Bài 19. Khi con tu hú

? Em đã được học những tác phẩm nào được ra đời trong hoàn cảnh tù đày?
Ngữ văn - Tiết 78

Khi con tu hú

Tố Hữu
I- Giới thiệu chung
1-Tác giả :
SGK
2- Tác phẩm.
- 7/1939
- Khi tác giả bị bắt giam trong nhà laoThừa Phủ, in trong tập thơ "Từ ấy".
- Thể thơ lục bát
- Một người chiến sĩ cách mạng, một nhà thơ lớn của dân tộc.
Có sự thống nhất đẹp đẽ giữa cuộc đời CM và cuộc đời thơ ca.
Là lá cờ đầu của thơ ca cách mạng và kháng chiến.

Ngữ Văn - Tiết 78 Khi con tu hú - Tố Hữu

I - Giới thiệu chung
II - Đọc - Hiểu văn bản

1- Đọc, giải thích từ khó
2- Bố cục:

2 đoạn








Khi con tu hú
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!






6 câu đầu:
Khung cảnh thiên nhiên mùa hè
4 câu tiếp
Tâm tư
người chiến sĩ

I - Giới thiệu chung
II - Đọc - Hiểu văn bản
1- Đọc,giải thích từ khó
2- Bố cục.
3- Phân tích










a. 6 câu đầu: Khung cảnh thiên nhiên muà hè
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không
- Tu hú g?i b?y
lúa chín, trái cây ngọt
- vườn râm - ve ngân
bắp vàng hạt, sân nắng đào.
trời xanh , rộng, cao
đôi diều sáo lộn nhào.

-> Chi tiết tiêu biểu,đặc trưng của mùa hè.
-Trình tự miêu tả từ xa tới gần, từ thấp lên cao
- Sử dụng những tính từ: chín, ngọt, vàng, xanh, đào



Sử dụng động từ, phó từ: ngân, lộn nhào, đang, dần..


->
Làm nổi bật sắc màu rực rỡ,
hương vị ngọt ngào,
không gian trong sáng.
->
nổi bật âm thanh rộn rã,
sự vận động không ngừng, sự phát triển, sinh sôi, này nở của cảnh vật
Làm nổi bật sắc màu rực rỡ,
hương vị ngọt ngào,
không gian trong sáng.
Làm nổi bật sắc màu rực rỡ,
hương vị ngọt ngào,

Ngữ Văn - Tiết 78 Khi con tu hú - Tố Hữu

I - Giới thiệu chung
II - Đọc - Hiểu văn bản
1- Đọc,giải thích từ khó
2- Bố cục.
3- Phân tích










a. 6 câu đầu: Khung cảnh thiên nhiên muà hè
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không
Bức tranh rực rỡ sắc màu, rộn rã
âm thanh, ngọt ngào hương vị, tươi
ngần sức sống, tất cả đang cựa quậy,
sinh sôi, nảy nở.
Đằng sau bức tranh ấy là một tâm hồn trẻ trung, yêu đời nồng nàn, gắn bó máu thịt với sự sống, vô cùng tinh tế nhạy cảm.
Bức tranh trong tâm tưởng

Ngữ Văn - Tiết 78 Khi con tu hú - Tố Hữu

I - Giới thiệu chung
II - Đọc - Hiểu văn bản
1- Đọc.
2- Bố cục.
3- Phân tích










b. 4 câu cuối: Tâm tư người chiến sĩ
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
-> ngột ngạt, bức bối uất hận, tưởng chừng như nghẹt thở, không thể sống nổi.
+ nghe hè dậy:


+ Con chim tu hú cứ kêu:
-> kêu hoài, kêu mãi, kêu liên tục, không dứt, như thiêu đốt, như khoan vào lòng người
-> tiếng gọi của cuộc sống tự do
ước muốn: đạp tan phòng - hè ôi!
> Khát vọng tự do mãnh liệt.
a. 6 câu đầu: Khung cảnh thiên nhiên muà hè
Tâm trạng: - ngột làm sao
- chết uất thôi
>< đang trong cảnh thân tù
mùa hè bừng lên, sống dậy,
giục giã trong lòng
> hành động mạnh mẽ, dữ dội, quyết liệt.

Ngữ Văn - Tiết 78 Khi con tu hú - Tố Hữu

I - Giới thiệu chung
II - Đọc - Hiểu văn bản
1- Đọc.
2- Bố cục.
3- Phân tích.




a. 6 câu đầu: Bức tranh mùa hè
b. 4 câu cuối: Tâm trạng người tù
IIi - Tổng kết
1. Nội dung
2. Nghệ thuật
- Thể thơ lục bát mềm mại, uyển chuyển linh hoạt.
- Nghệ thuật miêu tả, với những hình ảnh thơ trong sáng.
- Giọng điệu tự nhiên, cảm xúc nhất quán khi tươi sáng, khoáng đạt, khi dằn vặt, u uất.
- Lòng yêu sống nồng nàn, niềm khao khát tự do cháy bỏng của người chiếm sĩ trong cảnh tù đầy
Ghi nhớ - SGK

Ngữ Văn - Tiết 78 Khi con tu hú - Tố Hữu
Câu 1: Bài thơ "Khi con tu hú" đã thể hiện sâu sắc niềm khao khát tự do đến cháy bỏng.Trong những tác phẩm sau đây, tác phẩm nào cũng nói về chủ đề này?
A- Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác -Phan Bội Châu
B- Đạp đá ở Côn Lôn - Phan Chu Trinh.
C- Nhớ rừng - Thế Lữ





iV- Luyện tập
Câu 2: Nếu căn cứ vào nội dung bài thơ, em có thể đặt tiêu đề khác cho bài thơ được không?
Câu 3: thảo luận nhóm
Tại sao nhà thơ lại đặt nhan đề cho bài thơ là Khi con tu hú?

Ngữ Văn - Tiết 78 Khi con tu hú - Tố Hữu
Hướng dẫn về nhà:
- Học thuộc lòng bài thơ: "Khi con tu hú" .
Tìm đọc tập thơ của Tố Hữu .
Viết một đoạn văn biểu cảm ( 5 đến 7 câu ) ghi lại những cảm xúc của em trước cảnh thiên nhiên vào hè.
- Soạn bài: " Tức cảnh Pắc Bó" .