Bài 19. Chương trình địa phương (phần Tập làm văn)

CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA PHƯƠNG
V? THƠI EM
Dương Quang Anh








I. Đọc – tìm hiểu chú thích:
1. Tác giả - tác phẩm:
a. Tác giả: Dương Quang Anh sinh năm 1946,
- Quê: Việt An - Thăng Bình
- Ông là một doanh nhân thành đạt ở thành phố Hồ Chí Minh.
- Ông có thơ đăng trên nhiều báo.
b. Tác phẩm: Viết vào cuối năm 1997, được in trong tuyển tập thơ “Chưa mưa đà thấm” do NXB Hội nhà văn phát hành.

Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-









I. Đọc – tìm hiẻu chú thích:
1. Tác giả - :
2. Tác phẩm:
Em ra không , mai anh về đất Quảng
Trời miền Nam giáp tết quá nôn nao
Ngữ văn 9 – Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
Thèm chi mô một chén rượu hồng đào (1)
Dẫu chưa uống – chỉ say từ câu hát.
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
Em ở biển ngọn khoai trường nổng (2) cát,
Anh trên nguồn đá chẹn (3) củ mì eo
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
Cả đời cha cày bới lượm đói nghèo,
Vẫn khen đất mình chưa mưa đã thấm
Cả đời cha cày bới lượm đói nghèo
Vẫn khen đất mình chưa mưa đà thấm
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
Biển dưới em con cá chuồn ngon lắm
Trên nguồn anh trái mít phải lòng theo,
Ngữ văn 9– Tiết 42 Văn bản: VỀ THÔI EM
- Dương Quang Anh-
Lận đận một đời quẳng gánh gieo neo,
Nuôi con lớn mẹ lên nguồn xuống biển
Đất dễ thấm - dễ mềm lòng quyến luyến,
Người đi xa nhớ muối mặn gừng cay.
Đờn Miếu Bông (4) ai chọn phím so dây,
Để ta khóc theo chuyến tàu hối hả?
Về thôi em, bận lòng chi xứ lạ.
Sông Thu (5) ta dẫu bên lở bên bồi,
Dẫu mỗi năm nước lụt mỗi cuốn trôi,
Cây măng sậy vẫn bám bờ xanh mãi.
Chắc vườn xưa giờ ửng vàng hoa cải,
Cha mẹ trông ta mòn Hòn Kẽm Đá Dừng.(6)
Em ra không, mai anh về đất Quảng.
Trời miền Nam giáp tết quá nôn nao.
Thèm chi mô một chén rượu hồng đào,
Dẫu chưa uống- chỉ say từ câu hát.

Em ở biển ngọn khoai trườn nổng cát,
Anh trên nguồn đá chẹn củ mì eo
Cả đời cha cày bới lượm đói nghèo
Vẫn khen đất mình chưa mưa đà thấm.

Biển dưới em con cá chuồn ngon lắm,
Trên nguồn anh trái mít phải lòng theo,
Lận đận một đời quẳng gánh gieo neo,
Nuôi con lớn mẹ lên nguồn xuống biển
Đất dễ thấm - dễ mềm lòng quyến luyến,
Người đi xa nhớ muối mặn gừng cay.
Đờn Miếu Bông ai chọn phím so dây,
Để ta khóc theo chuyến tàu hối hả ?

Về thôi em, bận lòng chi xứ lạ.
Sông Thu ta dẫu bên lở bên bồi,
Dẫu mỗi năm nước lụt mỗi cuốn trôi,
Cây măng sậy vẫn bám bờ xanh mãi.
Chắc vườn xưa giờ ửng vàng hoa cải,
Cha mẹ trông ta- mòn Hòn Kẽm Đá Dừng!
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. NỘI DUNG
a. Nỗi nhớ quê da diết trong lòng người con xa xứ:
Thời gian: giáp tết
Không gian: miền Nam
 Nỗi nhớ quê da diết trong lòng của người con xa xứ.
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. NỘI DUNG
a. Nỗi nhớ quê da diết trong lòng người con xa xứ:
* Thời điểm nhớ quê:
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. NỘI DUNG
a. Nỗi nhớ quê da diết trong lòng người con xa xứ:
* Thời điểm nhớ quê:
* Nỗi nhớ quê:
Thèm được nhấp môi một chén rượu Hồng Đào, thèm được nhìn lại hình ảnh ngọn rau khoai trườn trên nổng cát, thấy nhớ làm sao hình ảnh con cá chuồn, trái mít trên nguồn, tiếng đờn Miếu Bông say lòng người...
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. NỘI DUNG
a. Nỗi nhớ quê da diết trong lòng người con xa xứ:
* Thời điểm nhớ quê:
* Nỗi nhớ quê:
* Lòng thương quê:
- Thương biết mấy người dân quê xứ Quảng, thương biết mấy cha mẹ ngày xưa đã vật lộn, vất vả gian nan với cái đói, cái nghèo của đất quê!
II. Đọc – tìm hiểu văn bản:
1. NỘI DUNG
a. Nỗi nhớ quê da diết trong lòng người con xa xứ:
b. Sự thôi thúc ngày về:
- Những đặc sản quê hương và những địa danh thân thương “Miếu Bông, Hòn Kẽm Đá Dừng, sông Thu” cứ dồn dập hiện về trong tâm trí người xa quê như lời hối thúc: về đi , về thôi em, về với quê hương thân thiết dấu yêu .”, dẫu quê ta còn vô vàn khó khăn , vất vả!
2. Nghệ thuật:
-Vận dụng thành công những câu ca dao, tục ngữ, thành ngữ một cách sáng tạo, tự nhiên, Lời thơ chân thành, cảm xúc dạt dào trôi chảy như nỗi nhớ quê hương đang ào ào trào dâng mãnh liệt trong lòng người li hương.
2. Ý nghĩa văn bản:
-Bài thơ đã giới thiệu đặc điểm, sản vật và tình cảm của người dân xứ Quảng, nhắc nhở mọi người con xa xứ hãy luôn hướng về quê hương nghĩa tình.
Hòn Kẽm Đá Dừng nằm giữa 2 huyện Quế Sơn và Hiệp Đức, nơi thắt lại lần cuối cùng của thượng nguồn sông Thu Bồn, là thắng cảnh nổi tiếng của xứ Quảng Nam.
Gọi là Hòn Kẽm Đá Dừng bởi vách núi ở đây chẻ sậm một màu của kẽm, dòng sông lọt thỏm giữa hai bờ vách đá dựng, ngày thường ít nắng, nhiều sương khói, đêm xuống nhanh và lạnh. Nơi đây còn lưu nhiều dấu tích của nền văn hoá Sa Huỳnh và Chăm-pa với nhiều nơi thờ cúng Thiên Y Ana - Nữ thần Chăm-pa; theo truyền thuyết, Nữ thần được tạo nên bởi áng mây trời và bọt biển, người tạo dựng ra trái đất, sản sinh gỗ quí, cây cối và lúa gạo. Vào mùa nước cạn, người ta còn nhìn thấy hàng chục phiến đá lớn nằm sát lòng sông, khắc mẫu tự đầy bí ẩn của vua Chăm xưa.
Khách du lịch thường tìm đến Hòn Kẽm Đá Dừng vào những mùa trăng sáng, dòng sông lúc này hiền lành và mềm mại như một dải lụa. Để đến Hòn Kẽm Ðá Dừng, ta có thể ngược theo dòng sông Thu Bồn hoặc từ tỉnh lộ 105 đi qua địa phận huyện Quế Sơn, vượt đèo Le đến Trung Phước... Cái thú tiêu diêu không chỉ khiến du khách mơ màng trong lúc đặt chân đến Hòn Kẽm mà còn ngỡ ngàng, ngất ngây trên suốt hành trình về miền đất cổ tích. Từ bến Ðiện Bàn, du khách có thể thong dong trên thuyền qua sông Câu Nhí rồi vượt đèo Phường Rạch đến khe Rùa. Từ đây, du khách sẽ bắt gặp những đụn cát dài, những con đò, những bến sông trầm mặc, những xóm làng trung du yên tĩnh và bất chợt thả hồn giữa màu xanh bát ngát của dâu bắp hai bên triền sông mà nhớ tới Bà Chúa tầm tang Ðoàn Quý Phi thời chúa Nguyễn Phúc Loan, cô gái làng dâu lụa tơ tằm Duy Trinh nổi tiếng một thời (ngôi mộ của bà nay vẫn còn, được coi là ngôi mộ cổ nhất kể từ Bắc đèo Hải Vân trở vào).
Đặc biệt qua Cổ Cò, đoạn sông cong cong, bị thắt lại, hẹp và dài, du khách sẽ được chiêm ngưỡng mỏm đá hình bàn cờ, tương truyền là nơi ghé thăm của các vị tiên nhàn nhã chốn bồng lai. Gần đến Kẽm, du khách sẽ bắt gặp hòn Mồ Côi, hòn đá lớn cô độc giữa dòng sông, trông xa như một chiếc tàu cổ xưa nghìn năm không dứt hành trình phiêu du trong sóng nước.
Về với Hòn Kẽm Ðá Dừng, du khách còn có thể kết hợp tới Thánh địa Mỹ Sơn hoặc ghé thăm làng cây ăn quả Đại Bình, nơi có nhiều trái cây nổi tiếng của Quảng Nam.