Bài 19. Khi con tu hú

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo
về dự tiết học ngữ văn
lớp 8 B
Tiết 78
Giới thiệu đôi nét về tác giả ?
Tố Hữu là nhà thơ lớn, tiêu biểu của nền văn học cách mạng đương đại Việt Nam
Con đường thơ Tố Hữu bắt đầu cùng lúc với con đường cách mạng
Sức mạnh to lớn của thơ Tố Hữu : Sức hấp dẫn của lý tưởng cộng sản, chân lý cách mạng
Về hình thức nghệ thuật : thơ mới




Trình bày hiểu biết của em về bài thơ ? ( Hoàn cảnh sáng tác- thể thơ - bố cục )

Hoàn cảnh sáng tác : tháng 7 - 1939 tại nhà lao thừa phủ Huế
Thể thơ : Lục bát
Bố cục : 2 phần
6 câu thơ đầu : Bức tranh mùa hè trong tâm tưởng người tù cách mạng
4 câu cuối : Tâm trạng của người tù cách mạng






Tìm hiểu nhan đề bài thơ ( Trả lời câu hỏi 1 sgk)
Nhan đề chỉ là vế phụ của câu trọn ý
Đặt câu văn trọn vẹn
Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến, người tù cánh mạng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam chật trội, càng thèm khát cuộc sống tự do cháy bỏng ở bên ngoài.
Nhan đề : gợi mở mạch cảm xúc cho toàn bài
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vười râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không
Em có nhận xét gì về bức tranh mùa hè ?
( Hình ảnh,màu sắc, âm thanh, hương vị, không gian ..)
Màu sắc : màu vàng, hồng, xanh
Âm thanh : ngân nga, vi vu
Hương vị :đượm ngọt
Không gian : cao rộng
Cảnh vật : rộn ràng, tràn trề nhựa sống

Theo em chữ "diều sáo " trong câu thơ được hiểu theo cách nào? Vì sao ?
A. Là những cánh diều chiều chiều vẫn được thả lên trên bầu trời
B. Là những loài chim ( chim diều, chim sáo )






Em hiểu gì về tâm hồn người chiến sĩ trẻ ?

Tâm hồn trẻ trung, yêu đời, khao khát tự do
Nhận xét nghệ thuật đặc sắc được sử dụng trong đoạn thơ ? ( nhịp thơ, từ ngữ ). Những nét nghệ thuật ấy có tác dụng gì trong việc thể hiện tâm trạng của nhà thơ ?
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu !
Mở đầu và kết thúc kết thúc bài thơ đều có tiếng tu hú kêu. Tiếng tu hú có ý nghĩa gì trong việc thể hiện tâm trạng của người tù cách mạng và kết cấu của bài thơ ?
Thảo luận nhóm : 4 học sinh : 3 phút
Kết cấu đầu cuối tương ứng
Tâm trạng khác nhau :
Tu hú gọi bầy : gợi cảnh đất trời bao la vào hè - tâm trạng náo nức hoà vào cảnh vật
Tu hú cứ kêu :gợi niềm chua xót đau khổ - tâm trạng u uất, bực bội
Giống nhau : Tiếng gọi tha thiết của tự do, của thế giới sự sống đang quyến rũ

















Khi con tu hú
Tố Hữu
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín trái cây ngọt dần
Vười râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!







Thuyết minh về cái hay của bài thơ ?
Nội dung :
+Cảnh đẹp, dạt dào sức sống và rất có hồn
+Tình yêu cuộc sống sâu sắc, niềm khao khát tự do cháy bỏng
Nghệ thuật :Thể thơ lục bát giản dị mà tha thiết, hình ảnh gợi cảm, giọng điêu tự nhiên , cảm xúc nhất quán..
Em đã học văn bản nào có hình ảnh con chim tu hú ?
Hình ảnh con chim tu hú trong bài thơ " Khi con tu hú " của Tố Hữu có gì giống và khác ?
Văn bản " Lao xao " của Duy Khán
Giống : Báo hiệu mùa hè
Khác : Tiếng gọi tha thiết của cuộc sống và niềm khao khát tự do cháy bỏng

Bài tập về nhà
Học thuộc lòng bài thơ
Bằng một đoạn văn phân tích một trong hai đoạn thơ trên .
Soạn bài: Câu nghi vấn
Xin chân thành cảm ơn !