Bài 19. Các chất được cấu tạo như thế nào?

XIN GIỚI THIỆU ĐẾN QUÝ THẦY CÔ GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ
MÔN VẬT LÝ 8
Trong chương trình Vật lý 8 gồm 2 chương : Cơ Học Và Nhiệt Học. Chúng ta đã nghiên cứu xong chương Cơ Học.Hôm nay chúng ta tiếp tục sang nghiên cứu chương Nhiệt Học. Trong chương này chúng ta được tìm hiểu một số vấn đề như :
? Các chất được cấu tạo như thế nào?
? Nhiệt năng là gì?
? Có mấy cách truyền nhiệt năng?
? Nhiệt lượng là gì?
? Xác định nhiệt lượng như thế nào?
? Một trong những định luật tổng quát của tự nhiên là định luật nào?
CHƯƠNG II: NHIỆT HOC
BÀI 19
TIẾT 23: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Để đi vào bài đầu tiên của chương này có một thí nghiệm xin giới thiệu đến lớp chúng ta.



? Dùng 50ml rượu đổ vào 50ml nước
Tại sao thể tích của hổn hợp rượu và nước lại giảm ?
Nội dung bài học hôm nay sẽ giúp chúng ta giải thích được vấn đề này.
TIẾT 23: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt hay không ?

? Các chất nhìn có vẻ như liền một khối, nhưng có thực chúng liền một khối hay không?

Cách đây trên hai nghìn năm, người ta đã nghĩ rằng vật chất không liền một khối mà được cấu tạo từ các hạt riêng biệt rất nhỏ, mắt thường không thể nhìn thấy được. Tuy nhiên, người ta không làm cách nào chứng minh được ý nghĩ của mình là đúng.
Mãi đến đầu thế kỷ XX, con người mới chứng minh được bằng thí nghiệm sự tồn tại của các hạt riêng biệt cấu tạo nên mọi vật mà người ta gọi là nguyên tử và phân tử.
 Traû lôøi caâu hoûi
Các chất được cấu tạo như thế nào?

Trả lời: Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt.Các hạt đó được gọi là nguyên tử và phân tử
 Traû lôøi caâu hoûi
2. Taïi sao caùc chaát nhìn coù veû nhö lieàn moät khoái?
Traû lôøi: Vì caùc nguyeân töû, phaân töû voâ cuøng nhoû beù, maét thöôøng khoâng theå nhìn thaáy ñöôïc.
? MỞ RỘNG

? Ta có thể liên tưởng rằng nếu khối lượng của Trái Đất lớn hơn khối lượng của quả cam bao nhiêu lần thì khối lượng của quả cam hơn khối lượng của phân tử Hidro bấy nhiêu lần.
? Ta có thể liên tưởng rằng nếu khối lượng của Trái Đất lớn hơn khối lượng của quả cam bao nhiêu lần thì khối lượng của quả cam hơn khối lượng của phân tử Hidro bấy nhiêu lần.
? Nếu chúng ta tưởng tượng mỗi vật đều lớn lên gấp 1 triệu lần, nghĩa là một con muỗi sẽ trở thành một con vật khổng lồ dài tới 10 km thì kích thước của mỗi phân tử vẫn chưa lớn bằng một dấu chấm.

Trước đây để chứng minh các chất được cấu tạo từ các phân tử, nguyên tử riêng biệt thì người ta phải trải qua hàng loạt các thí nghiệm. Ngày nay do chụp được ảnh của các phân tử, nguyên tử bằng kính hiển vi hiện đại, và người ta có thể dùng nó để khẳng định rằng: các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt.

Mời các em cùng quan sát ảnh của các nguyên tử silic.

TIẾT 23: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt hay không ?


Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.

Vậy giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách hay không ?
TIẾT 23: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt hay không ?


II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
1. Thí nghiệm mô hình

Để giải thích hiện tượng rượu trộn vào nước thì thể thích hổn hợp rượu và nước giảm. Chúng ta tiến hành làm thí nghiệm mô hình như sau:
Dùng 50 ml ngô trộn lẫn 50ml cát
 Traû lôøi caâu hoûi
1. Tại sao có hiện tượng thể tích của hổn hợp ngô cát lại giảm ?
Trả lời: Có sự hụt thể tích là do giữa các hạt ngô có khoảng cách và khi đổ cát vào thì các hạt cát đã xen vào những khoảng cách này và làm cho thể tích của hỗn hợp nhỏ đi
2. Vậy liên hệ đến thí nghiệm nước và rượu ta giải thích như thế nào?
Trả lời: Giữa các phân tử nước cũng như giữa các phân tử rượu đều có khoảng cách. Khi trộn rượu với nước, các phân tử rượu đã xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và ngược lại. Vì thế mà thể tích của rượu và nước giảm.

Qua nhiều thí nghiệm tương tự người ta rút ra một kết luận tổng quát là: giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách. Và bằng ảnh chụp được các nguyên tử silic qua kính hiển vi hiện đại cũng đã chứng minh được giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách .
TIẾT 23: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
Thí nghiệm mô hình
Giữa các nguyên tử - phân tử có khoảng cách
Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách

Các chất được cấu tạo từ những nguyên tử, phân tử riêng biệt.

Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
Câu 1: Thả một cục đường vào cốc nước rồi khuấy lên, đường tan và nước có vị ngọt. Giải thích hiện tượng.

Trả lời: Khi khuấy lên các phân tử đường xen vào những khoảng cách giữa các phân tử nước, cũng như các phân tử nước xen vào khoảng cách giữa các phân tử đường. Và làm cho nước đường có vị ngọt.

Câu 2: Quả bóng cao su hoặc quả bóng bay bơm căng, dù có buộc thật chặt cũng cứ ngày một xẹp dần.
Trả lời: Thành bóng caosu được cấu tạo từ các phân tử caosu, giữa chúng có khoảng cách. Các phân tử khí ở trong bóng có thể chui qua các khoảng cách này mà ra ngoài làm cho bóng xẹp dần.
Câu 3: Cá muốn sống được phải có không khí nhưng ta thấy cá vẫn sống được trong nước?
Trả lời : Ta thấy cá vẫn sống được trong nước vì các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước.
Học thuộc phần ghi nhớ.
Làm BT 19.1 -> 19.5 ( SBT )
CB: " Nguyên tử - phân tử chuyển động hay đứng yên"
BÀI HỌC KẾT THÚC