Bài 19. Các chất được cấu tạo như thế nào?

VẬT LÍ 6
+ Sự nở vì nhiệt của chất rắn, chất lỏng, chất khí.
+ Nhiệt kế, nhiệt giai.
+ Sự chuyển thể của các chất (sự nóng chảy và đông đặc - Sự bay hơi và ngưng tụ - sự sôi)
NHIỆT HỌC
CHƯƠNG II
NHIỆT HỌC
Các chất được cấu tạo như thế nào?
Nhiệt năng là gì? Có mấy cách truyền nhiệt năng?
Nhiệt lượng là gì? Xác định nhiệt lượng như thế nào?
Một trong những định luật tổng quát của tự nhiên là định luật nào?
Nước
Nước
Đổ 50cm3 nước vào 50cm3 nước ta sẽ thu được nước có thể tích bằng bao nhiêu?
Rượu
Nước
Đổ 50cm3 rượu vào 50cm3 nước ta sẽ thu được hổn hợp nước rượu có thể tích bằng bao nhiêu?
BÀI 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
1.Vào thời điểm nào người ta đã nghĩ rằng mọi vật không liền một khối?
2.Vậy đến khi nào mới chứng minh được các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt?
3.Những hạt riêng biệt đó được gọi là gì?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
1. Cách đây hơn hai nghìn năm người ta đã nghĩ rằng vật chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt.
2. Đến đầu thế kỉ XX, con người mới chứng minh được điều này.
3. Những hạt riêng biệt này được gọi là nguyên tử, phân tử.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Đọc mục I sgk, trả lời các câu hỏi sau đây.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt gọi là nguyên tử, phân tử.

Vậy các chất được cấu tạo như thế nào?

Nguyên tử là hạt chất nhỏ nhất, còn phân tử là một nhóm các nguyên tử kết hợp lại.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
Để quan sát nguyên tử và phân tử, người ta dùng kính hiển vi hiện đại.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
Để quan sát nguyên tử và phân tử, người ta dùng kính hiển vi hiện đại.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
Ảnh chụp các nguyên tử sắt qua kính hiển vi hiện đại
Ảnh chụp các nguyên tử silic qua kính hiển vi hiện đại
a
b
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
Các phân tử, nguyên tử có kích thước vô cùng nhỏ bé, mắt thường không nhìn thấy được, tuy nhiên mỗi nguyên tử, phân tử đểu có kích thước xác định.
Thí dụ: nếu coi phân tử như những quả cầu thì đường kính của phân tử nước là: 3,9.10-10m (39 phần tỉ của mét)
mtrái đất = 5,9.1024 kg
mquả cam ≈ 0,15kg.
mtrái đất ≈ 39.1024 .mquả cam
mquả cam ≈ 39.1024 .mH
Nếu xếp một trăm triệu phân tử nước nối liền nhau thành một hàng thì cũng chưa dài đến 2cm.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
1000000
1000000
Dấu chấm (.)
Em hãy tưởng tượng nếu mỗi vật đều lớn lên gấp một triệu lần. Thì khi đó con muỗi sẽ trở thành con vật khổng lồ dài tới 10km thì kích thước của mỗi phân tử vẫn chưa lớn bằng một dấu chấm (.)
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
1. Thí nghiệm mô hình
cát
ngô
Dụng cụ:
Tiến hành thí nghiệm:
Một bình chia độ đựng 50cm3 cát
Một bình chia độ đựng 50cm3 ngô.
Đổ 50cm3 cát vào 50cm3 ngô rồi lắc nhẹ không để rơi vãi ra ngoài.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
1. Thí nghiệm mô hình
* Em có nhận xét gì về tổng thể tích hỗn hợp cát, ngô trên lí thuyết và tổng thể tích của cát, ngô trên thực tế?
Hỗn hợp cát và ngô có thể tích nhỏ hơn 100cm3.
Giải thích: Giữa các hạt đậu có khoảng cách nên khi đổ cát vào ngô, các hạt cát đã xen vào những khoảng cách này làm cho thể tích của hỗn hợp trên thực tế nhỏ hơn tổng thể tích của cát và ngô trên lý thuyết.
C1: Giải thích tại sao có sự hao hụt thể tích đó?
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
1. Thí nghiệm mô hình
C2: Từ thí nghiệm mô hình, vận dụng để giải thích sự hụt thể tích trong thí nghiệm trộn rượu với nước?
* Giải thích: Giữa các phân tử nước cũng như các phân tử rượu đều có khoảng cách. Khi trộn rượu với nước, các phân tử rượu đã xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước và ngược lại. Vì thế mà thể tích hổn hợp rượu và nước giảm so với lí thuyết.
2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
1. Thí nghiệm mô hình
2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách
Khoảng cách giữa các phân tử ở ba thể
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
1. Thí nghiệm mô hình
2. Giữa các nguyên tử, phân tử có khoảng cách
Ảnh chụp các nguyên tử sắt qua kính hiển vi hiện đại
Ảnh chụp các nguyên tử silic qua kính hiển vi hiện đại
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
III. VẬN DỤNG
C3: Thả một cục đường vào một cốc nước rồi khuấy lên đường tan và nước có vị ngọt?
Vì: Khi khuấy lên, các phân tử đường xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước cũng như các phân tử nước xen vào khoảng cách giữa các phân tử đường nên ta thấy có vị ngọt.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
III. VẬN DỤNG
C4: Quả bóng cao su hoặc quả bóng bay bơm căng, dù có buộc thật chặt cũng cứ ngày một xẹp dần?
Vì: Thành bóng được cấu tạo từ các phân tử cao su, giữa chúng có khoảng cách. Các phân tử không khí ở trong bóng có thể chui qua các khoảng cách này mà ra ngoài làm cho bóng xẹp dần.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
I. CÁC CHẤT CÓ ĐƯỢC CẤU TẠO TỪ NHỮNG HẠT RIÊNG BIỆT KHÔNG?
II. GIỮA CÁC PHÂN TỬ CÓ KHOẢNG CÁCH HAY KHÔNG?
III. VẬN DỤNG
C5: Cá muốn sống được phải có không khí, nhưng ta thấy cá vẫn sống được trong nước.
Vì: Các phân tử không khí có thể xen vào khoảng cách giữa các phân tử nước.
Hãy ghép một nội dung ở cột bên trái với một nội dung phù hợp ở cột bên phải.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Tại sao săm xe đạp sau khi được bơm căng, mặc dù đã vặn van thật chặt, nhưng để lâu ngày vẫn bị xẹp?
A- Vì lúc bơm, không khí vào săm còn nóng, sau đó không khí nguội dần, co lại, làm săm bị xẹp
B- Vì săm xe làm bằng cao su là chất đàn hồi, nên sau khi giãn ra thì tự động co lại làm cho săm để lâu ngày bị xẹp.
C- Vì giữa các phân tử cao su dùng làm săm có khoảng cách nên các phân tử không khí có thể thoát ra ngoài làm săm xẹp dần.
D- Vì cao su dung làm săm đẩy các phân tử không khí lại gần nhau nên săm bị xẹp..
C- Vì giữa các phân tử cao su dùng làm săm có khoảng cách nên các phân tử không khí có thể thoát ra ngoài làm săm xẹp dần.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Khi đổ 50cm3 rượu vào 50cm3 nước , ta thu được một hỗn hợp rượu – nước có thể tích :
A- bằng 100cm3.
B- lớn hơn 100cm3 .
C- nhỏ hơn 100cm3.
D- có thể bằng hoặc nhỏ hơn 100cm3.
Hãy chọn câu trả lời đúng và giải thích tại sao?
C- nhỏ hơn 100cm3.
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
Tại sao các chất trông đều có vẻ như liền một khối mặc dù chúng đều được cấu tạo từ các hạt riêng biệt?
Vì các hạt vật chất vô cùng nhỏ bé, nên mắt thường không thể nhìn thấy được khoảng cách giữa chúng, do đó trông liền một khối
Bài 19
CÁC CHẤT ĐƯỢC CẤU TẠO NHƯ THẾ NÀO?
- Các chất được cấu tạo từ các hạt riêng biệt được gọi là nguyên tử, phân tử.
- Giữa các phân tử, nguyên tử có khoảng cách.
27
Các em học thuộc phần ghi nhớ .
Đọc phần có thể em chưa biết
Làm bài tập trong SBT 19.1 đến 19.7.
Chuẩn bị bài 20: “Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?”
Nội dung của thí nghiệm Bơ- rao ?
Nguyên tử, phân tử chuyển động hay đứng yên?
Nếu nguyên tử, phân tử chuyển động thì nội dung của thí nghiệm Bơ- rao có liên quan gì đến sự chuyển động của nguyên tử, phân tử đó?
Sự chuyển động của phân tử có liên quan gì đến nhiệt độ ?
1
8
2
5
4
3
7
6
Bài học hôm nay nghiên cứu vấn đề gì ?
Dụng cụ dùng để quan sát cấu tạo của các chất là gì ?
Một nhóm các nguyên tử kết hợp lại tạo thành?
Khi trộn hỗn hợp giữa rượu vào nước đại lượng nào bị thiếu hụt ?
Các chất được cấu tạo từ những hạt như thế nào ?
Thí nghiệm trộn hỗn hợp ngô và cát gọi là gì?
Hạt chất nhỏ nhất trong tự nhiên gọi là gì?
Giữa các nguyên tử, phân tử có đặc điểm gì?
8
10
10
6
7
9
10
6
TRÒ CHƠI Ô CHỮ