Bài 19. Một số thân mềm khác

Tiết 20:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. Một số đại diện.
? Ngành thân mềm đa dạng bởi đặc điểm nào?
Số lượng loài lớn: khoảng 70 nghìn loài
- Môi trường sống đa dạng: biển, sông, ao, hồ, nước lợ, trên cạn..
? Ngành thân mềm gồm những đại diện nào?
Bạch tuộc
Sò
Ốc sên
Mực
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Quan sát hình vẽ, cho biết cấu tạo ngoài của ốc sên gồm những bộ phận nào?
Vỏ ốc
Đỉnh vỏ
Tua đầu
Tua miệng
Thân
Chân
Ốc sên:
- Sống trên cây, ăn lá cây.
- Cơ thể gồm 4 phần: đầu, thân, chân, áo.
- Thở bằng phổi (thích nghi đời sống ở cạn).
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Quan sát hình vẽ, cho biết cấu tạo ngoài của mực gồm những bộ phận nào?
Tua ngắn
Tua dài
Mắt
Thân
Vây bơi
Giác bám
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Mực:
Sống ở biển, vỏ tiêu giảm (mai mực),
di chuyển nhanh.
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
? Đặc điểm của bạch tuộc?
Bạch tuộc: Sống ở biển, mai lưng tiêu giảm, có 8 tua, săn mồi tích cực, có giá trị thực phẩm
Sò: Có 2 mảnh vỏ, có giá trị xuất khẩu.
? Đặc điểm của sò?
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
? Ốc vặn có đặc điểm gì?
- Sống ở nước ngọt, có 1 vỏ xoắn ốc, trứng phát triển thành con non trong khoang áo ốc mẹ.
- Có giá trị thực phẩm
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
? Kể tên các đại diện thân mềm có ở địa phương?
Hến
Trùng trục
Don
Ngao
ốc mút
ốc bươu vàng và trứng
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. Một số đại diện.
Số lượng loài lớn: khoảng 70 nghìn loài
+ Ốc sên sống ở cạn, di chuyển bằng chân bụng
+ Mực: có các tua, giác bám và vây bơi
+ Bạch tuộc: có 8 tua, mai lưng tiêu giảm, di chuyển tích cực, có giá trị thực phẩm
+ Sò: hai mảnh, sống ven biển
+ Ốc vặn có nắp vỏ, con non phát triển trong khoang áo ốc mẹ
- Môi trường sống đa dạng: biển, sông, ao, hồ, nước lợ, trên cạn..
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. Một số đại diện
II.Một số tập tính ở thân mềm
? Hệ thần kinh của thân mềm có đặc điểm gì tiến hóa hơn Giun đốt?
Hệ thần kinh của thân mềm phát triển và tập trung
hơn ở giun đốt
? Hệ thần kinh phát triển dẫn đến hệ quả gì?
 giác quan và tập tính phát triển.
? Ốc sên tự vệ bằng cách nào?
Ốc sên bò chậm chạp,
không trốn chạy được
trước sự tấn công của kẻ
thù nên ốc tự vệ bằng cách
co rụt cơ thể vào trong vỏ.
Nhờ lớp vỏ cứng rắn, kẻ
thù không thể ăn được phần
mềm của cơ thể chúng.
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
? Ý nghĩa sinh học của tập tính đào lỗ đẻ trứng ở ốc sên?
Bảo vệ trứng khỏi kẻ thù, tạo điều kiện nhiệt độ thích hợp cho trứng

Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
? Mực săn mồi như thế nào?
Mực săn mồi theo cách rình mồi ở một chỗ, thường ẩn náu ở nơi có nhiều rong rêu. Sắc tố trên cơ thể của mực làm cho chúng có màu sắc của môi trường. Khi mồi vô tình đến gần, mực vươn hai tua dài ra bắt mồi rồi co về dùng 8 tua ngắn đưa vào miệng.
? Mực phun chất lỏng có màu đen để săn mồi hay tự vệ? Hoả mù mực che mắt động vật khác nhưng bản thân mực có nhìn rõ để trốn chạy không?
Tuyến mực phun ra để tự vệ là chính. Hoả mù của mực làm tối đen cả một vùng nước, tạm thời che mắt kẻ thù, giúp cho mực đủ thời gian chạy trốn.
Mắt mực có số lượng tế bào thị giác rất lớn có thể vẫn nhìn rõ được phương hướng để trốn chạy an toàn.
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. Một số đại diện
II.Một số tập tính ở thân mềm
Hệ thần kinh của thân mềm phát triển và tập trung
hơn ở giun đốt
 giác quan và tập tính phát triển.
1. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên
Ốc sên đào lỗ để đẻ trứng để bảo vệ trứng khỏi kẻ thù, tạo điều kiện nhiệt độ thích hợp cho trứng
2. Tập tính ở mực
- Mực săn mồi chủ động, rình và bắt mồi bằng tua dài và tua ngắn.
- Có tuyến mực phun hỏa mù để lẩn tránh kẻ thù.
Tiết 20- MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. Một số đại diện.
Số lượng loài lớn: khoảng 70 nghìn loài
+ Ốc sên sống ở cạn, di chuyển bằng chân bụng
+ Mực: có các tua, giác bám và vây bơi
+ Bạch tuộc: có 8 tua, mai lưng tiêu giảm, di chuyển tích cực, có giá trị thực phẩm
+ Sò: hai mảnh, sống ven biển
+ Ốc vặn có nắp vỏ, con non phát triển trong khoang áo ốc mẹ
- Môi trường sống đa dạng: biển, sông, ao, hồ, nước lợ, trên cạn..
II. Một số tập tính ở thân mềm
Hệ thần kinh của thân mềm phát triển và tập trung hơn ở giun đốt
giác quan và
tập tính phát triển
1. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên
Ốc sên đào lỗ để đẻ trứng để bảo vệ trứng khỏi kẻ thù, tạo điều kiện nhiệt độ thích hợp cho trứng
2. Tập tính ở mực
- Mực săn mồi chủ động, rình và bắt mồi bằng tua dài và tua ngắn.
- Có tuyến mực phun hỏa mù để lẩn tránh kẻ thù.
1. Động vật nào sau đây không có vỏ cứng đá vôi bao ngoài cơ thể?
a. Sò
b. Ốc sên
c.Bạch tuộc
d.Nghêu

BÀI TẬP CỦNG CỐ
2. Động vật thân mềm sống ở cạn là:
a. Bạch tuộc
b. Mực
c. Sò
d. Ốc sên

3. Động vật sống ở môi trường nước ngọt là:
a. Nghêu
b. Ốc vặn
c. Ốc sên
d. Sò

4. Động vật nào dưới đây có hại cho mùa màng?
a. Ốc vặn
b. Ốc bươu vàng
c. Trai sông
d. Tất cả đều đúng

5. Đặc điểm mực khác với bạch tuộc là:
a. Sống ở biển
b. Có mai cứng ở phía lưng
c. Là thực phẩm cho con người
d. Là động vật thân mềm

DẶN DÒ
ĐỌC MỤC “EM CÓ BIẾT”
HỌC VÀ LÀM BÀI TẬP TRONG SBT
TÌM HIỂU TRƯỚC BÀI 20