Bài 19. Sử dụng an toàn và tiết kiệm điện

Giáo viên : Đỗ Thị Thu Hiền
TRU?NG THCS D?C SON
Theo thống kê trong năm 2010 có:

+ 39/64 t?nh thành x?y ra 198 vụ tai nạn điện, làm 265 ngu?i b? n?n trong đó có157 người chết

+"Sẽ thiếu điện trầm trọng năm nay, tốc độ tăng trưởng phụ tải điện tiếp tục tăng mạnh, trong khi các nhà máy thủy điện thiếu nước nên tổng lượng điện thiếu hụt ước tính sẽ là 3 tỉ KWh, gấp 3 lần năm ngoái,mới bước vào tháng đầu mùa khô nhưng lịch cắt điện ở Hà Nội đã khá dày. Đây là điều bất thường vì mọi năm, lịch cắt điện thường diễn ra từ cuối tháng 4 và đỉnh điểm là tháng 5, tháng 6. 
+Tập đoàn Điện lực VN (EVN) cho biết năm nay, tốc độ tăng trưởng phụ tải điện tiếp tục tăng cao, khoảng 17,63%. Riêng các tháng mùa khô, nhu cầu điện có thể lên đến 18,3%. 
+Trong khi đó, đến ngày 31-12-2010, mực nước các hồ thủy điện thấp hơn nhiều so với mực nước đầy hồ (mực nước dâng bình thường). Ước tính tổng lượng nước thiếu để tích đầy các hồ thủy điện là 12 tỉ m3, tương đương sản lượng thủy điện thiếu hụt khoảng 3 tỉ KWh. 

.
Vụ cháy dãy nhà dân tại cầu Bà Gi, xã Phước Lộc (Tuy Phước) được xác định do chập điện

Tiết 23 - Bài 19 :

I. An toàn khi sử dụng điện:
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7:
SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
C1: Chỉ làm thí nghiệm với các nguồn điện có hiệu điện thế dưới bao nhiêu vôn?
C2: Phải sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc như thế nào?
C3: Cần mắc thiết bị gì cho mỗi dụng cụ điện để ngắt mạch tự động khi đoản mạch?
C4: Khi tiếp xúc với mạng điện gia đình thì cần lưu ý gì?
C1: Chỉ làm thí nghiệm với nguồn điện có hiệu điện thế dưới 40V (cường độ dòng điện dưới 70mA).

C3: Mắc cầu chì có cường độ định mức phù hợp với dụng cụ hay thiết bị điện, đảm bảo khi có sự cố xảy ra (đoản mạch), cầu chì kịp nóng chảy và tự động ngắt mạch trước khi dụng cụ điện bị hư hỏng.

C2: Sử dụng các dây dẫn có vỏ bọc cách điện đúng tiêu chuẩn .

C4: Khi tiếp xúc với mạng điện gia đình cần lưu ý:
- Phải rất thận trọng vì mạng điện này có hiệu điện thế 220V có thể gây nguy hiểm tới tính mạng con người.
- Chỉ sử dụng các thiết bị điện với mạng điện gia đình khi đảm bảo cách điện đúng tiêu chuẩn quy định .


2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện:

Tiết 20 - Bài 19

I. An toàn khi sử dụng điện:
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7:
SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
C5: Boùng ñeøn treo bò ñöùt daây toùc, caàn phaûi thay ñeøn khaùc . Haõy cho bieát vì sao vieäc laøm sau ñaây ñaûm baûo an toaøn ñieän?
Không nên tiếp xúc với dòng điện vì điện giật rất nguy hiễm có thể chết người .
+Nếu đèn treo dùng phích cắm thì phải rút phích cắm khỏi ổ lấy điện trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác .
Vì lúc này không còn dòng điện chạy trong mạch điện .
Đã rút phích cắm khỏi ổ lấy điện
Không nên tiếp xúc với dòng điện vì điện giật rất nguy hiễm có thể chết người .
+Nếu đèn treo không dùng phích cắm thì phải ngắt công tắc hoặc tháo cầu chì trước khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác .
Đã tháo nắp cầu chì
+ Vì cầu chì và công tắc được mắc trên dây pha (dây nóng). Nên khi ngắt công tắc hoặc tháo nắp cầu chì thì không có dòng điện chạy qua cơ thể người .
Không nên tiếp xúc với dòng điện vì điện giật rất nguy hiễm có thể chết người .
+Đảm bảo cách điện giữa người với nền nhà như đứng trên ghế nhựa hoặc bàn gỗ) khi tháo bóng đèn hỏng và lắp bóng đèn khác .
+ Đảm bảo cách điện giữa người và nền nhà do điện trở của vật cách điện rất lớn nên dòng điện nếu có chạy qua cơ thể người và vật cách điện sẽ có cường độ rất nhỏ, không gây nguy hiểm đến tính mạng
Khi sử dụng các dụng cụ điện này ta thường tiếp xúc với vỏ kim loại của chúng. Để đảm bảo an toàn, vỏ kim loại của dụng cụ điện được nối bằng một dây dẫn với chốt thứ 3 của ổ lấy điện. Hãy chỉ ra trên hình 19.1 dây nối dụng cụ điện với đất và dòng điện chạy qua dây dẫn naøo khi dụng cụ này hoạt động bình thường.
1
2
3
3
H 19.2
Trong trường hợp ở hình 19.2, dây dẫn điện bị hở và tiếp xúc với vỏ kim loại của dụng cụ. Nhờ các dây tiếp đất mà người sử dụng nếu chạm tay vào vỏ dụng cụ cũng không bị nguy hiểm. Hãy giải thích vì sao?
Khi dây dẫn điện bị hở, vỏ kim loại của dụng cụ điện có điện, dòng điện truyền theo hai nhánh: nhánh thứ nhất là dây nối ñaát có điện trở rất nhỏ, nhánh thứ hai là người sử dụng có điện trở rất lớn. Khi đó dòng điện hầu hết chạy qua dây dẫn nối đất xuoáng ñaát còn dòng điện chạy qua cơ thể người rất nhỏ không nguy hiểm.
2. Một số quy tắc an toàn khác khi sử dụng điện:

Tiết 20 - Bài 19

I. An toàn khi sử dụng điện:
1. Nhớ lại các quy tắc an toàn khi sử dụng điện đã học ở lớp 7:
SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
Thực hiện tốt cách điện dây dẫn, thiết bị điện, đồ dùng điện
Thực hiện nối đất các thiết bị điện, đồ dùng điện đảm bảo cách điện khi tiếp xúc, sử dụng và sửa chữa
Không vi phạm hành lang an toàn điện



Tiết 20 - Bài 19

I. An toàn khi sử dụng điện:
II. Sử dụng tiết kiệm điện năng:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN







Việc sử dụng tiết kiệm điện năng mang lại
những lợi ích gì?
Việc sử dụng tiết kiệm điện năng có một số lợi ích dưới đây:
+ Giảm chi tiêu cho gia đình.
+ Các dụng cụ và thiết bị điện được sử dụng lâu bền hơn.
+ Giảm bớt các sự cố gây tổn hại chung do hệ thống cung cấp điện bị quá tải, đặc biệt trong những giờ cao điểm.
+ Dành phần điện năng tiết kiệm cho sản xuất.
+ Dành phần điện năng tiết kiệm được để xuất khẩu điện, góp phần tăng thu nhập cho đất nước.
+ Giảm bớt việc xây dựng các nhà máy điện, do đó góp phần giảm ô nhiễm môi trường


Tiết 23- Bài 19

I. An toàn khi sử dụng điện:
II. Sử dụng tiết kiệm điện năng:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng:
SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
C8: Hãy viết công thức tính điện năng sử dụng?
C9: Từ đó hãy cho biết, để sử dụng tiết kiệm điện năng thì:
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất như thế nào?
+ Có nên sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết hay không? Vì sao?
Trả lời:
C8: Công thức tính điện năng sử dụng:
A = P.t
C9: Để sử dụng tiết kiệm điện năng thì:
+ Cần phải lựa chọn, sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện có công suất hợp lí (P không quá lớn và cũng không quá nhỏ).
+ Không sử dụng các dụng cụ hay thiết bị điện trong những lúc không cần thiết vì sử dụng như thế là lãng phí điện năng (t càng ít thì A càng ít).
Sử dụng các thiết bị điện tiêu thụ ít điện năng (thay thế đèn huỳnh quang bằng đèn compact huỳnh quang)
Đèn hình hoa phát sáng không cần điện lưới. Vào ban ngày, loại đèn này lấy naêng löôïng từ mặt trời và gió. Khi màn đêm buông xuống nó chỉ phát ra ánh sáng yếu, độ sáng tăng lên khi có người hoặc vật đi qua đèn, dùng đèn này để thắp sáng thành phố vào ban đêm
Xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, tỉnh Ninh Thuận có thể sẽ được chọn đặt nhà máy điện nguyên tử đầu tiên ở nước ta. Dự kiến nhà máy bắt đầu được xây dựng vào năm 2012, để đến năm 2017 có thể hòa điện lưới quốc gia, với 2 lò phản ứng có công suất tổng cộng 2.000 MW.Tại hội nghị điện hạt nhân Ninh Thuận lần thứ 9 diễn ra hồi tháng 8, ông Vương Hữu Tấn - Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử, cho biết dự kiến đầu năm 2013, tất cả thông số về địa chất, nguy cơ thiên tai (bao gồm cả sóng thần) sẽ có đầy đủ, để đến năm 2014 có thể khởi công xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 theo đúng kế hoạch.
Khu vực được quy hoạch xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận ở Vĩnh Tường.
Tàu khảo sát địa chất M.T. Choyo Maru, thuộc Công ty khảo sát địa chất Kawasaki Nhật Bản đến Việt Nam và đang khảo sát địa chất biển phục vụ dự án xây dựng nhà máy điện hạt nhân

Tiết 20 - Bài 19:

I. An toàn khi sử dụng điện:
II. Sử dụng tiết kiệm điện năng:
1. Cần phải sử dụng tiết kiệm điện năng:
2. Các biện pháp sử dụng tiết kiệm điện năng: (SGK)
III. Vận dụng:
SỬ DỤNG AN TOÀN VÀ TIẾT KIỆM ĐIỆN
C10: Một bạn hay quên tắt điện khi rời khỏi nhà. Em hãy nghĩ cách giúp bạn này để tránh lãng phí điện và đảm bảo an toàn điện?
Trả lời
Có thể dùng một trong các cách sau đây:
+ Viết dòng chữ to lên tờ giấy: "NHỚ TẮT HẾT ĐIỆN" và dán tờ giấy này ở cửa ra vào, chỗ dễ nhìn thấy nhất.
+ Lắp một chuông điện, sao cho khi đóng chặt cửa ra vào thì chuông kêu để nhắc nhở bạn đó tắt hết điện nếu ra khỏi nhà
+ Lắp một công tắc tự động (còn gọi là rơle), sao cho khi đóng chặt cửa ra vào thì công tắc tự động ngắt mạch điện của cả nhà
C11 : Trong gia đñình, caùc thieát bò nung noùng baèng ñieän söû duïng nhieàu ñieän naêng. Bieän phaùp tieát kieäm naøo döôùi ñaây laø hôïp lí?
A. Không söû duïng caùc thieát bò nung noùng baèng ñieän
B. Không đun naáu baèng ñieän.
D. Chæ ñun naáu baèng ñieän vaø söû duïng caùc thieát bò nung noùng khaùc nhö baøn laø, maùy saáy toùc … trong thôøi gian toái thieåu caàn thieát.
C. Chæ söû duïng caùc thieát bò nung noùng baèng ñieän coù coâng suaát nhoû trong thôøi gian toái thieåu caàn thieát
C12: Moät boùng ñeøn daây toùc giaù 3.500 đồng có công suất 75w, thời gian thắp sáng tối đa 1.000giờ, một bóng đèn compact giá 60.000 công suất 15w, có độ sáng bằng bóng đèn dây tóc nói trên, có thời gian thắp sáng tối đa 8.000 giờ.
a) Tính điện năng sử dụng của mỗi loại bóng đèn trên trong 8.000 giờ.
b)Tính toàn bộ chi phí (tiền mua bóng điện và tiền điện phải trả) cho việc sử dụng mỗi loại bóng đèn này trong 8.000 giờ, nếu giá 1kWh là 700đ.
c) Söû duïng loaïi boùng ñeøn naøo coù lôïi hôn? Vì sao?

4. Củng cố:

- Một số quy tắc an toàn khi sử dụng điện?
- Bản thân em phải làm gì để tiết kiệm điện năng?
GDBVMT:
Sống gần các đường dây cao thế rất nguy hiểm. Có thể bị suy giảm trí nhớ, bị nhiễm điện do hưởng ứng. Các sự cố chập điện, rò điện, nổ sứ, đứt đường dây, cháy nổ trạm biến áp để lại những hậu quả rất nghiêm trọng.
Những hộ sống gần đường dây cao áp phải di dời. Tuân thủ các qui tắc an toàn khi sử dụng điện.
*



* Theo tính toán của tổng công ty điện lực Việt Nam, hiện nay cả nước có khoảng 12,4 triệu hộ sử dụng điện. Nếu mỗi hộ chỉ cần tắt bớt một bóng đèn 40W thì cả nước sẽ giảm gần 500MW (bằng công suất phát của 2 tổ máy nhà máy thủy điện Hòa Bình). Đặc biệt mỗi hộ chỉ cần tắt bớt 1 bóng đèn vào giờ cao điểm sẽ tiết kiệm được hàng ngàn tỷ đồng chi phí ngân sách đầu tư cho việc bổ sung nguồn điện, lưới điện.
* Để tiết kiệm điện chúng ta cần :
1. Lựa chọn thiết bị tiết kiệm điện: Các TB điện thế hệ càng mới khả năng tiết kiệm điện càng cao; Khi lựa chọn TB điện có bộ phận quay nên chọn TB có nhiều nấc tốc độ để tiết kiệm điện; Với bóng đèn nên sử dụng đèn tuýp và đèn com – pact thay cho bóng đèn tròn vì bóng đèn tròn tiêu thụ điện gấp 3 – 4 lần.
















3. Điều chỉnh thói quen sử dụng đồ điện trong gia đình:
* Tủ lạnh: Hạn chế mở tủ để đỡ tốn điện; Không cho đồ ăn còn nóng vào tủ lạnh mà phải để nguội hẳn mới cho vào tủ. Không đặt tủ lạnh sát tường để nhiệt độ dàn nóng dễ dàng tỏa ra ngoài k/c ở cả 3 phía với tường không nên dưới 5-10 cm, không nên để tủ lạnh gần bếp và lò sưởi,....
* Quạt: Nên cho quạt chạy ở tốc độ thích hợp để tiết kiệm điện vì quạt càng chạy nhanh càng tốn điện.Theo nguyên lí, dùng một quạt trần sẽ tiết kiệm điện hơn nhiều so với dùng nhiều quạt nhỏ khác....
* Máy tính : Màn hình máy tính có độ sáng càng cao, màu càng đậm thì càng tốn điện
* Ti vi: Không nên để màn hình ở chế độ sáng quá để đỡ tốn điện. Nên chọn kích cỡ ti vi phù hợp với diện tích nhà bạn vì ti vi càng to càng tốn điện.
2. Lắp đặt TB hợp lí, khoa học
5. Dặn Dò:

- Bài tập về nhà: Làm các bài tập trong SBT
Chuẩn bị bài 20:
TỔNG KẾT CHƯƠNG I: ĐIỆN HỌC
+ Tự trả lời các câu hỏi trong phần:
" Tự Kiểm Tra"
+ Làm trước các bài tập trong SGK phần:
"Vận Dụng "