Bài 19. Khi con tu hú

1
2

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
THẦY CÔ GIÁM KHẢO CÙNG TẤT CẢ
CÁC EM HỌC SINH LỚP 8A2

3
Đọc thuộc lòng khổ thơ cuối bài thơ “Quê hương” của Tế Hanh và nêu suy nghĩ của em về tình cảm của nhà thơ ở khổ thơ này ?
KIỂM TRA BÀI CŨ
“Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ 
Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi 
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi 
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá !”
Khổ thơ thể hiện nỗi nhớ chân thành, da diết của người con xa quê, luôn hướng về quê hương. Nhớ “màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi, con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi”, đặc biệt là nhớ “cái mùi nồng mặn quá” của quê hương.
Tình cảm yêu quê hương thật tha thiết, sâu nặng.
4
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu


NHIỆM VỤ CỦA TIẾT HỌC
Đọc, tìm hiểu các nét chính về cuộc đời và sự nghiệp thơ văn, cách mạng của tác giả, hoàn cảnh sáng tác, chủ đề, kết cấu của bài thơ.
Tìm hiểu, phân tích các từ ngữ, hình ảnh để thấy được nội dung, ý nghĩa của bài thơ, từ đó liên hệ, thể hiện suy nghĩ, thái độ của mình.
5
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
Nêu những nét chính về nhà thơ Tố Hữu ?
1/ Tác giả :
6
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
1/ Tác giả :
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
7
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
1/ Tác giả :
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
8
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
Bài thơ được viết trong hoàn cảnh nào ?
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
NHÀ LAO THỪA PHỦ
9
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu !
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
10
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu !
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
11
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu !
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
Em hãy cho biết nhân vật trữ tình trong bài thơ ?
12
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
Em hiểu nhan đề bài thơ như thế nào ?
KHI CON TU HÚ
Về cấu trúc
Về ý nghĩa
Vế phụ của một câu trọn ý (trạng ngữ), mà các dòng và cả bài thơ là thành phần chính
Gợi về thời gian, không gian và cảm xúc
Khơi gợi ra mạch cảm xúc cho toàn bài
Cách nói nửa chừng gây sự hấp dẫn
13
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
Em hãy ghi ra một câu văn trọn vẹn ý để tóm tắt nội dung bài thơ. Từ đó rút ra chủ đề của bài thơ.
Khi con tu hú gọi bầy là khi mùa hè tươi đẹp lại đến, người tù cách mạng càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam, càng thèm khát cuộc sống tự do ở bên ngoài.
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
14
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
Theo mạch cảm xúc và chủ đề đó thì bài thơ có thể chia làm mấy phần, hãy đặt tiêu đề cho từng phần ?
2 phần
6 câu đầu
4 câu cuối
Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp vào mùa hè
Tâm trạng người tù cách mạng
15
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…
16
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…
Bức tranh thiên nhiên mùa hè được hiện ra bằng bút pháp nghệ thuật nào ?
Bút pháp miêu tả:
17
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…
Miêu tả bằng cách nào, biện pháp nào ?
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
18
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Tìm những từ ngữ gợi tả âm thanh, màu sắc, hương vị, hình ảnh được miêu tả trong bức tranh và nhận xét ?
- Âm thanh:
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…
- Hình ảnh:
- Màu sắc:
- Hương vị:
rộn ràng, tươi vui…
rộng mở, khoáng đạt…
tươi sáng, rực rỡ…
ngọt ngào
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
19
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Qua đó, em thấy bức tranh thiên nhiên mùa hè được hiện ra như thế nào ?
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
- Âm thanh:
- Hình ảnh:
- Màu sắc:
- Hương vị:
rộn ràng, tươi vui…
rộng mở, khoáng đạt…
tươi sáng, rực rỡ…
ngọt ngào
20
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Vì sao bị giam cầm trong bốn bức tường nhà lao mà người thanh niên Tố Hữu vẫn cảm nhận được bức tranh mùa hè tươi đẹp như vậy ?
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
21
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu !
Cách ngắt nhịp và giọng thơ trong khổ thơ có gì đặc biệt ?
22
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
Đoạn thơ sử dụng nhiều từ loại nào ?
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi !
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu !
23
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Với cách dùng từ, ngắt nhịp và giọng điệu đó đã thể hiện rõ tâm trạng gì của người ?
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
24
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng nhà thơ thay đổi đột ngột như vậy đã bộc lộ sâu sắc khát vọng gì ?
Khát vọng tự do cháy bỏng.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
25
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
Khát vọng tự do cháy bỏng.
Câu mở đầu và kết thúc bài thơ đều có tiếng tu hú nhưng tâm trạng người tù khi nghe tiếng tu hú có gì khác nhau ?
26
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
Khát vọng tự do cháy bỏng.
27
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
III/ Tổng kết :
Qua phân tích trên, em hãy nêu ngắn gọn lại nội dung, nghệ thuật bài thơ?
Khát vọng tự do cháy bỏng.
28
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
Khát vọng tự do cháy bỏng.
III/ Tổng kết :
- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện . . . . . . . . . . ., . . . . . . . . . . . của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.
yêu tự do
lòng yêu đời
yêu lí tưởng
yêu đất nước
Điền hai trong bốn cụm từ sau vào chỗ trống để hoàn thành ý nghĩa bài thơ.
29
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
Khát vọng tự do cháy bỏng.
III/ Tổng kết :
- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.
IV/ Luyện tập :
Câu 1: Ý nào nói đúng nhất về tâm trạng nhà thơ ở sáu câu đầu?
A. Uất ức, đau khổ, khao khát tự do.
B. Buồn bực vì tiếng kêu của tu hú.
C. Hòa vào, thiết tha với cuộc sống bên ngoài.
D. Ý chí hành động để thoát khỏi lao tù.
C
1/ Bài tập trắc nghiệm:
30
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
Khát vọng tự do cháy bỏng.
III/ Tổng kết :
IV/ Luyện tập :
1/ Bài tập trắc nghiệm:
Câu 2: Ý nào nói đúng nhất về tâm trạng nhà thơ ở bốn câu cuối?
B. Buồn bực vì tiếng kêu của tu hú.
C. Khao khát cuộc sống tự do bên ngoài.
D. Ý chí hành động để thoát khỏi lao tù.
A. Uất ức, đau khổ, khao khát tự do.
A
- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.
31
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả : - Tên thật Nguyễn Kim Thành (1920 – 2002); quê ở Thừa Thiên Huế.
- Ông có sự thống nhất cuộc đời cách mạng và cuộc đời thơ.
- Tác phẩm chính: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận …
- Viết trong nhà lao (7/1939)
- Chủ đề: Lòng yêu cuộc sống, khao khát tự do của người tù cách mạng.
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
Bút pháp miêu tả:
Tưởng tượng, liên tưởng
Liệt kê, điệp ngữ.
Với âm thanh rộn ràng, sắc màu rực rỡ, hương vị ngọt ngào, hình ảnh rộng mở, khoáng đạt.
Tình cảm yêu thiên nhiên, quê hương, cuộc sống.
2/ Tâm trạng người tù :
- Nhịp thơ bất thường, gãy khúc; giọng điệu thay đổi, dồn nén.
- Dùng liên tiếp động từ, thán từ.
Tâm trạng ngột ngạt, uất ức, đau khổ.
Khát vọng tự do cháy bỏng.
III/ Tổng kết :
IV/ Luyện tập :
1/ Bài tập trắc nghiệm:
2/ Tâm trạng nhà thơ ở hai đoạn thơ có mâu thuẫn nhau không? Vì sao?
3/ Nêu cảm nghĩ gì về hình ảnh người tù cách mạng trong bài thơ ?
- Ý nghĩa: Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.
32
Tiết 78 - Văn bản :
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
I/ Tìm hiểu chung :
1/ Tác giả :
2/ Bài thơ :
1/ Tác giả :
II/ Tìm hiểu chi tiết :
1/ Bức tranh thiên nhiên mùa hè :
2/ Tâm trạng người tù :
III/ Tổng kết :
IV/ Luyện tập :
Học thuộc lòng bài thơ, học nắm chắt nội dung nghệ thuật.
Liên hệ với các bài thơ trong tù khác của các chí sĩ yêu nước đầu thế kỉ XX như Phan Bội Châu, Phan Châu trinh.
Soạn bài : Tức cảnh Pác Bó. (Chú ý tìm hiểu hoàn cảnh ra đời của bài thơ; sự giản dị và tư thế của Bác trong những năm đầu về nước hoạt động cách mạng)
Soạn bài tiết tiếp theo : Câu nghi vấn (tt). (Chú ý tìm hiểu chức năng và đặt câu).
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
33
chân thành cảm ơn thầy cô BGK và các em học sinh