Bài 19. Sắt

TRƯỜNG PTDTNT HIM LAM
Giáo án Hóa học 9
Giáo viên: Phạm Văn Đủ
LỚP 9A11
Câu 1: Viết phương trình hóa học biểu diễn sự chuyển đổi sau đây?
Câu 2: Có nên dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi,
nước vôi tôi, hoặc vữa xây dựng không? Hãy giải thích.
ĐÁP ÁN
Câu 1
Câu 2:
Không nên dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi,
nước vôi tôi, hoặc vữa xây dựng không. Vì những chất và hỗn hợp đó có môi trường kiềm sẽ hòa tan được nhôm làm cho các đồ vật bị ăn mòn dẫn đến hư hỏng.
Mời các em xem một số hình ảnh dưới đây
Hãy cho biết những hình ảnh đó muốn nói đến nguyên tố hóa học nào ?
Cây cột Delhi ở Ấn Độ, được xây dựng dưới triều vua Varman, nó có hình dạng một thân cây cao 7.5m, không bị rỉ qua hơn 1500 năm nay.
Cột Delhi được làm từ kim loại này.
Đây là kim loại chính xây dựng nên tháp Eiffel nặng hơn 9.700 tấn nằm lên một mặt chân hình vuông cạnh dài khoảng 125 mét và tiêu tốn hơn 1 triệu con đinh tán.
 Cầu Long Biên là cây cầu đầu tiên bắc qua sông Hồng
tại Hà Nội, do Pháp xây dựng (1899 - 1902) và được đặt tên là
cầu Doumer (tên của Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer).
 Chiều dài toàn cầu là 1.862m gồm 19 nhịp dầm thép và đường
dẫn xây bằng đá. Cầu dành cho đường sắt đơn chạy ở giữa.
Hai bên là đường dành cho xe cơ giới và đường đi bộ.
 * Được hoàn tất xây dựng năm 1903 do kiến trúc sư nổi tiếng
thế giới Gustave Eiffel thiết kế, Long Biên từng là một trong bốn
cây cầu dài nhất thế giới và nổi bật nhất Viễn Đông vào thế kỷ 19.
Ferrum
(IRON)
S?T
Kí hiệu hóa học :
Nguyên tử khối :
Fe
56
Tiết 25 - Bài 19:
Bài 19. S?T
Quan sát cây đinh sắt , các dụng cụ, thiết bị làm bằng sắt từ đó rút ra kết luận về tính chất vật lý của sắt?
Bài 19. S?T
D�y ho?t d?ng hĩa h?c c?a kim lo?i:
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H) , Cu, Ag, Au.
Từ tính chất hóa học của kim loại và dãy hoạt động hóa học của kim loại. Hãy dự đoán tính chất hóa học của sắt ?
Bài 19. S?T
Sắt có tính chất hóa học của kim loại không?
1.Tác dụng với phi kim
* Tác dụng với oxi
Hiện tượng: Sắt cháy sáng tạo thành các hạt oxit sắt từ bắn vào thành bình
Phương trình:
Chú ý: Fe3O4 là hỗn hợp gồm sắt (II) oxit FeO và sắt (III) oxit Fe2O3
Bài 19. S?T
1. Tác dụng với phi kim?
* Tác dụng với phi kim khác
Mời các em xem video thí nghiệm
Quan sát hiện tượng, nhận xét, rút ra kết luận về phản ứng của sắt với phi kim khác ?
Phương trình
Nhận xét: Sắt tác dụng với nhiều phi kim tạo thành oxit hoặc muối
Bài 19. S?T
2.Tác dụng với dung dịch axit
3. Tác dụng với dung dịch muối
Sinh hoạt nhóm
Phản ứng của sắt với dung dịch axit HCl, H2SO4 loãng
Sinh ra muối sắt (II)

Fe + 2HCl FeCl2 + H2
Chú ý : - S?t phản ứng với dd H2SO4 đặc, nóng và HNO3 tạo thành muối nhuưng không giải phóng H2.
- S?t không phản ứng với: H2SO4 đặc nguội và HNO3 đặc nguội.
2.Tác dụng với dung dịch axit
3. Tác dụng với dung dịch muối:
Fe + CuSO4
FeSO4 + Cu
* Em hãy viết các phương trình phản ứng sau ?
Fe + 2AgNO3  ?
Fe(NO3)2 + 2Ag 
* Kết luận: Sắt + muối của KL hoạt động yếu hơn  Muối sắt (II) + KL mới
Fe + MgCl2 ?
không phản ứng
Sắt có tính chất hóa học của kim loại không?
Bài 19. S?T
Bài 1: Thực hiện sơ đồ phản ứng sau:
FeCl3
Fe3O4
FeSO4
FeCl2
(1)
(4)
(2)
(3)
Fe
(1) 3Fe + 2O2 Fe3O4
(2) 2Fe + 3Cl2 2FeCl3
(3) Fe + 2HCl  FeCl2 + H2
(4) Fe + Cu SO4  FeSO4 + Cu
Các phương trình hóa học xảy ra:
Chú ý:
Fe3O4 phản ứng với HCl và H2SO4 loãng sẽ tạo ra 2 muối
Ví dụ: Fe3O4 + 8HCl FeCl2 + 2FeCl3 + 4H2O
Bài 2: So sánh tính chất hóa học của nhôm và sắt
15
13
Vai trò của sắt với cơ thể : Sắt là một trong những chất khoáng rất quan trọng đối với cơ thể.
+ Sắt là nguyên liệu để tổng hợp nên hemoglobin, chất có mặt trong tế bào hồng cầu và làm cho hồng cầu có màu đỏ, có vai trò vận chuyển oxy trong máu đến với các mô trong cơ thể.
+ Sắt cũng là thành phần của myoglobin, có trong cơ vân, có tác dụng dự trữ oxy cho hoạt động của cơ vân, chúng sẽ kết hợp với các chất dinh dưỡng khác để giải phóng năng lượng cho sự co cơ.
+ Sắt cũng là thành phần cấu tạo của một số loại protein và enzyme, có vai trò trong quá trình giải phóng năng lượng khi oxy hóa các chất dinh dưỡng và ATP.
Con người sẽ như thế nào nếu thiếu sắt ?
Thông thường, mỗi bạn nam cần 10mg sắt/ngày, còn mỗi bạn nữ cần khoảng 15mg sắt/ngày. Nhưng khi bước vào tuổi dậy thì, cơ thể bạn nữ cần nhiều sắt hơn nữa để đáp ứng nhu cầu phát triển và hoàn thiện cơ thể. Chế độ ăn không đầy đủ, ăn kiêng quá sức, cộng thêm lượng máu mất đi hàng tháng khi đến kì kinh nguyệt , khiến đến 20% các bạn nữ thiếu sắt. Khi cơ thể bạn phát đi các tín hiệu như:
- Da dẻ xanh xao, môi khô.
- Khả năng tập trung của bạn giảm.
- Mệt mỏi
- Tim đập nhanh
- Chóng mặt, hoa mắt mỗi khi thay đổi tư thế đột ngột…
Thì tốt hơn hết bạn nên đến bác sĩ để làm xét nghiệm và nhận đơn thuốc phù hợp. Thêm nữa , khi lượng máu lên não không đủ do hồng cầu nhỏ và ít hơn bình thường, tư duy và phản ứng của bạn cũng sẽ chậm lại. Nếu bạn muốn học giỏi, đừng để cơ thể mình thiếu sắt!
16
Một số thực phẩm có chứa nhiều chất sắt
Đất nông nghiệp bị nhiễm phèn do chứa nhiều sắt
Kênh Tuần Thống – T5 (từ năm 2014 được đổi thành kênh
Võ Văn Kiệt) đi qua địa bàn tỉnh An Giang và Kiên Giang là
kênh chiến lược tháo chua, rửa phèn và tháo lũ ở vùng TGLX.
Kinh Xà No có chiều dài gần 40 km nối từ ngã 3 rạch Cần Thơ đến ngã 3 rạch Cái Nhứt đi qua địa phận huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ và các huyện Châu Thành A, Vị Thuỷ và thị xã Vị Thanh của tỉnh Hậu Giang.
Lịch sử khẩn hoang miền Nam có ghi: Kinh Xà No thi công đến tháng 7/1903
hoàn thành. Bề ngang trên mặt rộng 60 mét, đáy 40 mét; phí tổn lên đến
3.680.000 quan
Kênh xà no mang dòng nước ngọt từ sông Hậu về tháo phèn, rửa mặn cho những vùng đất hoang hóa rộng lớn để phát triển sản xuất nông nghiệp, đồng thời nó cũng mang đến sự tiện ích nhất định cho cư dân trong giao thông đi lại.
Bón vôi khử chua cho đất
Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước ăn uống QCVN
01:2009/BYT do Cục Y Tế dự phòng và Môi trường biên soạn,
được Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành theo thông tư số:
04/2009/TT – BYT ngày 17/6/2009.
Hàm lượng Sắt tổng số (Fe2+ + Fe3+) cho phép là: 0,3 mg/l
17
Bơm nước ngầm cho chảy qua các giàn mưa
Sục khí oxi vào bể chứa nước ngầm
Bài tập 1: Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng.
1. Sắt không phản ứng với chất nào sau đây?
a. Khí Cl2 ở nhiệt độ cao b. Dung dịch H2SO4
c. Dung dịch NaOH d. Dung dịch AgNO3
BÀI TẬP CỦNG CỐ
18
BT4/Sgk60: Sắt tác dụng được với chất nào sau đây? Viết các phương trình hóa học và ghi điều kiện (nếu có).
Dung dịch Cu(NO3)2 b) H2SO4 đặc, nguội
c) Khí Cl2 d) Dung dịch ZnSO4
Giải
K, Na, Ca, Mg, Al, Zn, Fe ,Ni, Sn, Pb, (H), Cu, Ag, Au, Pt
Sắt tác dụng được với:
- Dung dịch Cu(NO3)2: vì Fe> Cu
Fe + Cu(NO3)2  Fe(NO3)2 + Cu
- Khí Cl2:
2Fe + 3Cl2  2FeCl3
Sắt không tác dụng được với:
- H2SO4 đặc, nguội
- Dung dịch ZnSO4: vì Zn > Fe
Thảo luận nhóm (2`)
Bài tập 3
Hãy xác định phân tử khối gần đúng của một hemoglobin (huyết cầu tố) chứa 0,4% Fe về khối lượng(mỗi phân tử hemoglobin chỉ chứa 1 nguyên tử sắt)
Giải
 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
* Làm các bài tập trang 60(SGK).
* Tìm hiểu thông tin và sưu tầm các mẫu vật
làm bằng gang, thép.
20
CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÍ THẦY CÔ