Bài 19. Quê hương

Kiểm tra bài cũ :

Em hãy nêu những nét đặc sắc về nội dung và nghệ
thuật của bài thơ "Nhớ rừng"?
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
I.Đọc - hiểu chú thích
1.Đọc văn bản
2.Hiểu chú thích
*Tác giả
?
Em hãy nêu những nét tiêu biểu về tác giả Tế Hanh?
?
- Tế Hanh tên thật là Trần tế Hanh sinh
năm 1941. Quê ở Quảng Ngãi .
- Quê hương luôn là nguồn cảm hứng lớn
nhất trong suốt đời thơ của tác giả .
*Tác phẩm
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
?
Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào ?
Nêu cảm xúc của bài thơ ?
?
- Bài thơ viết năm 1939 khi tác giả xa quê sống ở Huế .
- Cảm xúc:Nhớ quê hương trong trẻo, thuần hậu .
?
Em có nhận xét gì về thể thơ ?
Nêu bố cục của bài thơ ?
?
*Bố cục :
+Hai câu đầu:Giới thiệu chung về làng chài .
+Sáu câu tiếp: Miêu tả cảnh đoàn thuyền ra khơi .
+Tám câu tiếp:Cảnh thuyền cá trở về .
+Bốn câu cuối:Nỗi nhớ làng chài khôn nguôi của tác giả .
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
II, Đọc - hiểu văn bản
1,Hình ảnh quê hương trong tâm trí của tác giả
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới:
Nước bao vây cách biển nửa ngày sông .
Dòng nào nói đúng nhất nội dung, ý nghĩa
của hai câu thơ đầu?

A- Giới thiệu nghề nghiệp và vị trí địa lí của
làng quê nhà thơ .
B- Giới thiệu vẻ đẹp của làng quê nhà thơ .
C- Miêu tả cảnh sinh hoạt lao động của người dân chài .
D- Cả A,B,C đều sai
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
a,Cảnh dân chài bơi thuyền đi đánh cá .
Khi
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá .
trời trong gió nhẹ sớm mai hồng
Theo em đó là một khung cảnh như thế nào?
?
Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá được tác giả giới thiệu qua khung cảnh nào?
?
Buổi sáng thời tiết đẹp bầu trời cao rộng,trong trẻo,
nhuốm nắng hồng bình minh.
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
Trong khung cảnh đẹp trên tác giả đã khắc hoạ thế hệ nào đi đánh cá?
Khi
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá .
trời trong gió nhẹ sớm mai hồng
Khi
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá .
trời trong gió nhẹ sớm mai hồng
Khi tả đoàn thuyền ra khơi tác giả chú ý đặc tả những hình ảnh nào?
-Hình ảnh nổi bật:
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.
Tác giả sử dụng nghệ thuật gì trong câu thơ trên ?
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
-Nghệ thuật so sánh ,động từ mạnh (hăng ,phăng, vượt )
?
Việc sử dụng hình ảnh so sánh và các động từ mạnh bộc lộ khí thế gì của người dân chài?
?
-Diễn tả khí thế sôi động ,mạnh mẽ ,hào hùng .
Hình ảnh con thuyền vẽ ra trước mắt em như thế nào?
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió.
Tác giả sử dụng nghệ thuật gì trong câu thơ trên ?
Nghệ thuật đó có ý nghĩa gì ?
-Nghệ thuật so sánh ,nhân hoá độc đáo ,bất ngờ .
-Cánh buồm trở lên lớn lao ,thiêng liêng và
thơ mộng là biểu tương ,linh hồn của làng chài .
b,Cảnh đoàn thuyền đánh cá trở về
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
?
Cảnh dân làng chài đón thuyền cá trở về được tác giả miêu tả bằng những hình ảnh nào?
?
-Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe "
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Từ láy "ồn ào ,tấp nập "gợi cho em không khí ở đây như thế nào ?
-Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe "
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
-Sử dụng từ láy gợi không khí vui mừng nhộn nhịp .
Em hiểu gì về cụm từ "nhờ ơn tròi "?
-Ngày hôm sau ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe "
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
-Nhờ ơn trời : Lời cảm ơn ,cầu xin ,reo vui trước
thành quả lao động .
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
Miêu tả đoàn thuyền đánh cá trở về tác giả miêu tả nổi bật hình ảnh nào?
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm .
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm .
Cảm nhận của em về người dân chài từ chi tiết điển hình trên ?
-Người dân chài mang vẻ đẹp vạm vỡ ,khoẻ khoắn,
rắn rỏi và sức sống nồng nhiệt của biển cả
Lúc ra khơi tác giả miêu tả con thuyền "hăng như con tuấn mã " còn lúc trở
về hình ảnh con thuyền được miêu tả như thế nào ?
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ
Tác giả sử dụng nghệ thuật gì trong câu thơ ?
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ
-Thuyền được nhân hoá như người: mỏi mệt ,nghỉ
ngơi thư giãn giống như một thành viên của làng chài .
2,Tình cảm của tác giả đối với quê hương .
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
?
Tình cảm của tác giả được thể hiện qua những hình ảnh nào?
?
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh ,cá bạc ,chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi ,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá !
Em có nhận xét gì về những hình ảnh trên? Nỗi nhớ có gì đặc biệt ?
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh ,cá bạc ,chiếc buồm vôi,
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi ,
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá !
?Nỗi nhớ có mầu sắc ,mùi vị của làng chài ven biển .
Qua cách miêu tả quê hương và nỗi nhớ của tác giả .Em hiểu gì về tình cảm
của giả đối với quê hương ?
*Tình yêu quê hương gắn bó sâu sắc trong lòng nhà
thơ làng chài ven biển ,một vùng quê độc đáo .
Bài thơ đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào trong
các biện pháp nghệ thuật sau ?

A, Nghệ thuật so sánh ,ẩn dụ ,nhân hoá .
B,Sử dụng từ láy ,động từ mạnh .
C,Lời văn trong trẻo ,nhẹ nhàng ,gợi cảm ,bình dị .
D,Cả A, B ,C đều đúng .
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
III, Tổng kết .
1,Nghệ thuật
2.Nội dung
Bài thơ "Quê hương "-Tế Hanh đã vẽ ra một bức tranh
tươi sáng ,sinh động .Về một làng quê miền biển ,trong đó
nổi bật lên hình ảnh khoẻ khoắn ,đầy sức sống của người
dân chài và sinh hoạt lao động làng chài .Bài thơ cho thấy
tình cảm quê hương trong sáng ,thiết tha
của nhà thơ .
Bài thơ giúp em cảm nhận được những điều tốt đẹp nào của sự sống và lòngngười?
Tiết 77: Quê hương .
(Tế Hanh )
Cùng với bài thơ :Quê hương của Tế Hanh em còn biết bài thơ hoặc bài hát nào cũng nói về quê hương ?
Nhớ con sông quê hương - Tế Hanh
Quê Hương - Đô Trung Quân