Bài 19. Khi con tu hú

Khi con tu hú
Tố Hữu
Tiết�: 78
khi con tu hú
( Tố Hữu)
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
SGK
2. Tác phẩm
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Đọc-chú thích:
2. Bố cục:
3. Phân tích:
a. Cảnh trời đất vào hè
- Tiếng chim tu hú
- Lúa chiêm đương chín
- Trái cây ngọt dần
- Vươn râm dậy tiếng ve ngõn
- Bắp dây vàng hạt
đầy sân nắng đào
- Trời xanh càng rộng càng cao
- Đôi con diều sáo...
tính từ,
các phó từ
Không gian cao rộng thoáng đãng tràn trề nhựa sống với rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu, hương vị ngọt ngào, bầu trời tự do trong cảm nhận của người tù.
b. Tâm trạng người tù:
- Muốn đạp tan phòng, hè ôi !
- Ngột làm sao, chết uất thôi
ngắt nhịp bất thường 6/2; 3/3
Từ ngữ mạnh
Thán từ
=> cảm giác ngột ngạt cao độ, niềm khao khát cháy bỏng muốn thoát ra khỏi cảnh tù ngục, trở về với cuộc sống tự do.
III. Luyện tập
4. Tổng kết
* Chi nhớ�:
1. Nhận xét về thể thơ lục bát của bài thơ
Khi con tu hú gọi bầy-Tiếng chim tu hú hiền lành, thân thương " gọi bầy"- tín hiệu của mùa hè- nó thức dậy trong tiềm thức con người ý thức về cuộc sống tự do tươi đẹp đầy hứa hẹn. Con người đang trong cảnh tù đầy, nó thấm đầy tâm trạng trở thành tiếng " kêu" trong lòng người, nó khắc khoải, giục giã, thiêu đốt và trở thành một âm thanh nhức nhối, thôi thúc hành động.
Tâm hồn trẻ trung, yêu đời, khát khao tự do
- Con tu hỳ ngo�i tr?i c? kờu
2. Tỡm nh?ng tỏc ph?m dó h?c cú hỡnh ?nh chim tu hỳ?
Nờu di?m gi?ng nhau, khỏc nhau gi?a v? hỡnh ?nh dú
Giới thiệu đôi nét về tác giả ?
Tố Hữu là nhà thơ lớn, tiêu biểu của nền văn học cách mạng đương đại Việt Nam
Con đường thơ Tố Hữu bắt đầu cùng lúc với con đường cách mạng
Sức mạnh to lớn của thơ Tố Hữu : Sức hấp dẫn của lý tưởng cộng sản, chân lý cách mạng
Về hình thức nghệ thuật : thơ mới
*Hoàn cảnh sáng tác : tháng 7 - 1939 tại nhà lao thừa phủ Huế
* Thể thơ : Lục bát
* Bố cục : 2 phần
6 câu thơ đầu : Bức tranh mùa hè trong tâm tưởng người tù cách mạng
4 câu cuối : Tâm trạng của người tù cách mạng
* Nhan đề bài thơ:
Nhan đề chỉ là vế phụ của câu trọn ý
Nhan đề : gợi mở mạch cảm xúc cho toàn bài
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vười râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào tầng không

- Câu đầu: tiếng tu hú gợi ra c?nh trời đất bao la, tưng bừng sự sống lúc vào hè.
- Câu kết: Tiếng chim ấy lại khiến cho người chiến sĩ đang bị giam c?m thấy hết sức đau khổ, bực bội. Th? hi?n tâm hồn đang cháy lên khát vọng sống tự do.
- Giống:Tiếng chim đều giống như tiếng gọi tha thiết của tự do, của thế giới sự sống đầy quyến rũ đối với nhân vật tr? tỡnh.
- Số âm tiết trong mỗi câu trong một cặp: 6/8
- Cách hiệp vần (6-6; 8-6; ...); hoà phối âm thanh tạo sự nhịp nhàng, uyển chuyển, chuyển t?i c?m xúc tr? tỡnh phong phú.

- Văn bản " Lao xao " của Duy Khán, "B?p l?a (B?ng Vi?t)
- Giống : Báo hiệu mùa hè
Khác : Tiếng gọi tha thiết của cuộc sống và niềm khao khát tự do cháy bỏng