Bài 19. Quê hương

chào mừng các thầy cô giáo
Phòng giáo dục & đào tạo ba vi
Tr­êng thcs tiªn phong
Ngữ văn 8
Người thực hiện : phạm thị tuyết thanh
Kiểm tra bài cũ
Kể tên những bài thơ viết về đề tài quê hương mà em đã học, đã đọc?
QUÊ HƯƠNG
Tiết 77
Văn bản:
I.đọc- Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Nhà thơ Tế Hanh tên thật là : Trần Tế Hanh
- Sinh năm 1921
Quê quán: Xã Bình Dương, Huyện Bình Sơn.
Tỉnh Quảng Ngãi.

2. Tác Phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác
- Bài thơ được sáng tác vào năm 1939
Được viết trong nỗi nhớ nhà,nhớ quê.
Trình bày những hiểu biết của em về nhà thơ Tế Hanh?
Nêu những hiểu biết của em về bài thơ?
Tế HANH

Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...
Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe",
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!

QUÊ HƯƠNG
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
Nhà thơ Tế Hanh tên thật là : Trần Tế Hanh
- Sinh năm 1921
Quê quán: Xã Bình Dương, Huyện Bình Sơn.
Tỉnh Quảng Ngãi.

2. Tác Phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác
- Bài thơ được sáng tác vào năm 1939
Được viết trong nỗi nhớ nhà,nhớ quê.
b. Thể thơ:
Thể thơ tám chữ,gieo vần ôm,
vần liền.
c. Bố cục:
Tiết 77
Văn bản:
Tế HANH
Phần 1. Hai câu thơ đầu: Giới thiệu chung về quê hương
Phần 2. Mười bốn câu thơ tiếp: Cảnh quê hương qua dòng hồi tưởng nhà thơ.
Phần 3: Bốn câu thơ cuối:Nỗi nhớ quê hương của nhà thơ.
(3phần)
Tiết 77
Văn bản:
I. Đọc -Tìm hiểu chung
II.Đọc -Tìm hiểu chi tiết văn bản
QUÊ HƯƠNG
Tế HANH
1.Hai câu thơ đầu:
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới:
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.
Em có cảm nhận gì về cách giới thiệu quê mình của tác giả ?
a. C¶nh d©n chµi ra kh¬i ®¸nh c¸:
Cảnh dân chài đi đánh cá trong khung cảnh như thế nào?
-C¶nh thiªn nhiªn:
Không gian khoáng đạt trong trẻo tràn trề hơi thở của cuộc sống
Giữa không gian bao la trong trẻo ấy nổi bật lên hình ảnh nào?
-Nghệ thuật: Động từ mạnh, phép tu từ so sánh, nhân hoá
Gắn với hình ảnh con thuyền là hình ảnh cánh buồm. Nhà thơ đã sử dụng nghệ thuật gì để miêu tả hình ảnh cánh buồm?
Cánh buồm
mảnh hồn làng
So s¸nh,nh©n ho¸
(Cô thÓ)
(Trìu tượng)
Qua biện pháp so sánh và nhân hoá, ngoài ý nghĩa tả thực hình ảnh cánh buồm quen thuộc còn có ý nghĩa biểu tượng nào?
Khí thế dũng mãnh của con thuyền.
2. M­êi bèn c©u th¬ tiÕp
QUÊ HƯƠNG
Tế HANH
Văn bản:
Tiết 77
I. Đọc -Tìm hiểu chung
II.Đọc -Tìm hiểu chi tiết văn bản
1.Hai câu thơ đầu:
-C¶nh thiªn nhiªn:
Không gian khoáng đạt trong trẻo tràn trề hơi thở của cuộc sống
-Nghệ thuật: Động từ mạnh, phép tu từ so sánh, nhân hoá khí thế dũng mãnh của con thuyền.
Nhịp sống tươi vui , hăng say lao động của dân chài.
2. M­êi bèn c©u th¬ tiÕp
a. C¶nh d©n chµi ra kh¬i ®¸nh c¸:
b. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về:
Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe",
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.


Cảnh đoàn thuyền trở về được miêu tả qua những câu thơ nào?
Em cảm nhận gì về không khí của ngày đoàn thuyền đánh cá trở về?
-Gợi lên không khí vui tươi, sầm uất, mãn nguyện vì đoàn thuyền cập bến thắng lợi trở về
Hình ảnh người dân chài trong dòng hồi tưởng của tác giả được thể hiện như thế nào ?
Em hãy so sánh hình ảnh con thuyền qua hai lần xuất hiện?
Qua đó em thấy cuộc sống làng chài hiện lên ntn?
Con thuyền
Lần xuất hiện thứ nhất
Lần xuất hiện thứ hai
hăng, phăng
nằm, nghe
Con thuyền là một thành viên của làng chài, là biểu tượng của người dân chài
QUÊ HƯƠNG
Tế HANH
I. Đọc -Tìm hiểu chung
II.Đọc -Tìm hiểu chi tiết văn bản
-C¶nh thiªn nhiªn:
Không gian khoáng đạt trong trẻo tràn trề hơi thở của cuộc sống
-Nghệ thuật: Động từ mạnh, phép tu từ so sánh, nhân hoá khí thế dũng mãnh của con thuyền.
Nhịp sống tươi vui , hăng say lao động của dân chài.
a. Cảnh dân chài ra khơi đánh cá:
b. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về:
-Gợi lên không khí vui tươi, sầm uất, mãn nguyện vì đoàn thuyền cập bến thắng lợi trở về
2. M­êi bèn c©u th¬ tiÕp
1.Hai câu thơ đầu:
Sôi nổi, hứng khởi
Nghỉ ngơi, thư giãn
Văn bản:
Tiết 77
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá.
Qua tìm hiểu bài thơ em hãy giải thích vì sao Tế Hanh được mênh danh là "Nhà thơ của quê hương"?
- T×nh yªu vµ nçi nhí quª lµ nguån c¶m høng dåi dµo trong suèt ®êi th¬ TÕ Hanh..
QUÊ HƯƠNG
Tế HANH
Tiết 77
Văn bản:
I. Đọc -Tìm hiểu chung
II.Đọc -Tìm hiểu chi tiết văn bản
-C¶nh thiªn nhiªn:
Không gian khoáng đạt trong trẻo tràn trề hơi thở của cuộc sống
-Nghệ thuật: Động từ mạnh, phép tu từ so sánh, nhân hoá khí thế dũng mãnh của con thuyền.
Nhịp sống tươi vui , hăng say lao động của dân chài.
a. Cảnh dân chài ra khơi đánh cá:
b. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về:
-Gợi lên không khí vui tươi, sầm uất, mãn nguyện vì đoàn thuyền cập bến thắng lợi trở về
1.Hai câu thơ đầu:
2. M­êi bèn c©u th¬ tiÕp
c. Bốn câu thơ cuối :
Nghệ thuật
- Sử dung thành công thể thơ tám chữ
- Sử dụng các biện pháp tu từ đặc sắc:
so sánh, nhân hoá
Sáng tạo những hình ảnh thơ chân thực
lãng mãn
Nội dung
Tình yêu và nỗi nhớ quê sâu đậm , niềm tự hào về vẻ đẹp của quê hương
Tình yêu quê hương khơi nguồn cho
các tình cảm tốt đẹp
QUÊ HƯƠNG
Tế HANH
Tiết 77
Văn bản:
I. Đọc -Tìm hiểu chung
II.Đọc -Tìm hiểu chi tiết văn bản
IV.Luyện tập
IIi. Tổng kết
- T×nh yªu vµ nçi nhí quª lµ nguån c¶m høng dåi dµo trong suèt ®êi th¬ TÕ Hanh..
-C¶nh thiªn nhiªn:
Không gian khoáng đạt trong trẻo tràn trề hơi thở của cuộc sống
-Nghệ thuật: Động từ mạnh, phép tu từ so sánh, nhân hoá khí thế dũng mãnh của con thuyền.
Nhịp sống tươi vui , hăng say lao động của dân chài.
a. Cảnh dân chài ra khơi đánh cá:
b. Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về:
-Gợi lên không khí vui tươi, sầm uất, mãn nguyện vì đoàn thuyền cập bến thắng lợi trở về
1.Hai câu thơ đầu:
2. M­êi bèn c©u th¬ tiÕp
c. Bốn câu thơ cuối :
TÌM TỪ KHÓA TRONG CÁC Ô CHỮ SAU
1
1
2
3
4
5
6
C
N
T
U
Ấ
N
M
Ã
H
U
H
C
Ế
A
N
I
Ê
N
H
C
Á
N
H
B
U
Ồ
M
N
H
Ớ
À
O
I
L
Ư
Ớ
I
O
Hình ảnh so sánh con thuyền ra khơi?
TỪ KHÓA:
T
Ế
H
A
N
H
Bài thơ này được sáng tác lúc tác giả đang ở đâu?
Nghề nghiệp dân làng trong bài thơ này?
Bài thơ “Quê hương” in trong tập thơ này.
Nhà thơ ví cái gì như “mảnh hồn làng”
Tâm trạng của nhà thơ khi xa quê.
Sai rồi !
T
N
H
Ế
H
A
T
Ế
H A
A
N
H
- Sưu tầm những bài thơ về quê hương.
Viết một đoạn văn thuyết minh về quê hương.
So¹n bµi : “Khi con tu hó” cña Tè H÷u

Hướng dẫn về nhà
+ Đọc bài thơ - Đọc chú thích
+ Xác định bố cục , phương thức biểu đạt
+ Chuẩn bị những câu hỏi hướng dẫn SGK
cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh.