Bài 19. Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện

Tập thể lớp 9A nhiệt liệt đón chào các thầy cô về thăm lớp dự giờ
Môn VẬT LÝ 9
TAI NẠN DO BẤT CẨN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Theo báo vietnam.net
Vào lúc 10 sáng nay, tại trước cửa quán cà phê MTV (đường Phạm Ngọc Thạch, Q.3, TP HCM) đã xảy ra một vụ tai nạn điện khiến một công nhân tử vong
Theo thống kê mới nhất, trong năm 2009 có:
122 vụ tai nạn điện, làm cho 225 người chết
Khoảng 2 tỷ kWh điện bị thiếu hụt


Tiết 19 - bài 19
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C1 Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có HĐT dưới bao nhiêu vôn ?
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
Trả lời C1: Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có HĐT dưới 40 vôn
C2 Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc như thế nào ?
Trả lời C2: Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện đúng tiêu chuẩn quy định
Vỏ bọc cách điện
C3 Cần mắc thiết bị gì cho mỗi dụng cụ điện ?
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
Trả lời C3: Mắc cầu chì hoặc aptomat có cường độ định mức phù hợp với dụng cụ hay thiết bị điện
C4 Khi tiÕp xóc víi m¹ng ®iÖn gia ®×nh th× cÇn l­u ý g× ? V× sao ?
Trả lời C4: Phải rất thận trọng khi tiếp xúc với mạng điện này vì nó có HĐT 220V nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người.
Vậy:
Có mấy qui tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7?
Các qui tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7:
 Làm TN với các nguồn điện có HĐT dưới 40V
 Chỉ sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện đúng tiêu chuẩn
 Dùng cầu chì có dòng điện định mức phù hợp
 Thận trọng khi tiếp xúc với mạng điện gia đình vì có hiệu điện thế 220V rất nguy hiểm .
C5 Bãng ®Ìn treo bÞ ®øt d©y tãc, cÇn ph¶i thay bãng ®Ìn kh¸c. H·y cho biÕt v× sao nh÷ng viÖc lµm sau ®©y b¶o ®¶m an toµn ®iÖn:
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
Mét sè quy t¾c an toµn kh¸c khi sö dông ®iÖn
- NÕu ®iÖn treo dïng phÝch c¾m th× ph¶i rót phÝch c¾m khái æ lÊy ®iÖn tr­íc khi th¸o bãng ®Ìn háng vµ l¾p bãng ®Ìn kh¸c.
Trả lời C5:
- Sau khi ®· rót phÝch c¾m th× kh«ng thÓ cã dßng ®iÖn ch¹y qua c¬ thÓ ng­êi vµ do ®ã lo¹i bá mäi sù nguy hiÓm mµ dßng ®iÖn cã thÓ g©y ra.
C5 Bóng đèn treo bị đứt dây tóc, cần phải thay bóng đèn khác. Hãy cho biết vì sao những việc làm sau đây bảo đảm an toàn điện:
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- Nếu điện treo không dùng phích cắm thì phải ngắt công tắc hoặc tháo cầu chì trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
TLC5
Các em xem hình minh hoạ
Dây "nóng"
Đất
- C«ng t¾c vµ cÇu ch× trong m¹ng ®iÖn gia ®×nh lu«n lu«n ®­îc nèi víi d©y “nãng”. ChØ khi ch¹m vµo d©y “nãng” th× míi cã dßng ®iÖn ch¹y qua c¬ thÓ ng­êi vµ nguy hiÓm, cßn d©y “nguéi” lu«n lu«n ®­îc nèi víi ®Êt nªn gi÷a d©y “nguéi” vµ c¬ thÓ ng­êi kh«ng cã dßng ®iÖn ch¹y qua.
C5 Bãng ®Ìn treo bÞ ®øt d©y tãc, cÇn ph¶i thay bãng ®Ìn kh¸c. H·y cho biÕt v× sao nh÷ng viÖc lµm sau ®©y b¶o ®¶m an toµn ®iÖn:
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
Mét sè quy t¾c an toµn kh¸c khi sö dông ®iÖn
- §¶m b¶o c¸ch ®iÖn gi÷a ng­êi vµ nÒn nhµ (nh­ ®øng trªn ghÕ nhùa hoÆc bµn gç kh«) trong khi th¸o bãng ®Ìn háng vµ l¾p bãng ®Ìn kh¸c.
Các em xem hình minh hoạ
Hoặc dùng ủng cách điện thay cho ghế nhựa
TLC5
- Do ®iÖn trë cña ng­êi vµ vËt c¸ch ®iÖn lµ rÊt lín nªn dßng ®iÖn nÕu ch¹y qua c¬ thÓ ng­êi vµ vËt c¸ch ®iÖn sÏ cã c­êng ®é rÊt nhá nªn kh«ng thÓ g©y ra nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng.
C6 Nối đất cho vỏ kim loại của các dụng cụ điện là một biện pháp bảo đảm an toàn điện.
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- Khi sö dông c¸c dông cô ®iÖn nµy , ta th­êng tiÕp xóc víi vá kim lo¹i cña chóng. §Ó ®¶m b¶o an toµn vá kim lo¹i dông cô ®iÖn ®­îc nèi b»ng mét d©y dÉn víi chèt thø ba cña phÝch c¾m vµ ®­îc nèi ®Êt qua lç thø ba cña æ lÊy ®iÖn. H·y chØ ra (h×nh bªn) d©y nèi dông cô ®iÖn víi ®Êt vµ dßng ®iÖn ch¹y qua d©y dÉn nµo khi dông cô nµy ho¹t ®éng b×nh th­êng.
æ c¾m
Vỏ kim loại
Dây nối đất
Dòng điện chạy qua khi dụng cụ này hoạt động bình thường
C6 Nối đất cho vỏ kim loại của các dụng cụ điện là một biện pháp bảo đảm an toàn điện.
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
- Trong trường hợp như hình bên, dây dẫn điện bị hở và tiếp xúc với vỏ kim loại của dụng cụ. Nhờ dây tiếp đất mà người sử dụng nếu chạm tay vào vỏ dụng cụ điện cũng không bị nguy hiểm. Hãy giải thích vì sao?
TL:V× d©y nèi ®Êt cã ®iÖn trë b»ng kh«ng nªn dßng ®iÖn qua d©y nèi ®Êt lµ chñ yÕu cßn ng­êi cã ®iÖn trë lín nªn dßng ®iÖn qua c¬ thÓ ng­êi cã c­êng ®é rÊt nhá nªn kh«ng bÞ nguy hiÓm.
Qua các tình huống trên hãy nêu một số quy tắc an toàn khác khi sửa chữa và sử dụng điện?
1 - Trước khi sửa chữa điện cần phải:
+ Rút phích cắm điện,nắp cầu chì.
+ Cắt cầu dao (áptomát) tổng.
2 - Sử dụng
+ Sử dụng các dụng cụ bảo vệ an toàn điện đúng tiêu chuẩn
+ Nối đất cho các thiết bị điện.
Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
Một số lợi ích của việc sử dụng tiết kiệm điện :
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
+ Gi¶m chi tiªu trong gia ®×nh.
+ C¸c dông cô vµ thiÕt bÞ sö dông l©u bÒn h¬n.
+ Gi¶m bít sù cè g©y tæn h¹i chung do hÖ thèng cung cÊp ®iÖn bÞ qu¸ t¶i, ®Æc biÖt trong nh÷ng giê cao ®iÓm.
+ Dµnh phÇn ®iÖn n¨ng tiÕt kiÖm cho s¶n xuÊt.
C7 H·y thö t×m thªm nh÷ng lîi Ých kh¸c cña viÖc sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng.
TL C7: Nh÷ng lîi Ých kh¸c :
+ Sö dông c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt nhá hîp lý th­êng cã gi¸ rÎ h¬n c¸c thiÕt bÞ cã c«ng suÊt lín, do ®ã tiÕt kiÖm ®­îc ®iÖn n¨ng gi¶m bít chi tiªu trong gia ®×nh.
+ Dµnh phÇn ®iÖn n¨ng tiÕt kiÖm ®­îc ®Ó xuÊt khÈu ®iÖn, gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho ®Êt n­íc.
+ Gi¶m bít ®­îc XD c¸c nhµ m¸y ®iÖn, do ®ã gãp phÇn gi¶m « nhiÔm m«i tr­êng.
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C8 H·y viÕt c«ng thøc tÝnh ®iÖn n¨ng sö dông.
TL C8: C«ng thøc tÝnh ®iÖn n¨ng sö dông A = P.t
C9 Tõ ®ã cho biÕt, ®Ó sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng th×:
+ CÇn ph¶i lùa chän, sö dông c¸c dông cô hay thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt nh­ thÕ nµo ?
+ Cã nªn sö dông c¸c dông cô hay thiÕt bÞ ®iÖn trong nh÷ng lóc kh«ng cÇn thiÕt hay kh«ng ? V× sao ?
TL C9: §Ó sö dông tiÕt kiÖm ®iÖn n¨ng th×:
+ CÇn ph¶i lùa chän c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt hîp lý, ®ñ møc cÇn thiÕt (P kh«ng qu¸ lín vµ kh«ng qu¸ nhá)
+ Kh«ng sö dông c¸c dông cô hay thiÕt bÞ ®iÖn trong nh÷ng lóc kh«ng cÇn thiÕt (nh­ ra khái líp nªn t¾t c¸c thiÕt bÞ ®iÖn), v× sö dông nh­ thÕ lµ l·ng phÝ ®iÖn n¨ng.
Hãy nêu : Cỏc bi?n phỏp s? d?ng ti?t ki?m diện nang?
- Lựa chọn, sử dụng các dụng cụ có công suất hợp lý
- Chỉ sử dụng đồ dùng điện trong thời gian cần thiết
Sống gần các đường dây cao thế rất nguy hiểm. Có thể bị suy giảm trí nhớ, bị nhiễm điện do hưởng ứng. Các sự cố chập điện, rò điện, nổ sứ, đứt đường dây, cháy nổ trạm biến áp để lại những hậu quả rất nghiêm trọng.
Những hộ sống gần đường dây cao áp phải di dời. Tuân thủ các qui tắc an toàn khi sử dụng điện.
GDBVMT
Th?c tr?ng h? t?ng m?ng di?n trờn th�nh ph? hi?n nay


Không đến gần dây dẫn có điện bị đứt rơi xuống đất

20m
20m
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C10 : Một bạn hay quên tắt điện khi rời khỏi nhà. Em hãy nghĩ cách giúp bạn này để tránh lãng phí điện và bảo đảm an toàn.
Vận dụng
TL C10: Cã thÓ dïng mét trong c¸c c¸ch sau ®©y:
+ViÕt lªn mét tê giÊy tr¾ng dßng ch÷ ®ñ to ‘T¾t hÕt ®iÖn tr­íc khi ®i ra khái nhµ vµ d¸n tê giÊy nµy ë cöa ra vµo, chç dÔ nh×n thÊy nhÊt.
+ L¾p mét c«ng t¾c tù ®éng sao cho khi ®ãng chÆt cöa ra vµo hoÆc khi kho¸ cöa ra vµo th× c«ng t¾c tù ®éng ng¾t ®iÖn.
Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện
C11:Trong một gia đình, các thiết bị nung nóng bằng điện sử dụng nhiều điện năng. Biện pháp nào tiết kiệm dưới đây là hợp lý nhất:
Vận dụng
A. Kh«ng sö dông c¸c thiÕt bÞ nung nãng b»ng ®iÖn.
B. Không đun nấu bằng bếp điện.
C. Chỉ sử dụng các thiết bị nung nóng bằng điện có công suất nhỏ trong thời gian cần thiết.
D. Chỉ đun nấu bằng điện và sử dụng các thiết bị nung nóng khác như bàn là, máy sấy tóc . trong thời gian tối thiểu cần thiết.
câu trả lời đúng
C12: Một bóng đèn dây tóc giá 3500 đồng có công suất 75w, thời gian thắp sáng tối đa 1000giờ, một bóng đèn compăc giá 60000 công suất 15w, có độ sáng bằng bóng đèn dây tóc nói trên, có thời gian thắp sáng tối đa 8000 giờ.
Giá D1: 3500đồng
P1 = 75W = 0,075kW
t1 = 1000h
Giá D2: 60000đồng
P2 = 15W = 0,015kW
t = 8000h
A1, A2 =?
T1, T2 =?
Bóng nào lợi?
a- Tính điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trên trong 8000 giờ.
b- Tính toàn bộ chi phí (tiền mua bóng điện và tiền điện phải trả) cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn này trong 8000 giờ, nếu giá 1kwh là 700đ.
c- Sử dụng loại bóng đèn nào có lợi hơn? Vì sao?
a. Điện năng mà mỗi bóng đèn sử dụng trong 8000giờ
A1 = P1.t = 0,075.8000 = 600kWh
A2 = P2.t = 0,015.8000 = 120kWh
b. Toàn bộ chi phí phải trả cho việc dùng bóng đèn là:
T1 = 8.3500 + 600.700 = 448000đồng
T2 = 1.60000 + 120.700 = 144000đồng
c.Dùng bóng đèn compac có lợi hơn. Vì:
+Giảm bớt 304000đồng tiền chi phí cho 8000h sử dụng
+Sử dụng công suất nhỏ hơn
+Góp phần giảm bớt sự cố do quá tải
Ghi nhớ
* CÇn ph¶i thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p an toµn b¶o ®¶m an toµn khi sö dông ®iÖn, nhÊt lµ víi m¹ng ®iÖn d©n dông, v× m¹ng ®iÖn nµy cã hiÖu ®iÖn thÕ 220 V nªn cã thÓ nguy hiÓm ®Õn tÝnh m¹ng.
* CÇn lùa chän sö dông c¸c dông cô vµ thiÕt bÞ ®iÖn cã c«ng suÊt phï hîp vµ chØ sö dông chóng trong thêi gian cÇn thiÕt.
Từ năm 2010 EU quyết định sử dụng đèn huỳnh quang
Bóng đèn huỳnh quang sẽ giúp giảm 60% lượng tiêu thụ điện năng ở các hộ gia đình EU, tương đương giảm 30 triệu tấn khí thải CO2/năm.
Có thể em chưa biết.
Tốc độ di chuyển của “điện”
300.000km/giây
(tốc độ ánh sáng)
Dặn dò
- Về nhà học kỹ bài, đọc "Có thể em chưa biết".
- Làm bài tập 19 trang 24 SBT
Bài học kết thúc tại đây!
Cám ơn các thầy cô và các em!