
- Thịt heo : cắt miếng vừa ăn, bằm sơ, ướp gia vị
- Tim heo : cắt miếng vừa ăn, , ướp gia vị
- Bắc 1 nồi nước sôi
- Xào sơ thịt và tim heo, cho vào nồi nước.
- Khi nước sôi cho hẹ vào và tắt bếp, rắc ngò, nếm vừa ăn.
(3) Yêu cầu thành phẩm : Nước canh trong, ngọt, thơm, hẹ không dai, có màu xanh.
3. Kết bài : Nhấn mạnh lợi ích của món ăn.
BÀI TẬP 2
* Cách nêu vấn đề (đoạn 1,2)
- `‘Ngày nay….không giải quyết được vấn đề.`` -> Nêu yêu cầu thực tiễn, cấp thiết bắt buộc phải tìm cách đọc nhanh.
* Cỏc cỏch d?c :
Đọc thành tiếng
Đọc thầm
Đọc theo dòng
Đọc ý
*Cách đọc nhanh :

- Là cách đọc không theo từng câu mà thu nhận ý -> Hiệu quả : thu nhận thông tin nhiều mà tốn ít thời gian.
=> Cách sắp xếp các ý chặt chẽ, mạch lạc, dễ hiểu.
* Ngôn ngữ thuyết minh :
Rõ nghĩa, nhiều ví dụ, số liệu cụ thể
CỦNG CỐ
Thuyết minh một phương pháp (cách làm) :
Nguyên vật liệu
Cách làm
Yêu cầu thành phẩm
Thuyết minh một thứ đồ dùng :
Nguồn gốc
Cấu tạo
Cách bảo quản và sử dụng


Thuyết minh một thể loại văn học :
Đặc điểm :
+ Nội dung
+ Hình thức

Học thuộc lòng phần ghi nhớ.
Viết bài văn thuyết minh về cách nấu món “ Canh hẹ nấu thịt”
Sưu tầm bài văn thuyết minh về một phương pháp (cách làm) trên một số báo, tạp chí.
Chuẩn bị bài: Tức cảnh Pác Bó : đọc và trả lời các câu hỏi phần Đọc-hiểu văn bản.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Bài học kết thúc tại đây !Kính chúc quý thầy cô và các em học sinh sức khỏe – hạnh phúc !