Bài 19. Quê hương

PHÒNG GD-ĐT HUYỆN PHÚ VANG
TRƯỜNG THCS PHÚ MỸ
TẾ HANH
GIÁO VIÊN : ĐỖ THỊ THU HẰNG
Năm học : 2010 - 2011
QUÊ HƯƠNG
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GIỜ VÀ THĂM LỚP
KIỂM TRA BÀI CŨ

Khát vọng được sống chân thật cuộc sống của chính mình trong xứ sở của chính mình.
Đó là khát vọng giải phóng, khát vọng tự do.
Đọc thuộc một đoạn thơ trong bài thơ Nhớ Rừng của Thế Lữ.
Nỗi đau từ giấc mộng ngàn to lớn đã phản ánh khát vọng mãnh liệt nào của con hố ở vườn bách thú cũng là của con người ?
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
TẾ HANH 1921 - 2009
Tìm hiểu chung :
Tác giả :
- Tên thật Trần Tế Hanh (1921 – 2009). Quê ở Quảng Ngãi.Có mặt trong phong trào thơ mới.
- Ông được nhà nước trao tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (1996).
- Tác phẩm chính: Hoa niên (1945), Gửi miền Bắc (1955), Tiếng sóng(1960), Hai nửa yêu thương(1963)
2 . Tác phẩm :
Xuất xứ : rút trong tập “Nghẹn ngào”(1939) sau được in lại trong tập “Hoa niên”(1945).
Thể loại : thơ tự do
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
Tìm hiểu chung :
Tác giả :
2 . Tác phẩm :
a) Xuất xứ : rút trong tập”Nghẹn ngào”(1939) sau được in lại trong tập hoa niên(1945).
b) Thể loại : thơ tự do
c) Đọc:
d) Bố cục:
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nửa ngày sông.

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá.
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...

Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
Giới thiệu chung về làng quê
Cảnh thuyền ra khơi đánh cá
Thuyền cá trở về bến
Tình cảm của tác giả
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây cách biển nửa ngày sông.

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá.
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...

Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả :
2 . Tác phẩm :
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Giới thiệu chung về làng quê
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới Nước bao vây cách biển nửa ngày sông
Nghề nghiệp : nghề chài lưới
Vị trí của làng: cửa sông gần biển
Giới thiệu ngắn gọn, tự nhiên mà mộc mạc
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả :
2 . Tác phẩm :
II. Đọc - Hiểu văn bản:
1. Giới thiệu chung về làng quê
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá
Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng.
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá.
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.
Cảnh thiên nhiên : bầu trời cao rộng , trong sáng, khoáng đạt.
Con người: những chàng trai khỏe mạnh, vạm vỡ.
Hình ảnh con thuyền: Khí thế dũng mãnh, hăng say toát lên sức sống mạnh mẽ,vẻ đẹp hùng tráng trong cảnh thiên nhiên tươi sáng.
Cánh buồm: linh hồn , sự sống của làng chài. Biểu tượng của làng quê, hồn người.
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
Cảnh thiên nhiên tươi sáng,bức tranh lao động đầy phấn khởi và dào dạt sức sống, gợi lên vẻ đẹp bay bổng.
→Nghệ thuật: lựa chọn hình ảnh tiêu biểu, sử dụng động từ, tính từ và biện pháp so sánh, nhân hóa.
QUÊ HƯƠNG
I. Tìm hiểu chung :
1. Tác giả :
2 . Tác phẩm :
II. Đọc - Hiểu văn bản:
1. Giới thiệu chung về làng quê
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá
Cảnh thiên nhiên tươi sáng,bức tranh lao động đầy phấn khởi và dào dạt sức sống, gợi lên vẻ đẹp bay bổng.
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về:
I Tìm hiểu chung:
1Tác giả
2Tác phẩm
II Tìm hiểu tác phẩm:
1.Giới thiệu chung về làng quê:
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá:
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
- Không khí náo nhiệt, đông vui.
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về
I Tìm hiểu chung:
1Tác giả
2Tác phẩm
II Tìm hiểu tác phẩm:
1.Giới thiệu chung về làng quê
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá
Hình ảnh dân chài: mang vẻ đẹp và sự sống nồng nhiệt của biển cả. Hình ảnh vừa chân thực vừa lãng mạn, trở nên có tầm vóc phi thường.
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về
I Tìm hiểu chung:
1Tác giả
2Tác phẩm
II Tìm hiểu tác phẩm:
1.Giới thiệu chung về làng quê
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
“Nhờ ơn trời biển lặng, cá đầy ghe”,
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng,
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng;
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
Nghệ thuật: nhân hóa → chiếc thuyền thư giãn, hài lòng sau chuyến đi.
Bức tranh làng chài đầy ắp niểm vui, gợi ra một cuộc sống bình yên, ấm no, trù phú
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
4.Tình cảm của tác giả đối với quê hương
I Tìm hiểu chung
1.Tác giả
2.Tác phẩm
II Tìm hiểu tác phẩm
1.Giới thiệu chung về làng quê
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá
3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về
Luôn nhớ về làng quê, nỗi nhớ chân thành da diết khôn nguôi, tình cảm gắn bó sâu nặng, tình yêu quê hương tha thiết
QUÊ HƯƠNG
QUÊ HƯƠNG
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
4.Tình cảm của tác giả đối với quê hương
I Tìm hiểu chung
1.Tác giả
2.Tác phẩm
II Tìm hiểu tác phẩm
1.Giới thiệu chung về làng quê
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá
3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về
QUÊ HƯƠNG
QUÊ HƯƠNG
Luôn nhớ về làng quê, nỗi nhớ chân thành da diết khôn nguôi, tình cảm gắn bó sâu nặng, tình yêu quê hương tha thiết
QUÊ HƯƠNG
Bài 19 : Tiết 77
Văn bản
I Tìm hiểu chung
1.Tác giả
2.Tác phẩm
II Tìm hiểu tác phẩm
1.Giới thiệu chung về làng quê
2.Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá
3.Hình ảnh làng chài khi thuyền về
4.Tình cảm của tác giả đối với quê hương
III Tổng kết :
THẢO LUẬN NHÓM:
Học bài quê hương em cảm nhận được những điều tốt đẹp nào của sự sống và lòng người ? Từ đó em hiểu gì vễ nhà thơ Tế Hanh ?
Em học tập được gì từ nghệ thuật thể hiện tình cảm quê hương từ bài thơ này?
1 Nghệ thuật
Sự sáng tạo hình ảnh thơ.
Những hình ảnh bay bổng,lãng mạn.
Sử dụng nhuần nhuyễn các thủ pháp nghệ thuật: so sánh, nhân hóa…
2 Nội dung
Bức tranh tươi sáng ,khoẻ khoắn đày sức sống.
Tình cảm quê hương trong sáng thiêt tha.
T
H
U
Y
Ê
Q
U
A
N
G
N
G
A
I
N
H
U
Ê
C
A
N
H
B
U
Ô
M
C
H
A
I
L
Ư
Ơ
I
N
H
Ơ
H
O
A
N
I
Ê
N
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
N
G
S
A
1
2
3
4
5
6
7
8
Bài thơ này được làm ở đâu ?
Nhà thơ ví cái gì như mảnh hồn làng ?
Dân làng trong bài thơ làm nghề gì?
Nhà thơ có tâm trạng gì khi xa quê?
Bài thơ “ Quê hương” được in trong tập thơ nào?
Quê Tế Hanh ở đâu ?
Hình ảnh nào được so sánh với con tuấn mã ?
Con thuyền ra khơi vào thời gian nào ?
Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Toả nắng xuống lòng sông lấp loáng
(Tế Hanh)

Thuở còn thơ ngày hai buổi đến trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ
Ai bảo chăn trâu là khổ
Tôi mơ màng nghe chim hót trên cao (Giang Nam)

Quê hương là chùm khế ngọt
Cho con trèo hái mỗi ngày
Quê hương là đường đi học
Con về rợp bướm vàng bay…
(Đỗ Trung Quân)
DẶN DÒ
- Học thuộc bài thơ, nắm các ý đã phân tích
Sưu tầm, chép lại một số câu thơ, đoạn thơ về tình cảm quê hương mà em yêu thích nhất.
Viết một đoạn văn ngắn nói lên tình cảm của em về quê hương mình.
Soạn bài: “Khi con tu hú”
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN!