Bài 19. Các thành phần biệt lập

BÀI 21
Văn 104
CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP
1/Đọc đoạn trích sau: Mày có bắn tao thì tao cũng bắn được mày! Mày chỉ giỏi giết gia đình tao, còn đối với tao thì mày là thằng chạy. Hôm qua, mày đã chạy trước mặt tao mà… Mặt Việt nóng như ngồi bếp. Lại ruồi, ruồi dày đặc bay đập vào mặt vào cổ Việt. Đói, nghe giặc đến gần sao bụng nó bắt đói kì lạ, Việt rờ rờ vào cò súng.
(Nguyễn Thi)
Xác định các khởi ngữ có trong đoạn trích.

2/Thế nào là khởi ngữ? Đặt câu có khởi ngữ.
KiỂM TRA BÀI CŨ: KHỞI NGỮ
1/Khởi ngữ trong đoạn trích:
Mày có bắn tao thì tao cũng bắn được mày! Mày chỉ giỏi giết gia đình tao, còn đối với tao thì mày là thằng chạy. Hôm qua, mày đã chạy trước mặt tao mà… Mặt Việt nóng như ngồi bếp. Lại ruồi, ruồi dày đặc bay đập vào mặt vào cổ Việt. Đói, nghe giặc đến gần sao bụng nó bắt đói kì lạ, Việt rờ rờ vào cò súng.
(Nguyễn Thi)

KiỂM TRA BÀI CŨ: KHỞI NGỮ
KiỂM TRA BÀI CŨ: KHỞI NGỮ
2/Thế nào là khởi ngữ? Đặt câu có khởi ngữ.
Khởi ngữ:
Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
Trước khởi ngữ thường có thể thêm các quan hệ từ về, đối với.
Đặt câu có khởi ngữ.
BÀI 21
Văn 104
CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP
I.THÀNH PHẦN TÌNH THÁI
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Đọc các câu trong đoạn trích từ truyện ngắn “Chiếc lược ngà” và trả lời câu hỏi.
Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.
Anh quay lại nhìn con vừa khe khẽ lắc đầu vừa cười. Có lẽ vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.
1. Các từ ngữ in đậm trong những câu trên thể hiện nhận định của người nói đối với sự việc nêu ở trong câu như thế nào?
2. Nếu bỏ những từ đó đi thì sự việc của câu chứa chúng có khác đi không? Vì sao?
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Đọc các câu trong đoạn trích từ truyện ngắn “Chiếc lược ngà” và trả lời câu hỏi.
Với lòng mong nhớ của anh, chắc anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.
Anh quay lại nhìn con vừa khe khẽ lắc đầu vừa cười. Có lẽ vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.
1. Các từ ngữ in đậm trong những câu trên thể hiện nhận định của người nói đối với sự việc nêu ở trong câu như thế nào?
2. Nếu bỏ những từ đó đi thì sự việc của câu chứa chúng có khác đi không? Vì sao?
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
b) Anh quay lại nhìn con vừa khe khẽ lắc đầu vừa cười.
Có lẽ
a) Với lòng mong nhớ của anh,
chắc
anh nghĩ rằng, con anh sẽ chạy xô vào lòng anh, sẽ ôm chặt lấy cổ anh.
thể hiện thái độ tin cậy cao.
Chắc: nhận định của người nói đối với sự việc được nói trong câu.
vì khổ tâm đến nỗi không khóc được, nên anh phải cười vậy thôi.
Có lẽ: nhận định của người nói đối với sự việc được nói trong câu.
thể hiện thái độ tin cậy thấp hơn.
Khẳng định sự tồn tại của sự việc được nói đến trong câu.
I.THÀNH PHẦN TÌNH THÁI
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Thành phần tình thái được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
a)
b)
sao mà độ ấy vui thế.
chỉ còn có năm phút.
Ồ,
Trời ơi,
I.THÀNH PHẦN TÌNH THÁI
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Thành phần tình thái được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
II.THÀNH PHẦN CẢM THÁN
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Bộc lộ tâm lí
a) Ồ,
sao mà độ ấy vui thế.
b) Trời ơi,
chỉ còn có năm phút.
kinh ngạc
sự tiếc rẽ
I.THÀNH PHẦN TÌNH THÁI
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Thành phần tình thái được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
II.THÀNH PHẦN CẢM THÁN
Thành phần cảm thán được dùng để bộc lộ tâm lí của người nói (vui, buồn, mừng, giận,…)
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Tìm các thành phần tình thái, cảm thán trong những câu sau:
- Có lẽ,
- Ôi,
bông hoa đẹp quá!
trời không mưa.
/
/
CN
VN
VN
CN
(Có lẽ: thành phần tình thái)
(Ôi: thành phần cảm thán)
I.THÀNH PHẦN TÌNH THÁI
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Thành phần tình thái được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
II.THÀNH PHẦN CẢM THÁN
Thành phần cảm thán được dùng để bộc lộ tâm lí của người nói (vui, buồn, mừng, giận,…)
 Các thành phần tình thái, cảm thán là những bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc trong câu nên được gọi là thành phần biệt lập.
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Đều là thành phần biệt lập - những bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc của câu.
Thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
Dùng để bộc lộ tâm lí của người nói (vui, buồn, mừng, giận,…)
Từ ngữ: Chắc chắn, chắc hẳn, hình như, dường như, có lẽ,….
Từ ngữ: Ôi, trời ơi, chao ôi, chà, eo ôi,…
I.THÀNH PHẦN TÌNH THÁI
TV105: CÁC THÀNH PHẦN BiỆT LẬP
Thành phần tình thái được dùng để thể hiện cách nhìn của người nói đối với sự việc được nói đến trong câu.
II.THÀNH PHẦN CẢM THÁN
Thành phần cảm thán được dùng để bộc lộ tâm lí của người nói (vui, buồn, mừng, giận,…)
 Các thành phần tình thái, cảm thán là những bộ phận không tham gia vào việc diễn đạt nghĩa sự việc trong câu nên được gọi là thành phần biệt lập.
III.LUYỆN TẬP