Bài 19. Các chất được cấu tạo như thế nào?

CHƯƠNG
II:
NHIỆT HỌC

Chương II:
NHIỆT HỌC
Các chất được cấu tạo như thế nào?
Nhiệt năng là gì? Có mấy cách truyền nhiệt năng?
Nhiệt lượng là gì? Xác định nhiệt lượng như thế nào?
Một trong những định luật tổng quát của tự nhiên là định luật nào?
Đổ 50 ml rượu vào 50ml nước.
Ta sẽ thu được hỗn hợp rượu và nước có thể tích bằng bao nhiêu?
rượu
nước
Vrượu = 50ml
Vnước = 50ml
Vrượu + Vnước =
100ml
Đổ 50cm3 rượu vào 50cm3 nước
Ta sẽ thu được hỗn hợp rượu và nước có thể tích bằng bao nhiêu?
Vrượu = 50ml
Vnước = 50ml
Vrượu + Vnước =
100ml
Đổ 50 ml rượu vào 50 ml nước
Vậy khoảng ml hỗn hợp còn lại đã biến đi đâu?
Ta không thu được 100ml hỗn hợp rượu và nước mà chỉ thu được khoảng ml!
5
95
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
1. Vào thời điểm nào người ta đã nghĩ rằng mọi vật không liền một khối?
2. Vậy đến khi nào mới chứng minh được các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt?
3. Những hạt riêng biệt đó được gọi là gì?
Đọc mục I sgk, trả lời các câu hỏi sau đây.
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
1. Vào thời điểm nào người ta đã nghĩ rằng mọi vật không liền một khối?
2. Vậy đến khi nào mới chứng minh được các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt?
3. Những hạt riêng biệt đó được gọi là gì?
1. Cách đây hơn hai nghìn năm người ta đã nghĩ rằng mọi vật được cấu tạo từ các hạt riêng biệt.
2. Nhưng mãi cho đến đầu thế kỉ XX mới chứng minh được điều này.
3. Những hạt riêng biệt này được gọi là nguyên tử, phân tử. Phân tử là một nhóm các nguyên tử kết hợp lại.
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.

Vậy các chất được cấu tạo như thế nào?
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Để quan sát nguyên tử và phân tử, người ta dùng kính hiển vi hiện đại.
Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
Ảnh chụp các nguyên tử sắt qua kính hiển vi hiện đại
Ảnh chụp các nguyên tử silic qua kính hiển vi hiện đại
Ảnh chụp bề mặt nhẵn của 1 số kim loại qua kính hiển vi
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Các em có biết phân tử nhỏ như thế nào không?
Em hãy tưởng tượng nếu mỗi vật đều lớn lên gấp một triệu lần. Thì khi đó các con vật sẽ to như thế nào?
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
1.000.000
10 Km
1.000.000
Dấu chấm
Các nguyên tử và phân tử đều vô cùng nhỏ bé
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
mtrái đất = 5,9.1024 kg
mquả cam ≈ 0,15kg.
mtrái đất ≈ 39.1024 .mquả cam
Kích thước phân tử nước là: 5. 10-11 m
Kích thước phân tử hiđro là: 23.10-11 m.
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
NGUYÊN TỬ SILIC
1. Thí nghiệm mô hình
Cát
Ngô
Dụng cụ:
Tiến hành thí nghiệm:
II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
Một bình chia độ đựng 50cm3 cát. Một bình chia độ đựng 50cm3 ngô.
Đổ 50cm3 cát vào 50cm3 ngô rồi lắc nhẹ không để rơi vãi ra ngoài.
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
* Giải thích tại sao có sự hao hụt thể tích đó?
Giải thích: Giữa các hạt ngô có khoảng cách nên khi đổ cát vào ngô, các hạt cát đã xen vào những khoảng cách này làm cho thể tích của hỗn hợp nhỏ hơn tổng thể tích của ngô và cát.
2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
C2: Từ thí nghiệm mô hình, vận dụng để giải thích sự hụt thể tích trong thí nghiệm trộn rượu với nước?
* Giải thích: Giữa các phân tử nước cũng như các phân tử rượu đều có khoảng cách. Khi trộn rượu với nước, các phân tử rượu đã xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và ngược lại. Vì thế mà thể tích hổn hợp rượu và nước giảm.
Kết luận: Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách.
II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
1. Thí nghiệm mô hình
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Ảnh chụp các nguyên tử silic qua kính hiển vi hiện đại
Khoảng cách giữa các nguyên tử, phân tử.
- Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt được gọi là nguyên tử, phân tử.
- Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách.
 Các chất được cấu tạo như thế nào?
 Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách hay không?
III. Vận dụng
C3: Thả một cục đường vào một cốc nước rồi khuấy lên đường tan và nước có vị ngọt?
Vì: Khi khuấy lên, các phân tử đường xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước cũng như các phân tử nước xen vào khoảng cách giữa các phân tử đường nên ta thấy có vị ngọt.
2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
1. Thí nghiệm mô hình
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Kết luận: Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách.
C4: Quả bóng cao su hoặc quả bóng bay bơm căng, dù có buộc thật chặt cũng cứ ngày một xẹp dần?
Giải thích: vì thành quả bóng cao su được cấu tạo từ các phân tử cao su, giữa chúng có khoảng cách. Nên các phân tử không khí bên trong quả bóng chui qua khoảng cách này ra ngoài.
III. Vận dụng
2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
1. Thí nghiệm mô hình
II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Kết luận: Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách.
C5: Cá muốn sống được phải có không khí, nhưng ta thấy cá vẫn sống được trong nước.
Vì: Các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước.
III. Vận dụng
2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách.
I. Các chất có được cấu tạo từ các hạt riêng biệt không?
BÀI 19: CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
1. Thí nghiệm mô hình
II. Giữa các phân tử có khoảng cách hay không?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.
Kết luận: Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách.
A. 25ml.
B. 20ml.
C. Nhỏ hơn 25ml.
D. Lớn hơn 25ml.
Bài tập 1: Đổ 5ml đường vào 20ml nước, thể tích hỗn hợp nước – đường là:
A. Do các phân tử nước biển có vị mặn.
B. Do các phân tử nước và các phân tử muối liên kết với nhau.
C. Các phân tử nước và phân tử muối xen kẽ với nhau vì giữa chúng có khoảng cách.
D. Các phân tử nước và phân tử muối xen kẽ với nhau vì giữa chúng không có khoảng cách.
Bài tập 2: Nước biển mặn vì sao?
Bài tập 3: Hãy ghép một nội dung ở cột bên trái với một nội dung phù hợp ở cột bên phải.
Các em học thuộc phần ghi nhớ .
Đọc phần có thể em chưa biết
Làm bài tập trong SBT 19.1 đến 19.7.
Chuẩn bị bài 20: “Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?”
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt được gọi là nguyên tử, phân tử.
- Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách.
GHI NHỚ
 Các chất được cấu tạo như thế nào?
 Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách hay không?
1
8
2
5
4
3
7
6
Bài học hôm nay nghiên cứu vấn đề gì ?
Dụng cụ dùng để quan sát cấu tạo của các chất là gì ?
Một nhóm các nguyên tử kết hợp lại tạo thành?
Khi trộn hỗn hợp giữa rượu vào nước đại lượng nào bị thiếu hụt ?
Các chất được cấu tạo từ những hạt như thế nào ?
Thí nghiệm trộn hỗn hợp ngô và cát gọi là thí nghiệm gì?
Các chất được cấu tạo từ những hạt này?
Giữa các nguyên tử, phân tử của một chất có đặc điểm gì?
Kẹo
Viết
Kẹo
Kẹo
Kẹo
Kẹo
Kẹo
Viết
Đáp án
N
C
Ọ
H
T
Ệ
I
H
TRÒ CHƠI Ô CHỮ
PHẦN THƯỞNG: 1 QUYỂN VỞ
A
B
C
D
E
F
G
H
I