Bài 19. Quê hương

TRƯỜNG THCS BÌNH MỸ
8
GIÁO VIÊN : PHAN TẤN QUAN
KIỂM TRA BÀI CŨ

Phân tích hình ảnh ông đồ già qua 4 khổ thơ đầu.
- Tìm hiểu tình cảm nhà thơ qua khổ thơ cuối.
- Nêu nội dung chính của văn bản.
Bài 19
QUÊ HƯƠNG
TẾ HANH
I/ Giới thiệu :
1/ Tác giả :
- Tế Hanh ( 1921 - 2009 ) tên thật là Trần Tế Hanh, quê ở Quảng Ngãi.
- Ông có mặt trong Phong trào Thơ mới ở chặng cuối với nhiều bài thơ hay viết về quê hương.




2/ Tác phẩm :
Bài thơ trích trong tập Nghẹn ngào (1939) sau in trong tập thơ Hoa Niên (1945).
3/ Thể loại :
Thơ tự do


4/ Hoàn cảnh sáng tác :
Bài thơ sáng tác lúc ông 19 tuổi, xa nhà ra Huế học ở trường Khải Định.
{
{
{

Tìm hiểu cảnh dân chài bơi thuyền đánh cá
( câu 3  câu 8 )
II/ Đọc - hiểu văn bản :
Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng 
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá  
Chiếc thuyền nhẹ băng như con tuấn mã 
Phăng mái chèo, mạnh mẽ vượt trường giang 
Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng 
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
1/ Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá ( câu 3 8 )
Bốn câu thơ đầu miêu tả cảnh bầu trời cao rộng, tươi sáng, nhuốm nắng bình minh, nổi bật hình ảnh đoàn thuyền ra khơi đánh cá với các chàng trai trẻ, khoẻ.
Hình ảnh so sánh và các tính từ, động từ hăng, phăng, vượt diễn tả thật ấn tượng khí thế dũng mãnh của con thuyền, toát lên một sức sống mạnh mẽ, hùng tráng.

- Hai câu tiếp miêu tả cánh buồm với vẻ đẹp lãng mạn và sự so sánh, nhân hoá độc đáo. Hình ảnh cánh buồm căng gió biển khơi bỗng trở nên lớn lao, thiêng liêng, gợi ra vẻ đẹp bay bổng.


Phân tích cảnh đón thuyền cá về bến ( 8 câu tiếp )
Ngày hôm sau, ồn ào trên bến đỗ 
Khắp dân làng tấp nập đón ghe về  
Nhờ ơn trời biển lặng cá đầy ghe 
Những con cá tươi ngon thân bạc trắng
 
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng 
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm 
Chiếc thuyền im bến mỏi trở về nằm 
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ
2/ Cảnh đón thuyền cá về bến (8 câu tiếp )
- Bốn câu đầu là bức tranh lao động náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống.

2/ Cảnh đón thuyền cá về bến ( 8 câu tiếp )
- Bốn câu đầu là bức tranh lao động náo nhiệt, đầy ắp niềm vui và sự sống.
- Bốn câu tiếp miêu tả người dân chài và con thuyền rất đặc sắc. Hình ảnh người dân chài được miêu tả vừa chân thực, vừa lãng mạn. Con thuyền vô tri bỗng trở nên có hồn, nó nằm yên nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.


Nhà thơ có tình cảm gì
đối với quê hương ?
( 4 câu cuối )
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ 
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi 
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá !
 
3/ Tình cảm của nhà thơ đối với quê hương ( 4 câu cuối )
Nhà thơ trực tiếp nói về nỗi nhớ làng quê thân yêu của mình. Nỗi nhớ chân thành, da diết với lời thơ giản dị như thốt ra tự đáy lòng.
 

Tìm hiểu đặc sắc về
nghệ thuật
4/ Đặc sắc nghệ thuật :
- Hình ảnh thơ phong phú, lãng mạn, sáng tạo.
- Lời thơ giản dị, tự nhiên.
- Sử dụng phép tu từ : so sánh, nhân hoá, liệt kê, điệp ngữ.

5/ Ý nghĩa văn bản :
Bài thơ là bày tỏ của tác giả về một tình yêu tha thiết đối với quê hương làng biển.
III/ Tổng kết : GN/ 18
IV/ Luyện tập:
1/ Theo SGK
2/ Sưu tầm những câu thơ, đoạn thơ hay về quê hương :
- Bài Quê hương ( Đỗ Trung Quân )
- Bài thơ Hắc Hải ( Lê Anh Xuân )
Quê hương nghĩa nặng tình cao
Năm mươi năm ấy biết bao nhiêu tình
( Hồ Chí Minh)
 
 
CỦNG CỐ
- Phân tích cảnh dân chài bơi thuyền đánh cá ( câu 3  câu 8 )
- Phân tích cảnh đón thuyền cá về bến ( 8 câu tiếp )
- Nhà thơ có tình cảm gì đối với quê hương ? ( 4 câu cuối )
- Nêu nội dung chính của văn bản.
DẶN DÒ
- Học thuộc lòng bài thơ.
- Viết đoạn văn phân tích một vài chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong bài thơ.
Soạn bài : Khi con tu hú
+ Tìm hiểu cảnh mùa hè trong 6 câu thơ đầu.
+ Tìm hiểu tâm trạng người tù cách mạng trong 4 câu thơ cuối.


 
XIN CHÀO
TẠM BIỆT