Bài 19. Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện

Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
1
Phòng GD&ĐT Huyện Tân Uyên
Trường THCS Tân Mỹ
Kiểm tra bài cũ
2
Câu 1: Định luật Jun - Len-xơ cho biết điện năng biến đổi thành:
A. Cơ năng.
B. Năng lượng ánh sáng.
C. Hoá năng
D. Nhiệt năng.
3
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2: Một dây dẫn có điện trở 95 ôm được mắc vào hiệu điện thế 220V. Tính nhiệt lượng do dây toả ra trong 20 phút theo đơn vị jun.
Nhiệt lượng do dây toả ra trong 20 phút là :
Cho biết
R = 95Ω
U = 220 V
T = 20.60s
Q = ? J
Giải
4
Tiết 19 - bài 19
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
5
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C1 Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có HĐT dưới bao nhiêu vôn ?
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
TLC1 Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có HĐT dưới 40 vôn (vì nếu HĐT này tạo ra dòng điện chạy qua cơ thể người thì sẽ có cường độ nhỏ và không gây nguy hiểm cho tính mạng)
C2 Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc như thế nào ?
TLC2 Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc như tiêu chuẩn quy định, nghĩa là vỏ bọc cách điện này phải chịu được dòng điện định mức quy định cho mỗi dụng cụ điện
6
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C3 Cần mắc thiết bị gì cho mỗi dụng cụ điện ?
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
TLC3 Mắc cầu chì có cường độ định mức phù hợp với dụng cụ hay thiết bị điện, đảm bảo khi có sự cố xảy ra, chẳng hạn như khi bị đoản mạch, cầu chì kịp nóng chảy và tự động ngắt mạch trước khi dụng cụ điện bị hư hỏng.
C4 Khi tiếp xúc với mạng điện gia đình thì cần lưu ý gì ? Vì sao ?
TLC4 +Phải rất thận trọng khi tiếp xúc với mạng điện này vì nó có HĐT 220V nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người.
+ Chỉ sử dụng các thiết bị điện với mạng điện gia đình, khi đảm bảo cách điện đúng tiêu chuẩn quy định đối với các bộ phận của thiết bị có sự tiếp xúc với tay và với cơ thể con người nói chung (chẳng hạn như tay cầm, dây nối phích cắm.)
KT an toàn SD điện
7
C5 Bóng đèn treo bị đứt dây tóc, cần phải thay bóng đèn khác. Hãy cho biết vì sao những việc làm sau đây bảo đảm an toàn điện:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
+ Nếu đèn treo dùng phích cắm thì phải rút phích cắm khỏi ổ lấy điện trước khi tháo bóng đèn hỏng và thay bóng đèn khác
TLC5
+ Sau khi đã rút phích cắm thì không thể có dòng điện chạy qua cơ thể người và do đó loại bỏ mọi sự nguy hiểm mà dòng điện có thể gây ra.
8
C5 Bóng đèn treo bị đứt dây tóc, cần phải thay bóng đèn khác. Hãy cho biết vì sao những việc làm sau đây bảo đảm an toàn điện:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
+ N?u dốn treo khụng dựng phớch c?m thỡ ph?i ng?t cụng t?c ho?c thỏo c?u chỡ tru?c khi thỏo búng dốn h?ng v� thay búng dốn khỏc
+ Để đảm bảo an toàn điện, công tắc và cầu chì trong mạng điện gia đình luôn luôn được nối với dây "nóng". Chỉ khi chạm vào dây "nóng" thì mới có dòng điện chạy qua cơ thể người và là nguy hiểm, còn dây "nguội" luôn luôn được nối với đất nên giữa dây "nguội" và cơ thể người không có dòng điện chạy qua. Vì thế việc ngắt công tắc và tháo cầu chì khi thay bóng đèn hỏng đã làm hở dây "nóng", do đó loại bỏ trường hợp dòng điện chạy qua cơ thể người và đảm bảo an toàn.
9
C5 Bóng đèn treo bị đứt dây tóc, cần phải thay bóng đèn khác. Hãy cho biết vì sao những việc làm sau đây bảo đảm an toàn điện:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
+ Đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà (như đứng trên ghế nhựa hoặc bàn gỗ khô) trong khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
+ Khi đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà, do điện trở của vật cách điện (chẳng hạn như ghế nhựa, bàn gỗ khô.) là rất lớn nên dòng điện nếu chạy qua cơ thể người và vật cách điện sẽ có cường độ rất nhỏ nên không thể gây ra nguy hiểm đến tính mạng.
NY VL9
10
C6 Nối đất cho vỏ kim loại của các dụng cụ điện là một biện pháp bảo đảm an toàn điện.
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
+1 Khi sử dụng các dụng cụ điện này , ta thường tiếp xúc với vỏ kim loại của chúng. Để đảm bảo an toàn vỏ kim loại dụng cụ điện được nối bằng một dây dẫn với chốt thứ ba của phích cắm và được nối đất qua lỗ thứ ba của ổ lấy điện. Hãy chỉ ra (hình bên) dây nối dụng cụ điện với đất và dòng điện chạy qua dây dẫn nào khi dụng cụ này hoạt động bình thường.
ổ cắm
Vỏ kim loại
Dây nối đất
Dòng điện chạy qua khi dụng cụ này hoạt động bình thường
11
I. An toàn khi sử dụng điện
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C6 Nối đất cho vỏ kim loại của các dụng cụ điện là một biện pháp bảo đảm an toàn điện.
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
+2 Trong trường như hình bên, dây dẫn điện bị hở và tiếp xúc với vỏ kim loại của dụng cụ. Nhờ dây tiếp đất mà người sử dụng nếu chạm tay vào vỏ dụng cụ điện cũng không bị nguy hiểm. Hãy giải thích vì sao.
+2 Giải thích: vì dòng điện qua đường nối đất là chủ yếu. Người có điện trở lớn nên dòng điện rất nhỏ, không bị nguy hiểm.
Sống gần các đường dây cao thế rất nguy hiểm, người sống gần các đường dây cao thế thường bị suy giảm trí nhớ, bị nhiểm điện do hưởng ứng. Mặc dù ngày càng được nâng cấp nhưng đôi lúc sự cố lưới điện vẫn xảy ra. Các sự cố có thể là chập điện, rò rỉ điện, nổ sứ, đứt đường dây, cháy nổ trạm biến áp… sẽ để lại những hậu quả nghiêm trọng.
12
13
Một số lợi ích của việc SDTKĐN:
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
+ Giảm chi tiêu trong gia đình.
+ Các dụng cụ và thiết bị SD lâu bền hơn.
+ Giảm bớt sự cố gây tổn hại chung do hệ thống cung cấp điện bị quá tải, đặc biệt trong những giờ cao điểm.
+ Dành phần điện năng tiết kiệm cho sản xuất.
C7 Hãy thử tìm thêm những lợi ích khác của việc sử dụng tiết kiệm điện năng.
TLC7 Những lợi ích khác của việc sử dụng tiết kiệm điện năng như:
+ Các dụng cụ và thiết bị điện có công suất hợp lý có giá rẻ hơn các dụng cụ và các thiết bị có công suất lớn hơn mức cần thiết, do đó sử dụng những dụng cụ và thiết bị có công suất hợp lý không những tiết kiệm được điện năng mà còn góp phần giảm bớt chi tiêu trong gia đình.
14
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng
TLC7 Những lợi ích khác của việc sử dụng tiết kiệm điện năng như:
+ Ngắt điện khi không sử dụng hoặc khi đi khỏi nhà sẽ tránh sự cố gây tai nạn và thiệt hại do dòng điện gây ra. Chẳng hạn như tắt bếp điện, ấm điện hay bàn là.khi không sử dụng nữa hoặc khi đi khỏi nhà không những tránh lãng phí điện năng mà đặc biệt là còn loại bỏ nguy cơ xảy ra hoả hoạn làm tổn thất nghiêm trọng cho gia đình và cho cả các gia đình xung quanh.
+ Dành phần điện năng tiết kiệm được để xuất khẩu điện, góp phần tăng thu nhập cho đất nước.
+ Giảm bớt được XD các nhà máy điện, do đó góp phần giảm ô nhiễm môi trường.
15
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C8 Hãy viết công thức tính điện năng sử dụng.
TLC8 Công thức tính điện năng sử dụng A=Pt
C9 Từ đó cho biết, để sử dụng tiết kiệm điện năng thì:
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất như thế nào ?
+ Có nên sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết hay không? Vì sao?
TLC9 Để sử dụng tiết kiệm điện năng thì:
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất hợp lý, đủ mức cần thiết (P không quá lớn và không quá nhỏ)
+ Không sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết, vì sử dụng như thế là lãng phí điện năng.
16
- Sử dụng tiết kiệm điện và hiệu quả là tích cực góp phần chia sẽ nguồn nước quý giá cho chống hạn, mang lại lợi ích thiết thực cho cộng đồng và đất nước. Mỗi Kw công suất điện giảm vào giờ cao điểm sẽ làm lợi cho đất nước từ 600USD đến 1000USD do không phải đầu tư xây dựng thêm nhà máy điện mới.
Các bóng đèn sợi đốt thường có hiệu suất phát sáng rất thấp chỉ có 3%, nên thay các bóng đèn bình thường bằng các bóng đèn tiết kiệm điện năng như đèn compact, đèn huỳnh quang … Vừa sáng đẹp vừa tiết kiệm điện, tiền điện hằng tháng cho gia đình sẽ giảm đi. Nên tắt hết đèn khi không cần thiết, hạn chế sử dụng thiết bị tiêu thụ điện lớn
( bàn là, bếp điện, máy bơm nước …) vào giờ cao điểm, ban đêm máy đều hòa nên cài ở chế độ 27 – 280C vừa dễ ngủ vừa đỡ tốn điện, khi mua các thiết bị điện nên quan tâm đến hiệu suất tiêu thụ của các thiết bị đó.
17
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C10 Một bạn hay quên tắt điện khi rời khỏi nhà. Em hãy nghĩ cách giúp bạn này để tránh lãng phí điện và bảo đảm an toàn.
TLC10 Có thể dùng một trong các cách sau đây:
+ Viết lên một tờ giấy trắng dòng chữ đủ to "Tắt hết điện trước khi đi ra khỏi nhà" và dán tờ giấy này ở cửa ra vào, chỗ dễ nhìn thấy nhất.
+ Treo một tấm bìa có viết dòng chữ "Nhớ tắt hết điện" lên phía trên cửa ra vào, sao cho khi đóng chặt cửa thì tấm bìa tự động hạ xuống ngang trước mặt.
+ Lắp một chuông điện , sao cho khi đóng chặt cửa ra vào thì chuông kêu để nhắc nhở bạn đó tắt hết điện nếu đi ra khỏi nhà.
+ Lắp một công tắc tự động (rơle) , sao cho khi đóng chặt cửa ra vào hoặc khi khoá cửa ra vào thì công tắc tự động ngắt điện của cả nhà.
18
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C11Trong một gia đình, các thiết bị nung nóng bằng điện sử dụng nhiều điện năng. Biện pháp nào tiết kiệm dưới đây là hợp lý nhất:
III. Vận dụng
A. Không sử dụng các thiết bị nung nóng bằng điện.
B. Không đun nấu bằng bếp điện.
C. Chỉ sử dụng các thiết bị nung nóng bằng điện có công suất nhỏ trong thời gian cần thiết.
D. Chỉ đun nấu bằng điện và sử dụng các thiết bị nung nóng khác như bàn là, máy sấy tóc . trong thời gian tối thiểu cần thiết.
19
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C12 Một bóng đèn dây tóc giá 3 500 đồng có công suất 75W, thời gian thắp sáng tối đa 1000 giờ. Một bóng compăc giá 60 000 đồng có công suất 15W có cùng độ sáng bằng bóng đèn dây tóc nói trên, có thời gian thắp sáng tối đa 8 000 giờ.
+ Tính điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trên trong 8 000 giờ.
+ Tính toàn bộ chi phí (tiền mua bóng và tiền điện phải trả) cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn này trong 8 000 giờ, nếu giá 1kW.h là 700 đồng.
+ Sử dụng loại bóng nào có lợi hơn ? Vì sao ?
20
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
+ Điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trong 8 000 giờ là:
+ Toàn bộ chi phí cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn này trong 8 000 giờ là:
* Bóng đèn dây tóc:
A1= P1t= 0,075.8000 = 600kW.h = 2160.106J.
* Bóng đèn compăc:
A2=P2t=0,015.8000=120kW.h=432.106J.
* Phải cần 8 bóng đèn dây tóc nên toàn bộ chi phí cho việc dùng bóng đèn này là: T1=8.3500+600.700=448000 đồng.
* Chỉ cần dùng 1 bóng đèn compăc nên toàn bộ chi phí cho việc dùng bóng đèn này là: T2=60000+120.700=144000 đồng.
Cho biết
T1 = 3500đ
P 1= 75 W
t 1 = 1000h
T2 = 60000đ
P2 = 15 W
t 2 = 8000h
+A1,A2 = ?Kw.h
+ T = 700đ/kwh
+bóng nào có lợi?Vì sao?
Giải
21
Tiết 19 Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
III. Vận dụng
+ Sử dụng compăc có lợi hơn, vì:
* Giảm bớt 304 000 đ tiền chi phí cho 8 000 giờ sử dụng.
* Sử dụng công suất nhỏ hơn, dành phần công suất tiết kiệm cho nơi khác chưa có điện hoặc cho sản xuất.
* Góp phần giảm bớt sự cố do quá tải về điện, nhất là vào giờ cao điểm.
Ghi nhớ
22
* Cần phải thực hiện các biện pháp an toàn bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mạng điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220 V nên có thể nguy hiểm đến tính mạng.
* Cần lựa chọn sử dụng các dụng cụ và thiết bị điện có công suất phù hợp và chỉ sử dụng chúng trong thời gian cần thiết.
Về nhà soạn lại bài (trả lời lại các câu hỏi về quy tắc an toàn điện C1=> C4 ).Phần II trả lời vì sao cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng?Nêu biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng.
-Đọc phần có thể em chưa biết.
_ chuẩn bị bài 20 tổng kết chương.
23
Dặn dò
24
Chúc các em học sinh học tập tốt