Bài 19. Quê hương

Kính Chào quý thầy cô về dự giờ, thăm lớp
Chào mừng các em học sinh
TUẦN 21
TIẾT 76
BÀI 19

Văn bản:QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
I. Giới thiệu
1.Tác giả
Tế Hanh (1921-2009) quê ở Quảng Ngãi.
Tế Hanh được mệnh danh là nhà thơ của quê hương
2. Tác phẩm

c. Thể thơ
: thơ 8 chữ
b. Hướng dẫn đọc
-Bài thơ viết khi tác giả đang học ở Huế
a. Hoàn cảnh sáng tác
-“Quê hương” được in trong tập “Nghẹn ngào”(1939), sau in lại ở tập “Hoa niên” (1945)
-Tác phẩm chính: “Gửi miền Bắc”, “Tiếng sóng”, “Hai nửa yêu thương”, “Khúc ca mới”, …
I. Giới thiệu
1.Tác giả
2. Tác phẩm

c. Thể thơ
: thơ 8 chữ
b. Hướng dẫn đọc
Đọc với giọng diễn cảm, khổ cuối đọc với giọng trầm lắng, da diết hơn
d. Phương thức biểu đạt
Biểu cảm +miêu tả+ tự sự
đ. Bố cục
QUÊ HƯƠNG
“Chim bay dọc biển đem tin cá"
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.
: 4 phần
Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe",
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá.
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
(Tế Hanh)
=>Giới thiệu làng quê của tác giả .
=>Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá .
=> Cảnh thuyền cá trở về bến
=> Nỗi nhớ làng quê của tác giả
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
“Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.”
Tác giả đã giới thiệu chung về làng quê của mình như thế nào?
II. Tìm hiểu chung
Đó là một làng quê ở ven biển, có nước bao quanh như một hòn đảo, dân làng sống bằng nghề chài lưới
Em có nhận xét gì về 2 câu thơ giới thiệu này ?
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2. Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
“Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã,
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang,
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng,
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.”
Đoàn thuyền ra khơi đánh cá trong một khung cảnh thiên nhiên như thế nào ?
Phong cảnh thiên nhiên tươi sáng, thời tiết đẹp, thuận lợi.
Cảnh ra khơi của đoàn thuyền được gợi tả qua hình ảnh con người như thế nào
-Con người:Dân trai tráng–vạm vỡ,khỏe mạnh
Người lao động mang vẻ đẹp khỏe khoắn, đầy sức sống.
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2. Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
“Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã,
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang,
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng,
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.”
-Phong cảnh thiên nhiên tươi sáng, thời tiết đẹp, thuận lợi.
-Người lao động mang vẻ đẹp khỏe khoắn, đầy sức sống.
Hình ảnh con thuyền được tác giả gợi tả như thế nào
con thuyền: nhẹ hăng như tuấn mã , phăng mái chèo, vượt trường giang.
+ Cánh buồm : giương to như mảnh hồn làng
rướn thân trắng bao la thâu góp gió
Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật gì miêu tả con thuyền đánh cá ra khơi ?
Nêu tác dụng của những biện pháp nghệ thuật ấy?
-Dùng nghệ thuật so sánh, nhân hóa làm
nổi bật vẻ đẹp mạnh mẽ, khí thế hăm hở,
dũng mãnh khi ra khơi.
Hình ảnh so sánh độc đáo,tác giả biến cái vô hình thành cái hữu hình thật sống động. Cánh buồm trắng căng gió biển khơi đã thành biểu tượng đẹp,của làng chài quê hương, bỗng trở nên lớn lao thiêng liêng và thơ mộng…
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2.Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
3. Cảnh thuyền cá trở về bến
“Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
‘‘Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe,’’
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.”
Khung cảnh cảnh đoàn thuyền trở về được miêu tả như thế nào ?
Tại sao tác giả lại nói “ Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe” ?
Em tưởng tượng đó là một khung cảnh như thế nào?
-Không khí náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống.
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2.Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
3. Cảnh thuyền cá trở về bến
“Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
‘‘Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe,’’
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.”
Hình ảnh con người được tác giả gợi tả như thế nào?
-Người dân chài mang vẻ đẹp giản dị nhưng cũng thật khỏe khoắn và trở nên có tầm vóc phi thường.
-Không khí náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống.
Còn chiếc thuyền được tác giả nhắc đến như thế nào sau chuyến đi biển đầy gian nan ?
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2.Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
3. Cảnh thuyền cá trở về bến
“Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
‘‘Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe,’’
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.”
-Người dân chài mang vẻ đẹp giản dị nhưng cũng thật khỏe khoắn và trở nên có tầm vóc phi thường.
-Không khí náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống.
Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì trong 2 câu thơ này ?
Tác dụng của nét nghệ thuật ấy?
-Dùng nghệ thuật ẩn dụ, nhân hoá thể hiện sự mãn nguyện thanh bình sau những ngày lao động.
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2.Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
3. Cảnh thuyền cá trở về bến
-Người dân chài mang vẻ đẹp giản dị nhưng cũng thật khỏe khoắn và trở nên có tầm vóc phi thường.
-Không khí náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống.
-Dùng nghệ thuật ẩn dụ, nhân hoá thể hiện sự mãn nguyện thanh bình sau những ngày lao động.
“Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang”
“Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.”
Em hãy so sánh hình ảnh con thuyền qua hai lần xuất hiện?
Con thuyền
Lần xuất hiện thứ nhất
Lần xuất hiện thứ hai
hăng, phăng
Nằm ,nghe
Sôi nổi, hứng khởi
Nghỉ ngơi, thư giãn
Con thuyền là một thành viên của làng chài,
là biểu tượng của người dân chài
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2. Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
3. Cảnh thuyền cá trở về bến
4. Tình cảm của tác giả đối với quê hương
“Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!”
Em có cảm nhận về tình cảm của nhà thơ với quê hương ?Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để thể hiện điều đó?
THẢO LUẬN NHÓM
-Tác giả gắn bó sâu nặng với quê hương, yêu quê hương tha thiết
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2. Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
3. Cảnh thuyền cá trở về bến
4. Tình cảm của tác giả đối với quê hương
III. TỔNG KẾT
Ghi nhớ SGK /trang 18
Quê hương
Một bức tranh tươi sáng, sinh động về làng quê miền biển
Tình cảm quê hương trong sáng, tha thiết của nhà thơ
Sáng tạo những hình ảnh của cuộc sống lao động thơ mộng.
Tạo liên tưởng, so sánh độc đáo, lời thơ bay bổng, đầy cảm xúc
Thể thơ 8 chữ
Nghệ thuật
Nội dung
I. Giới thiệu
1. Giới thiệu làng quê của tác giả
II. Tìm hiểu chung
2. Cảnh thuyền chài ra khơi đánh cá
3. Cảnh thuyền cá trở về bến
4. Tình cảm của tác giả đối với quê hương
III. TỔNG KẾT
IV. LUYỆN TẬP
Em hãy giới thiệu một số câu thơ, đoạn thơ về tình cảm quê hương mà em yêu thích nhất
Quê hương tôi có con sông xanh biếc
Nước gương trong soi tóc những hàng tre
Tâm hồn tôi là một buổi trưa hè
Tỏa nắng xuống dòng sông lấp loáng
Nhớ con sông quê hương –Tế Hanh
Thưở còn thơ ngày hai buổi tới trường
Yêu quê hương qua từng trang sách nhỏ
Quê hương-Giang Nam
C
Ã
O
N
T
U
Ấ
N
M
H
U
Ế
H
C
À
I
L
Ư
Ớ
I
H
O
A
N
I
Ê
N
C
N
Á
H
B
U
Ồ
M
N
H
Ớ
T
Ế
A
N
H
H
Trò chơi:GIẢI Ô CHỮ
1
2
3
4
6
5
Hình ảnh so sánh con thuyền ra khơi?
Bài thơ này được sáng tác lúc tác giả đang ở đâu?
Nghề nghiệp dân làng trong bài thơ này?
Bài thơ “Quê hương” in trong tập thơ này.
Nhà thơ ví cái gì như “mảnh hồn làng”
Tâm trạng của nhà thơ khi xa quê.
TỪ KHÓA:
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
Sưu tầm, chép lại một số câu thơ, đoạn thơ về tình cảm quê hương mà em yêu thích nhất
Viết một đoạn văn phân tích một vài chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong bài thơ.
Học thuộc lòng bài thơ Quê hương –Tế Hanh

Soạn bài Khi con Tu hú-Tố Hữu.
Chú ý cái hay của bài thơ được thể hiện nổi bật ở những điểm nào?
Nhan đề của bài thơ?
XIN CHÂN THÀNH
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ GIÁO
CẢM ƠN CÁC EM HỌC SINH