Bài 19. Các chất được cấu tạo như thế nào?

Kính chào quý thầy cô giáo – Chào các em đến với bài học :
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO ?

Biên soạn: Đinh Hữu Trường
Trường THCS Đinh Tiên Hoàng, Cư M’gar, Đăklăk
Email: [email protected]
Website: http://htruong.violet.vn/

Chương II: NHIỆT HỌC
Các chất được cấu tạo như thế nào ?
Nhiệt năng là gì ? Có mấy cách truyền nhiệt năng ?
Nhiệt lượng là gì ? Xác định nhiệt lượng như thế nào?
Một trong những định luật tổng quát của tự nhiên là định luật nào ?
Từ tiết học hôm nay chúng ta sẽ nghiên cứu sang chương II- Nhiệt học. Các em hãy đọc trang 67 (SGK) và cho biết mục tiêu của chương II là gì ?
Tiết 22 – Bài 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO ?
Đổ 50cm3 rượu vào 50cm3 nước ta không thu được 100cm3 hỗn hợp rượu và nước, mà chỉ thu được khoảng 95cm3 !
Vậy khoảng 5cm3 hỗn hợp còn lại đã biến đi đâu ?
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Các em hãy đọc thông tin sau:
Cách đây trên hai nghìn năm, người ta đã nghĩ rằng vật chất không thể liền một khối mà được cấu tạo từ các hạt riêng biệt rất nhỏ, mắt thường không thể nhìn thấy được. Tuy nhiên, người ta không làm cách nào chứng minh được ý nghĩ của mình là đúng.
Mãi đến đầu thế kỉ XX, con người mới chứng minh được bằng thí nghiệm sự tồn tại của các hạt riêng biệt cấu tạo nên mọi vật mà người ta gọi là nguyên tử và phân tử
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Nguyên tử, phân tử là gì ?
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
 Nguyên tử là hạt chất nhỏ nhất, còn phân tử là nhóm các nguyên tử kết hợp lại.
Tại sao các chất có vẻ như liền một khối ?
 Vì nguyên tử và phân tử đều vô cùng nhỏ bé nên các chất nhìn có vẻ như liên một khối.
 Kết luận: Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Các em hãy quan sát hình 19.2 và hình 19.3:
Hình 19.2. Kính hiển vi hiện đại
Hình 19.3. Ảnh chụp các nguyên tử silic qua kính hiển vi hiện đại
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
II) Giữa các phân tử có khoảng cách hay không ?
1. Thí nghiệm mô hình.
Chúng ta tìm cách giải đáp câu hỏi nêu ra ở đầu bài bằng cách dùng một thí nghiệm tương tự như thí nghiệm trộn rượu với nước, được gọi là thí nghiệm mô hình.
C1) Hãy lấy 50cm3 cát đổ vào vào 50cm3 ngô rồi lắc nhẹ xem có được 100cm3 hỗn hợp ngô và cát không? Hãy giải thích tại sao?
 Thể tích hỗn hợp cát và ngô nhỏ hơn thể tích ban đầu của cát và ngô.
? Vì sao thể tích hỗn hợp không bằng tổng thể tích ban đầu.
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
II) Giữa các phân tử có khoảng cách hay không ?
2. Giữa nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
C2 Hãy giải thích tại sao có sự hụt thể thích trong thí nghiệm trộn rượu với nước ở đầu bài?
Vì giữa các phân tử nước cũng như giữa các phân tử rượu đều có khoảng cách, nên khi trộn rượu với nước, các phân tử rượu đã đan xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và nược lại. Vì thế mà thể tích của hỗn hợp rượu và nước giảm.
 Kết luận: Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
II) Giữa các phân tử có khoảng cách hay không ?
III) Vận dụng
C3. Thả một cục đường vào cốc nước rồi khuấy lên, đường tan và nước có vị ngọt.
 Khi khuấy lên các phân tử đường xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước cũng như các phân tử nước xen vào khoảng cách giữa các phân tử đường nên ta thấy có vị ngọt.
C4 Quả bóng cao su hoặc quả bóng bay bơm căng, dù có buộc thật chặt cũng cứ ngày xẹp dần.
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
II) Giữa các phân tử có khoảng cách hay không ?
III) Vận dụng
 Thành bóng cao su được cấu tạo từ các phân tử cao su, giữa các phân tử cao su lại có khoảng cách. Các phân tử không khí trong quả bóng có thể chui qua các khoảng cách này mà ra ngoài làm cho quả bóng xẹp dần.
C5 Cá muốn sống được phải có không khí, nhưng ta vẫn thấy cá sống được trong nước.
 Ta thấy, cá vẫn sống được trong nước vì các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước.
Ghi nhớ
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
I) Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không ?
Tiết 21-Bài 19: CÁC CHẤT CÓ CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
II) Giữa các phân tử có khoảng cách hay không ?
III) Vận dụng
Giao việc ở nhà:
Đọc phần “ Có thể em chưa biết ”, học bài, làm các bài tập 19 (sách Bài tập). Từ bài 19.1 – 19.7.
Cảm ơn các em đã tập trung và phát biểu xây dựng bài học.
Rất mong các em cố gắng hơn nữa để kết quả học tập ngày càng được nâng cao.