Bài 19. Quê hương

Chào mừng các thầy cô giáo
Nam h?c: 2011- 2012
Về dự hội giảng giáo viên giỏi môn ng? van l?p 8
Giáo viên : Nguyễn Thị Hạnh
Trường THCS Lương Phú
Kiểm tra bài cũ
Đọc thuộc hai khổ thơ đầu trong bài thơ “Nhớ rừng”(Thế Lữ) và nêu nội dung của bài thơ.
MÔN NGỮ VĂN LỚP 8
QUÊ HƯƠNG
Tiết 77:
TẾ HANH
Trường THCS Lương Phú
QUÊ HƯƠNG
I/ Tìm hiểu chung:
1- Tác giả:
Tế Hanh (1921-2009) quê ở Quảng Ngãi.
Tế Hanh
Nêu những nét chính về tác giả?
Ngữ văn 8
Ngữ văn 8
QUÊ HƯƠNG
I/ Tìm hiểu chung:
1- Tác giả
-Tế Hanh (1921-2009) quê ở Quảng Ngãi.
2. Tác phẩm
- 1939 trích trong tập “Nghẹn ngào”.Sau in lại trong tập “Hoa Niên” 1945.
Tế Hanh
Ngữ văn 8
QUÊ HƯƠNG Tế Hanh
I/- Tìm hiểu chung:
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
“Chim bay dọc biển đem tin cá"

Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá.
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...
Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe",
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
1939
Ngữ văn 8
1- Tác giả
QUÊ HƯƠNG Tế Hanh
Bố cục bài thơ chia làm mấy phần? Nêu nội dung chính của từng phần?
Ngữ văn 8
I/ Tìm hiểu chung:
1- Tác giả.
2- Tác phẩm.
3- Bố cục:
(4 phần )
+P1: 2 câu thơ đầu: Giới thiệu chung về cảnh làng quê.
+ P2: 6 câu thơ tiếp: Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá trong buổi sáng mai hồng.
+ P3: 8 câu thơ tiêp: Cảnh thuyền cá trở về
+ P4: 4 câu thơ cuối: Tình cảm của nhà thơ đối với quê hương



QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
1/Giới thiệu chung về
làng quê.
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.
Lời giới thiệu bình dị,tự nhiên
II/ Phân tích văn bản:
Em nhận xét về cách giới thiệu của tác giả?
nghề chài lưới
cách biển nửa ngày sông.
Ngữ văn 8
Cách giới thiệu đó cho em biết điều gì về quê hương nhà thơ ?
- Về nghề nghiệp,vị trí địa lí làng quê.
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
II/ Phân tích văn bản:
1- Giới thiệu chung về làng quê
Liệt kê ,từ ngữ gợi tả
Bức tranh thiên nhiên tươi sáng,thời tiết đẹp,thuận lợi.
Người lao động mang vẻ đẹp khỏe khoắn,đầy sức sống.
2- Cảnh dân chài ra khơi đánh cá.
Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong hai câu thơ trên?
Nghệ thuật liệt kê, từ ngữ gợi tả cho ta biết điều gì về bức tranh thiên nhiên lúc dân chài ra khơi?
Hình ảnh “dân trai tráng”gợi cho em nghĩ về người dân chài như thế nào?
Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá.
trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng
Ngữ văn 8
2- Cảnh dân chài ra khơi đánh cá
Nghệ thuật so sánh kết hợp động từ mạnh.
Con thuyền mang khí thế dũng mãnh khi ra khơi.
Nét đặc sắc về nghệ thuật trong hai câu thơ này là gì?
Thông qua biện pháp nghệ thuật đó cho thấy khí thế đoàn thuyền ra khơi như thế nào?
II/ Phân tích văn bản:
1/Giới thiệu chung về làng quê

Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang.
Phăng
hăng như con
tuấn mã
vượt
Ngữ văn 8
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
2- Cảnh dân chài ra khơi đánh cá
So sánh, ẩn dụ,nhân hóa.
Hình ảnh cánh buồm trở nên lớn lao và thơ mộng.
Em có nhận xét gì về nghệ thuật của hai câu thơ trên?
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.
như mảnh hồn làng
Thông qua hình ảnh ẩn dụ, so sánh và nhân hoá ấy, em cảm nhận được điều gì?
Ngữ văn 8
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
II/ Phân tích văn bản:
1/Giới thiệu chung về làng quê

Rướn
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
1- Giới thiệu chung về làng quê:
II/- Phân tích văn bản:
Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
2- Cảnh dân chài ra khơi đánh cá

Không khí náo nhiệt,đầy ắp niềm vui và sự sống
Em có nhận xét gì về từ ngữ dùng trong 2 câu thơ này?
Qua từ ngữ đó em thấy không khí đón thuyền cá trở về được miêu tả như thế nào?
ồn ào
tấp nập
Ngữ văn 8
3- Cảnh thuyền cá về bến.
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
II/- Phân tích văn bản:
1/Giới thiệu chung về làng quê
2/Cảnh dân chài ra khơi đánh cá
3/Cảnh thuyền cá về bến



Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Vừa tả thực vừa gợi cảm,lãng mạn
Hình ảnh người làng chài trở nên có tầm vóc phi thường.
Em có nhận xét gì về cách tả của tác giả
Cách tả vừa thực vừa gợi cảm có ý nghĩa như thế nào?
Ngữ văn 8
nồng thở vị xa xăm;
làn da ngăm rám nắng,
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
1- Giới thiệu chung về cảnh làng quê
II/ Phân tích văn bản:
2- Cảnh làng chài ra khơi đánh cá
Nhân hóa,đảo ngữ, ẩn dụ chuyển đổi cảm giác.
Con thuyền vô tri,vô giác trở nên có hồn,một tâm hồn tinh tế.
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
Viết về con thuyền tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
Thông qua biện pháp nghệ thuật đó cho em cảm nhận điều gì?
im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối
Ngữ văn 8
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
4-Tình cảm của nhà thơ.
Yêu, gắn bó sâu nặng với quê hương.
Tác giả nhớ về những sự vật nào?sự vật nào ấn tượng nhất?
Qua đây một lần nữa giúp em hiểu thêm tình cảm của nhà thơ với quê hương như thế nào?
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá !
nhớ
nhớ
Ngữ văn 8
II/ Phân tích văn bản:
1- Giới thiệu chung về cảnh làng quê.
2- Cảnh làng chài ra khơi đánh cá.
3-Cảnh thuyền cá về bến

nước xanh
cá bạc
chiếc buồm vôi
con thuyền
cái mùi nồng mặn quá
I/ Tìm hiểu chung.
1- Tác giả.
2- Tác phẩm.
3- Bố cục.
II. Phân tích văn bản.
1- Giới thiệu chung về làng quê.
2- Cảnh thuyền ra khơi.
3- Cảnh thuyền cá về bến.
4- Tình cảm của nhà thơ.
III. Tổng kết.
1-Nghệ thuật:
2- Nội dung:













Ngữ văn 8
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
Ghi nhớ SGK /18
Từ ngữ gợi tả, gợi cảm, ẩn dụ, so sánh, nhân hoá,
điệp từ, động từ mạnh
Nỗi nhớ quê da diết tình yêu quê hương
trong sáng tha thiết chân thành.
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
IV/- Luyện tập:
Câu 1: Dòng nào dưới đây nói đúng nhất nội dung, ý nghĩa của hai câu thơ đầu trong bài thơ “Quê Hương” của Tế Hanh?

Cả A, B, C đều sai.
Giới thiệu nghề nghiệp và vị trí địa lý của làng quê nhà thơ.
Giới thiệu vẻ đẹp của làng quê nhà thơ.
Miêu tả cảnh sinh hoạt lao động của người dân làng chài.
Ngữ văn 8
Câu 1: TÌM TỪ KHÓA TRONG CÁC Ô CHỮ SAU
1
1
2
3
4
5
6
C
N
T
U
Ấ
N
M
Ã
H
U
H
C
Ế
A
N
I
Ê
N
H
C
Á
N
H
B
U
Ồ
M
N
H
Ớ
À
O
I
L
Ư
Ớ
I
O
Hình ảnh so sánh con thuyền ra khơi?
TỪ KHÓA:
T
Ế
H
A
N
H
Bài thơ này được sáng tác lúc tác giả đang ở đâu?
Nghề nghiệp dân làng trong bài thơ này?
Bài thơ “Quê hương” in lại trong tập thơ nào.
Nhà thơ ví cái gì như “mảnh hồn làng”
Tâm trạng của nhà thơ khi xa quê.
Bạn làm đúng rồi.
T
N
H
Ế
H
A
T
Ế
H
A
N
H
IV/- Luyện tập:
Ngữ văn 8
T Ế H A N H
Câu 3: Bốn câu thơ cuối của bài thơ “Quê hương” - Tế Hanh thể hiện nỗi nhớ thiết tha làng chài của đứa con tha hương. Tình cảm ấy được diễn tả qua điệp ngữ “Lòng tôi luôn tưởng nhớ . . . tôi thấy nhớ . . . “. Đúng hay sai?
Đúng.
IV/- Luyện tập:
Sai.
Ngữ văn 8
a) - Học thuộc lòng bài thơ "Quê hương"
- Vài nét về tác giả, tác phẩm.
b) - So?n bài: "Khi con tu hú" - Tố Hữu
- Trả lời câu hỏi phần "Đọc-hiểu văn bản".
Ngữ văn 8
Hướng dẫn học tập:
Cảm ơn các thầy , cô giáo và các em học sinh !
GV: Nguy?n Th? H?nh
TRƯỜNG THCS Lường Phú