Bài 19. Khi con tu hú

Nhiệt liệt chào mừng
CÁC THẦY GIÁO, CÔ GIÁO
Kiểm tra bài cũ :
Em hãy đọc một khổ thơ em yêu thích trong bài thơ " Quê hưuong" (Tế Hanh).
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
Tiết 83
TỐ HỮU (1920 - 2002)
I. Đọc- Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
- Tố Hữu ( 1920 – 2002 ), tên thật Nguyễn Kim Thành, quê ở Thừa Thiên - Huế.
- Thơ ông trở thành lá cờ đầu của thơ ca cách mạng Việt Nam.
- Giác ngộ lý tưởng cách mạng trong phong trào học sinh, sinh viên.
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Tố Hữu với Bác Hồ ở Pắc Bó 1961
Tố Hữu làm việc với Bác Hồ 1961
Tố Hữu vào chiến trường Miền Nam
Một số hình ảnh về hoạt động cách mạng của nhà thơ Tố Hữu
1
3
2
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Nhà lao Thừa Phủ
2. Tác phẩm:
- Sáng tác tháng 7/1939 khi tác giả bị bắt giam trong nhà lao Thừa Phủ (Huế).
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
- In trong tập thơ “Từ ấy” (phần thứ hai).
Từ ấy (1937 – 1946); Việt Bắc (1946 - 1954); Gió lộng (1955 - 1961); Ra trận (1962 – 1971); Máu và hoa (1972 – 1977); Một tiếng đờn (1979 – 1992)…
Các tác phẩm chính của Tố Hữu :
3. Đọc –Tìm hiểu chú thich
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Khi con tú hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Chim tu hú
Lúa chiêm
Khi con tú hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Khung cảnh thiên nhiên lúc vào hè.
Tâm trạng người tù cách mạng.
Khi con tú hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Tiết 83
KHI CON TU HÚ
Chỉ là vế phụ của một câu trọn ý.
Mở ra bao nhiêu liên tưởng.
“Khi chim tu hú gọi bầy là khi mùa hè đến
người tù cách mạng (nhân vật trữ tình)
càng cảm thấy ngột ngạt trong phòng giam
chật chội,càng thèm khát cháy bỏng
cuộc sống tự do tưng bừng ở bên ngoài”.
Nhan đề bài thơ đã gợi mạch cảm xúc
của toàn bài.
NỘI DUNG BÀI THƠ.
NHAN ĐỀ BÀI THƠ.
II. Đọc –Tìm hiểu văn bản
1.Bức tranh mùa hè.
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Khi con tú hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín, trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…
Tiết 78 - Văn bản:
Tố Hữu
* Âm thanh:
- Tiếng tu hú
- Tiếng ve
- Tiếng sáo diều
* Màu sắc:
- Vàng: bắp, lúa chiêm
- Hồng (nắng)
- Xanh (trời),
* Hương vị:
- Chín (lúa)
- Ngọt ( trái)

Tươi vui, rộn rã.


Tươi sáng, rực rỡ
Ngọt ngào,đầy sức sống.
KHI CON TU HÚ
(Tố Hữu)
Tiết 78 - Văn bản:
Tố Hữu
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không…
rộng
cao
lộn nhào
* Không gian, chuyển động:
- Rộng, cao (bầu trời)
- Lộn nhào (đôi diều sáo)
Rộng rãi, khoáng đạt, tự do...
? Qua những hình ảnh, âm thanh, màu sắc, hương vị, không gian, em có nhận xét gì về bức tranh mùa hè trong tâm trí của tác giả?
Bức tranh mùa hè thật trẻ trung, đầy sức sống, rộn rã âm thanh, rực rỡ màu sắc, ngọt ngào hương vị với bầu trời khoáng đạt tự do.
Tố Hữu
KHI CON TU HÚ

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng
- Ngột làm sao (ĐT, Từ nghi vấn)
- Chết uất thôi (ĐT, Từ cảm thán)
(Nhịp thơ 3/3)
- Đạp tan phòng (ĐT+ câu cảm thán: hè ôi - nhịp thơ 6/2)
- Ẩn dụ: đạp tan phòng giam - Phá tan xiềng xích nô lệ...
2.Tâm trạng người tù
Tố Hữu
Đau khổ, u uất , ngột ngạt.
KHI CON TU HÚ
Tố Hữu
Khi con tu hú gọi bầy
Lúa chiêm đang chín,trái cây ngọt dần
Vườn râm dậy tiếng ve ngân
Bắp rây vàng hạt đầy sân nắng đào
Trời xanh càng rộng càng cao
Đôi con diều sáo lộn nhào từng không...

Ta nghe hè dậy bên lòng
Mà chân muốn đạp tan phòng, hè ôi!
Ngột làm sao, chết uất thôi
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
Khi con tu hú gọi bầy
Con chim tu hú ngoài trời cứ kêu!
THẢO LUẬN NHÓM (4HS – 3 PHÚT)
? Tâm trạng người tù khi nghe tiếng chim tu hu kêu ở đoạn thơ đầu và ở đoạn cuối rất khác nhau, vì sao?
Gợi ý:
- Điểm giống nhau:
- Điểm khác nhau:
Khác nhau:
* Ở câu đầu tiếng Tu hú gọi bầy: gợi cảnh đất trời bao la, tưng bừng sự sống lúc vào hè , tâm trạng náo nức hoà vào cảnh vật.
* Ở câu cuối Tu hú cứ kêu: gợi niềm chua xót đau khổ - tâm trạng u uất, bực bội, khao khát tự do.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
-Viết theo thể thơ lục bát mượt mà, uyển chuyển.
- Lựa chọn lời thơ đầy ấn tượng để biểu lộ cảm xúc.
- Sử dụng các biện pháp tu từ tạo tính thống nhất của văn bản và đối lập giữa cuộc sống tự do bên ngoài với bên trong ngục tù .
2. Ý nghĩa:
Bài thơ thể hiện lòng yêu đời, yêu lí tưởng của người chiến sĩ cộng sản trẻ tuổi trong hoàn cảnh ngục tù.

TIẾNG CHIM TU HÚ
Bức tranh mùa hè
Rộn rã âm thanh, rực rỡ sắc màu, ngọt ngào hương vị, không gian khoáng đạt.
Bức tranh đẹp, tự do, đầy sức sống.
KHÁT VỌNG
Bức tranh tâm trạng
U?t ?c, ng?t ng?t, mu?n d?p tan xi?ng xớch.
Yêu đời, yêu tự do gắn bó với lý tưởng cách mạng.
TỰ DO
SO D? C?NG C? B�I H?C
IV. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
Học thuộc bài thơ.
Học thuộc tác giả, tác phẩm, ghi nhớ.
Viết đoạn văn trình bày cảm nhận của em về tâm hồn của người tù cách mạng qua bài thơ.
Vẽ bức tranh thiên nhiên khi hè sang bằng cảm nhận của em.
1) Dặn dò:

2) Chuẩn bị bài mới: Câu nghi vấn
Đọc các ví dụ và trả lời các câu hỏi SGK/ tranh (20 -21).
CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH