Bài 19. Quê hương

Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
QUÊ HƯƠNG
( Tế Hanh )

I. giíi thiÖu chung:
1. Tác giả:
- Tên khai sinh: Trần Tế Hanh, sinh ngày 20/6/1921, quê Quảng Ngãi.
- Năm 1936 bắt đầu sáng tác, sáng tác nhiều về quê hương
T? Hanh là nhà thơ của quê hương.
Ông là một nhà Thơ Mới tiêu biểu, v?i phong cách thơ hồn hậu, sáng trong, đằm thắm, thanh thoát, nhẹ nhàng.
Nhà thơ t?ng tham gia lãnh đạo Hội liên hiệp văn học nghệ thuật Việt Nam, Hội nhà văn Việt Nam.
Ông được nhận giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 1996.
2. Tác phẩm:
* Hoàn cảnh sáng tác:
- Bài thơ được sáng tác năm 1939, lúc nhà thơ mới 18 tuổi đang học ở Huế, rất nhớ nhà, nhớ quê hương.
Tiết 77: Văn bản:
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
I. Giíi thiÖu chung:
QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh )
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. §äc diÔn c¶m:
QUÊ HƯƠNG
(Tế Hanh )
“Chim bay dọc bể đem tin cá"
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.

Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...
Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về.
"Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe",
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng.
Dân chài lưới, làn da ngăm rám nắng,
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm;
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.

Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá!
1939
Tiết 77: Văn bản:
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
QUÊ HƯƠNG ( Tế Hanh )
I. giíi thiÖu chung:
II. ®äc - hiÓu v¨n b¶n:
1. §äc diÔn c¶m:
2. Chú thích: ( SGK )
3. Bố cục.
- Thể thơ tám chữ, gieo vần ôm và vần liền, ngắt nhịp 3 /5 hoặc 3/2/3
Tiết 77: Văn bản:
- Bố cục: 3 phần
Phần 1: Khổ 1 giới thiệu chung về làng quê.
Phần2: Khổ 2, khổ 3 => Cảnh đoàn thuyền ra khơi và trở về.
Phần3: Khổ 4 => Nỗi nhớ quê hương.
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
QUÊ HƯƠNG
( Tế Hanh )
a. Giới thiệu chung
về làng quê:
Làng tôi ở vốn làm nghề chài lưới
Nước bao vây, cách biển nửa ngày sông.
+ Vị trí của làng
Bình dị, chân thật như bản chất dân làng quê ông: ”Vốn”,”nửa ngày sông”
+ Nghề của làng
chài lưới
cửa sông gần biển
II. ®äc – hiÓu v¨n b¶n:
4. Phân tích:
Tiết 77: Văn bản:
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
a. Giới thiệu chung
về làng quê:
Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá,
trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Thiên nhiên tươi đẹp, lý tưởng cho những ai làm nghề chài lưới.
Báo hiệu chuyến đi biển đầy hứa hẹn…
Dân trai tráng
Những chàng trai khỏe mạnh, vạm vỡ
II. ®äc – hiÓu v¨n b¶n:
4. Phân tích:
Tiết 77: Văn bản:
Miêu tả, liệt kê, tính từ
* Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
- Thiên nhiên:
- Con người:
QUÊ HƯƠNG
Tế Hanh
b. Cảnh đoàn thuyền ra khơi
và trở về:
Thứ 6 ngày 9 tháng 1 năm 2009
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
II. ®äc – hiÓu v¨n b¶n:
4. Phân tích:
a. Giới thiệu chung
về làng quê:
+ So sánh:Chiếc thuyền như con tuấn mã:
+Từ ngữ chọn lọc: hăng, phăng, vượt.
Diễn tả khí thế băng tới dũng mãnh của con thuyền, toát lên một sức sống mạnh mẽ, một vẻ đẹp hùng tráng, đầy hấp dẫn.
+ Cánh buồm / Mảnh hồn làng
cụ thể - hữu hình / trừu tượng – vô hình
Sự so sánh mới lạ, độc đáo, kết hợp nghệ thuật nhân hoá, bút pháp lãng mạn gợi ra một vẻ đẹp bay bổng mang ý nghĩa lớn lao; nhà thơ vừa vẽ ra chính xác “cái hình”vừa cảm nhận được “cái hồn” của sự vật.
…Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...
Tiết 77: Văn bản:
+ Rướn – nhân hóa
* Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
- Chiếc thuyền:
- Cánh buồm:
QUÊ HƯƠNG
( Tế Hanh )
b. Cảnh đoàn thuyền ra
khơi và trở về:
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
II. ®äc – hiÓu v¨n b¶n:
4. Phân tích:
a. Giới thiệu chung
về làng quê:
+ So sánh:Chiếc thuyền như con tuấn mã:
+Từ ngữ chọn lọc: hăng, phăng, vượt.
Diễn tả khí thế băng tới dũng mãnh của con thuyền, toát lên một sức sống mạnh mẽ, một vẻ đẹp hùng tráng, đầy hấp dẫn.
+ Cánh buồm / Mảnh hồn làng
cụ thể - hữu hình / trừu tượng – vô hình
Sự so sánh mới lạ, độc đáo, kết hợp nghệ thuật nhân hoá, bút pháp lãng mạn gợi ra một vẻ đẹp bay bổng mang ý nghĩa lớn lao; nhà thơ vừa vẽ ra chính xác “cái hình”vừa cảm nhận được “cái hồn” của sự vật.
…Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang.
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió...
Tiết 77: Văn bản:
+ Rướn – nhân hóa
* Cảnh đoàn thuyền ra khơi:
- Chiếc thuyền:
- Cánh buồm:
QUÊ HƯƠNG
( Tế Hanh )
b. Cảnh đoàn thuyền ra
khơi và trở về:
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
Dặn dò:
QUÊ HƯƠNG

Tế Hanh
Cảnh đón thuyền cá trở về bến.
Cảnh trên bến, dân làng đón thuyền cá trở về:

Hình ảnh người dân đánh cá:
- Chiếc thuyền:
Nỗi nhớ về làng chài quê hương.
Tưởng nhớ:
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
Bài thơ "Quê hương" được tế Tế Hanh sáng tác khi đang học ở Huế?
ĐÚNG RỒI –NHẤN PHÍM BẤT KÌ
RẤT TIẾC –HÃY LÀM LẠI
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
Đề tài chủ yếu trong thơ Tế Hanh là quê hương?
ĐÚNG RỒI – KÍCH PHÍM BẤT KÌ
RẤT TIẾC – HÃY LÀM LẠI
Phan Mai Phương - GV- Trường THCS An Sinh
tiết học đến đây là kết thúc!
Xin Trân trọng cảm ơn,
kính chúc sức khoẻ
các thầy, cô giáo
chúc các em chăm ngoan,
học giỏi.