Bài 19. Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện

TRƯỜNG THCS NGUYỄN ĐỨC CẢNH

BÀI DẠY GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
Năm học : 2009 - 2010
Người thực hiện : Trịnh Công Biên
Bộ môn : Vật Lý 9
+
-
-
-
Nêu vai trò của điện năng trong đời sống và sản xuât ?
Kiểm tra bài cũ
Trả lời :
Trong đời sống: Điện năng có vai trò giúp con người giảm sức lao động, giúp cho cuôc sống văn minh hơn,tiện lợi hơn, . . .
Trong sản xuất :Giúp cho các nhà máy sản xuất được tự động hóa,…
TAI NẠN DO BẤT CẨN KHI SỬ DỤNG ĐIỆN
Theo thống kê trong năm 2008 có:

+ 37/64 t?nh th�nh x?y ra 195 vụ tai nạn điện, làm 255 ngu?i b? n?n trong dĩ cĩ 155 người chết
+ 8,6 t? kwh điện bị thiếu hụt.

Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Làm TN với các nguồn điện có HĐT dưới 40V
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C2 Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc như thế nào ?
Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện đúng như tiêu chuẩn quy định nghĩa là vỏ bọc cách điện này phải chịu được dòng điện định mức quy định cho mỗi dụng cụ điện.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C3. Cần mắc thiết bị gì cho mỗi dụng cụ điện để ngắt mạch tự động khi đoản mạch?
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
C4 Khi tiếp xúc với mạng điện gia đình thì cần lưu ý gì ? Vì sao ?
TLC4 +Phải rất thận trọng khi tiếp xúc với mạng điện này vì nó có HĐT 220V nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người.
+ Chỉ sử dụng các thiết bị điện với mạng điện gia đình, khi đảm bảo cách điện đúng tiêu chuẩn quy định đối với các bộ phận của thiết bị có sự tiếp xúc với tay và với cơ thể con người nói chung (chẳng hạn như tay cầm, dây nối phích cắm.)
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
C5. Bóng đèn treo bị đứt dây tóc, cần phải thay bóng đèn khác.Hãy cho biết vì sao những việc làm sau đây đảm bảo an toàn điện ?
- Nếu đèn treo dùng phích cắm thì phải rút phích cắm khỏi ổ lấy điện trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
- Sau khi đã rút phích cắm điện thì không thể có dòng điện chạy qua cơ thể người do đó loại bỏ mọi sự nguy hiểm mà dòng điện có thể gây ra.
- Nếu đèn treo không dùng phích cắm thì phải ngắt công tắc hoặc tháo cầu chì trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
- Đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà ( như đứng trên ghế nhựa hoặc bàn gỗ) trong khi tháo bóng hỏng và lắp bóng đèn khác.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
C5. Bóng đèn treo bị đứt dây tóc, cần phải thay bóng đèn khác.Những việc làm nào đảm bảo an toàn điện khi thay bóng?
- Nếu đèn treo dùng phích cắm thì phải rút phích cắm khỏi ổ lấy điện trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
- Nếu đèn treo không dùng phích cắm thì phải ngắt công tắc hoặc tháo cầu chì trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
- Để đảm bảo an toàn điện, công tắc và cầu chì trong mạng điện gia đình luôn luôn được nối với dây “nóng”. Chỉ khi chạm vào dây nóng thì mới có dòng điện chạy qua cơ thể người và là nguy hiểm, còn dây nguội luôn luôn được nối với đất nên giữa dây nguội và cơ thể người không có dòng điện chạy qua. Việc ngắt công tắc và tháo cầu chì trước khi thay bóng đèn đã làm hở dây nóng, do đó loại bỏ trường hợp dòng điện chạy qua cơ thể người và đảm bảo an toàn.
- Đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà ( như đứng trên ghế nhựa hoặc bàn gỗ) trong khi tháo bóng hỏng và lắp bóng đèn khác.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
C5. Bóng đèn treo bị đứt dây tóc, cần phải thay bóng đèn khác.Những việc làm nào đảm bảo an toàn điện khi thay bóng?
- Nếu đèn treo dùng phích cắm thì phải rút phích cắm khỏi ổ lấy điện trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
- Nếu đèn treo không dùng phích cắm thì phải ngắt công tắc hoặc tháo cầu chì trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác.
- Đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà ( như đứng trên ghế nhựa hoặc bàn gỗ) trong khi tháo bóng hỏng và lắp bóng đèn khác.
- Khi đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà, do điện trở của vật cách điện (ghế nhựa, bàn gỗ khô..) là rất lớn nên dòng điện nếu chạy qua cơ thể người và vật cách điện sẽ có cường độ rất nhỏ nên không nguy hiểm.
C6: Nối đất cho vỏ kim loại của các dụng cụ điện là một biện pháp đảm bảo an toàn điện.
+Khi sử dụng các dụng cụ điện này ta thường tiếp xúc với vỏ kim loại của chúng. Để đảm bảo an toàn, vỏ kim loại của dụng cụ điện được nối bằng một dây dẫn với chốt thứ 3 của ổ lấy điện. Hãy chỉ ra trên hình 19.1 dây nối dụng cụ điện với đất và dòng điện chạy qua dây dẫn nào khi dụng cụ này hoạt động bình thường.
1
2
3
H 19.2
Trong trường hợp ở hình 19.2, dây dẫn điện bị hở và tiếp xúc với vỏ kim loại của dụng cụ. Nhờ các dây tiếp đất mà người sử dụng nếu chạm tay vào vỏ dụng cụ cũng không bị nguy hiểm. Hãy giải thích vì sao?
Khi dây dẫn điện bị hở vỏ kim loại của dụng cụ điện có điện, dòng điện truyền xuống đất theo hai nhánh, nhánh thứ nhất là dây nối có điện trở rất nhỏ, nhánh thứ hai là người sử dụng có điện trở rất lớn, khi đó dòng điện hầu hết chạy qua dây dẫn nối đất còn dòng điện chạy qua cơ thể người rất nhỏ không nguy hiểm.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
Không trèo lên cột điện
Không đứng dưới cột điện lúc trời mưa hoặc lúc có giông, sét
Không thả diều gần dây điện
Không dựa vào cột điện và chơi đùa dưới đường dây điện
Không đến gần hay đụng vào thiết bị mang điện
Không ném bất cứ vật gì lên đường dây điện
Không cột trâu, bò, gia súc vào cột điện
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
Việc sử dụng tiết kiệm điện năng có một số lợi ích dưới đây:
- Giảm chi tiêu cho gia đình.
- Các dụng cụ và thiết bị điện được sử dụng lâu bền hơn .
- Giảm bớt các sự cố gây tổn hại chung do hệ thống cung cấp điện bị quá tải, đặc biệt trong những giờ cao điểm.
- Dành phần điện năng tiết kiệm cho sản xuất.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
C7.Hãy thử tìm thêm nhöõng lôïi ích khaùc cuûa vieäc söû duïng tieát kieäm ñieän naêng nhö.
+ Dành phần điện năng tiết kiệm được để xuất khẩu điện, góp phần tăng thu nhập cho đất nước.
+ Giảm bớt việc xây dựng các nhà máy điện, do đó góp phần giảm ô nhiễm môi trường
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
C8.H�y vi?t công thức tính điện năng sử dụng.
A = P .t
C9 Từ đó hóy cho biết, để sử dụng tiết kiệm điện năng thì:
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất như thế nào ?
+ Coù neân söû duïng caùc thieát bò hay duïng cuï ñieän trong nhöõng luùc khoâng caàn thieát hay khoâng ? Vì sao ?
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất hợp lí, đủ mức cần thiết.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
+ Không sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết, vì sử dụng như thế là lãng phí điện năng.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
Cần sử dụng điên năng như thế nào để tiết kiệm điện năng ?
- Lựa chọn, sử dụng các dụng cụ, TBĐ có công suất phù hợp.Chỉ sử dụng đồ dùng điện trong thời gian cần thiết
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
- Lựa chọn, sử dụng các dụng cụ, TBĐ có công suất phù hợp.Chỉ sử dụng đồ dùng điện trong thời gian cần thiết
III- Vận dụng
C10. Một bạn hay quên tắt điện khi rời khỏi nhà. Em hãy nghĩ cách giúp bạn này để tránh lãng phí và đảm bảo an toàn điện.
Có thể dùng một trong các cách sau đây :
+ Viết lên một tờ giấy dòng chữ đủ to " Tắt điện trước khi đi khỏi nhà" và dán tờ giấy này ở cửa ra vào, chỗ dễ nhìn thấy nhất.
+ Lắp một chuông điện, sao cho khi đóng chặt cửa ra vào thì chuông kêu để nhắc nhở bạn đó tắt hết điện nếu đi khỏi nhà.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
- Lựa chọn, sử dụng các dụng cụ, TBĐ có công suất phù hợp.Chỉ sử dụng đồ dùng điện trong thời gian cần thiết
III- Vận dụng
C11.Trong gia đình, các thiết bị nung nóng bằng điện sử dụng nhiều điện năng.Biện pháp tiết kiệm nào dưới đây là hợp lí nhất ?
A. Không sử dụng các thiết bị nung nóng bằng điện.
C. Chỉ sử dụng các thiết bị nung nóng bằng điện trong thời gian tối thiểu cần thiết.
B. Không đun nấu bằng bếp điện.
D. Chỉ đun nấu bằng điện và sử dụng các thiết bị nung nóng khác như bàn là, máy sấy tóc.. trong thời gian tối thiểu cần thiết.
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
- Lựa chọn, sử dụng các dụng cụ, TBĐ có công suất phù hợp.Chỉ sử dụng đồ dùng điện trong thời gian cần thiết
III- Vận dụng
C12. Một bóng đèn dây tóc giá 3 500 đồng có công suất 75W, thời gian thắp sáng tối đa1 000 giờ. Một bóng đèn compăc ( compact fluorescent lamp, hình 19.3) giá 60 000 đồng công suất 15W, có độ sáng bằng bóng đèn dây tóc nói trên, có thời gian thắp sáng tối đa 8 000 giờ.
+ Tính điện năng tiêu thụ của mỗi bóng đèn trên trong 8 000 giờ.
+ Tính toàn bộ chi phí cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn này trong
8 000 giờ, nếu giá 1KW.h là 700 đồng
+ Sử dụng loại bóng đèn nào co �lợi hơn ? Vì sao ?
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
- Lựa chọn, sử dụng các dụng cụ, TBĐ có công suất phù hợp.Chỉ sử dụng đồ dùng điện trong thời gian cần thiết
III- Vận dụng
+ Điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trong 8 000 giờ là :
* Bóng đèn dây tóc :
A1 = P1.t = 0,075.8 000 = 600KW.h
= 2 160.106 J
* Bóng đèn compăc :
A2 = P2.t = 0,015.8 000 = 120KW.h
= 432.106 J
+ Toàn bộ chi phí cho việc sử dụng mỗi bóng đèn là :
Tiết 21: SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
I-An toàn khi sử dụng điện
1- Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7
 Cần phải thưc hiện các biện pháp bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mang điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220v nên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng
2- Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện
II. SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN NĂNG:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điên năng:
- Lựa chọn, sử dụng các dụng cụ, TBĐ có công suất phù hợp.Chỉ sử dụng đồ dùng điện trong thời gian cần thiết
III- Vận dụng
* Chỉ cần dùng 1 bóng đèn compăc nên toàn bộ chi phí cho việc dùng bóng đèn này là:
T2 = 60 000 + 120.700 = 144 000đ
+ Dùng bóng đèn compăc có lợi hơn, vì :
* Giảm bớt 304 000đ tiền chi phí cho 8 000 giờ sử dụng.
* Sử dụng công suất nhỏ hơn, dành phần công suất tiết kiệm cho nơi khác chưa có điện hoặc cho sản xuất.
* Góp phần giảm bớt sự cố do quá tải về điện, nhất là vào giờ cao điểm
* Phải cần 8 bóng đèn dây tóc nên toàn bộ chi phí cho việc sử dụng bóng đèn này là :
T1 = 8.3 500 + 600.700 = 448 000đ
Đèn sợi đốt
Đèn Compact
Ghi nhớ
* Cần phải thực hiện các biện pháp an toàn bảo đảm an toàn khi sử dụng điện, nhất là với mạng điện dân dụng, vì mạng điện này có hiệu điện thế 220 V nên có thể nguy hiểm đến tính mạng.
* Cần lựa chọn sử dụng các dụng cụ và thiết bị điện có công suất phù hợp và chỉ sử dụng chúng trong thời gian cần thiết.
Kết thúc bài