Bài 19. Một số thân mềm khác

MÔN SINH HỌC 7
TRƯỜNG THCS PHÚ MỸ
Giáo viên: nguyễn lê bảo lộc
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Kiểm tra bài cũ
Trai tự vệ bằng cách nào? Nêu đặc điểm cấu tạo của trai phù hợp với cách tự vệ đó?
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
Hình 19.1: Ốc sên sống trên cạn
1
3
5
4
6
Quan sát kênh hình (mẫu vật),dựa vào thông tin và ghi chú ở SGK cho biết cấu tạo của ốc sên gồm những bộ phận nào?
Vỏ ốc
Đỉnh vỏ
Tua đầu
Thân
Chân
2
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Tua miệng
Cấu tạo của ốc sên gồm những bộ phận:
Quan sát kênh hình (mẫu vật), dựa vào thông tin và ghi chú ở SGK cho biết cấu tạo ngoài của mực gồm những bộ phận nào?
Hình 19.2: Mực sống ở biển
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
2
1
3
6
5
4
Tua ngắn
Tua dài
Mắt
Thân
Vây bơi
Giác bám
Cấu tạo ngoài của mực gồm những bộ phận:
Tiết 20 - Bài 19:
Mực
- Vỏ đá vôi tiêu giảm  mai mực.
- Cơ quan di chuyển phân hoá gồm: 2 tua dài và 8 tua ngắn
Bạch tuộc
Mai lưng tiêu biến.

- Cơ quan di chuyển còn 8 tua, săn mồi tích cực
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
Tiết 20 - Bài 19:
Sự khác biệt giữa bạch tuộc và mực:
Tìm các đại diện thân mềm tương tự mà em gặp ở địa phương  Vai trò của chúng trong đời sống thực tiễn?
 Trả lời: Hến, ốc bươu, sò huyết, sò lụa, ốc gạo,… dùng làm thực phẩm  có giá trị xuất khẩu; ngoài ra có một số gây hại như: ốc sên, ốc bươu vàng, hà sông, hà biển,…
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
Tiết 20 - Bài 19:
Hãy hoàn thành bảng về đặc điểm (nơi sống, lối sống, kiểu vỏ,...) của một số thân mềm khác.
Thảo luận
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
Ở cạn
Bò chậm chạp
1 vỏ xoắn ốc
Phá hoại mùa màng
Nước mặn
Bơi
Tiêu giảm
Cung cấp thực phẩm
Nước mặn
Bơi
Tiêu biến
Nước mặn
Vùi lấp
2 mảnh
Nước ngọt
Bò chậm chạp
1 vỏ xoắn ốc
Cung cấp thực phẩm
Cung cấp thực phẩm
Cung cấp thực phẩm
Tiểu kết:
- Thân mềm có số loài rất lớn (khoảng 70 nghìn loài).
- Ốc sên ở trên cạn, bò chậm chạp, ăn thực vật và có hại cho cây trồng.
- Mực và bạch tuộc: ở biển, có lối sống bơi lội tự do, ăn cá và động vật nhỏ, làm thực phẩm và xuất khẩu.
- Ngoài ra, còn có: sò (sống vùi mình trong cát), ốc vặn, hến, vẹm, hầu, ốc nhồi, ốc bươu vàng, ...
II. MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:
Tiết 20 - Bài 19:
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
II. MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:
1. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên:
Quan sát đoạn phim, thảo luận các câu hỏi:
1. Cho biết ốc sên tự vệ bằng cách nào? Giải thích?
2. Ý nghĩa sinh học của tập tính đào lỗ đẻ trứng của ốc sên?
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
4. Làm thế nào để có thể tiêu diệt các loài ốc sên gây hại?
3. Khi bò ốc sên để lại dấu vết như thế nào?
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
II. MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:
1. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên:
Qua đoạn phim, trả lời các câu hỏi:
1. Cho biết ốc sên tự vệ bằng cách nào? Giải thích?
2. Ý nghĩa sinh học của tập tính đào lỗ đẻ trứng của ốc sên?
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
4. Làm thế nào để có thể tiêu diệt các loài ốc sên gây hại?
3. Khi bò ốc sên để lại dấu vết như thế nào?
Tiết 20 - Bài 19:
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
II. MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:
1. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên:
Quan sát đoạn phim, trả lời các câu hỏi:
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
II. MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:
1. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên:
2. Tập tính ? m?c:
1. Mực săn mồi như thế nào trong 2 cách: đuổi bắt mồi và rình mồi một chổ (đợi mồi đến để bắt).
2. Mực phun chất lỏng có màu đen đê săn mồi hay tự vệ? Hoả mù mực che mắt động vật khác nhưng bản thân mực có nhìn rõ để trốn chạy không?
Nhờ đâu mà Ốc sên, mực và các ĐV Thân mềm khác có giác quan phát triển và có nhiều tập tính thích nghi với lối sống? Và điều đó có ý nghĩa gì?
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Tiểu kết:
-Mực săn mồi bằng cách rình mồi một chỗ.
-Tự vệ: Phun hoả mù để trốn chạy và ẩn mình.
-Có tập tính chăm sóc trứng.
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
II. MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:
1. Tập tính đẻ trứng ở ốc sên:
2. Tập tính ? m?c:
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
I. MỘT SỐ ĐẠI DIỆN:
- Thân mềm có số loài rất lớn (khoảng 70 nghìn loài).
- Ốc sên ở trên cạn, bò chậm chạp, ăn thực vật và có hại cho cây trồng.
- Mực và bạch tuộc: ở biển, có lối sống bơi lội tự do, ăn cá và động vật nhỏ, làm thực phẩm và xuất khẩu.
- Ngoài ra, còn có: sò (sống vùi mình trong cát), ốc vặn, hến, vẹm, hầu, ốc nhồi, ốc bươu vàng, ...
II. MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở THÂN MỀM:
1. Tập tính đẻ trứng của ốc sên:
- Tự vệ: co rụt cơ thể vào trong vỏ.
- Đào lỗ đẻ trứng → bảo vệ trứng
-Mực săn mồi bằng cách rình mồi một chỗ.
-Tự vệ: Phun hoả mù và ẩn mình.
-Có tập tính chăm sóc trứng.
2. Tập tính ở mực:
Nhờ thần kinh phát triển nên Ốc sên, Mực và các ĐV thân mềm khác có giác quan phát triển và có nhiều tập tính thích nghi với lối sống đảm bảo sự tồn tại của loài.
1
2
3
4
5
6
7
T
R
A
I
T
U
O
N
R
I
N
H
M
O
I
V
U
I
L
A
P
N
U
O
C
M
A
I
B
A
O
V
E
T
H
U
M
I
N
H
G
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?


Câu 1: Họ hàng với trai sông nhưng vỏ dài trên dưới 1m, nặng 1 tạ.
Câu 7: Hình thức tự vệ của ốc sên.
Câu 2: Hình thức săn mồi của mực.
Câu 3: Lối sống của trai sông, sò.
Câu 4: Môi trường sống của mực, bạch tuộc.
Câu 5: Cơ quan nâng đỡ cơ thể của mực.
Câu 6: Tác dụng của vỏ ốc sên, vỏ sò.
T
H
Â
N
M
Ề
M
CỦNG CỐ
Học bài, trả lời câu hỏi cuối bài.
Đọc thêm phần “Em có biết”.
Đọc trước bài TH: Quan sát một số thân mềm.
Chuẩn bị mỗi nhóm mang:
+ Mẫu vật: Mực, ốc sên, trai.
+ Một số vỏ: Sò, trai, hến, mai mực....
DẶN DÒ
Tiết 20 - Bài 19:
MỘT SỐ THÂN MỀM KHÁC
Chân Thành Cám Ơn Quý Thầy Cô !