Bài 18. Trai sông

Sinh học 7
Chương 4:
NGHÀNH THÂN MỀM
Thân mềm là nhóm động vật xuất hiện từ lâu đầu cam bri) gồm khoảng 130.000 loài hiện sống phân bố rộng khắp môi trường nước và có cả ở trên cạn. Nghành thân mềm gồm nhiều lớp. Đại diện nghiên cứu bài hôm nay là “ Trai sông”
Tiết 19: TRAI SÔNG
Trai sông thuộc lớp hai mảnh (lớp chân rìu). Vì hình dạng chân trai giống lưỡi rìu . Trai thường được chọn làm đại diện cho thân mềm cả về cấu tạo lẫn lối sống.
I. Hình dạng cấu tạo
Đầu vỏ
Vòng tăng trưởng vỏ
Đuôi vỏ
Đỉnh vỏ
Bản lề vỏ
1. Vỏ trai.
1
2
3
4
5
Tiết 19: TRAI SÔNG
I. Hình dạng cấu tạo
1. Vỏ trai.
Tiết 19: TRAI SÔNG
- Vỏ trai gồm mấy mảnh? Được gắn với nhau nhờ bộ phận nào?
Vỏ trai gồm 2 mảnh được gắn với nhau nhờ bản lề vỏ.
Lớp sừng
Lớp đá vôi
Lớp xà cừ
Quan sát hình 18.2: Cho biết cấu tạo vỏ trai
I. Hình dạng cấu tạo
1. Vỏ trai.
Vỏ trai gồm 2 mảnh được gắn với nhau nhờ bản lề vỏ.
Tiết 19: TRAI SÔNG
Cấu tạo vỏ: Gồm 3 lớp
+ Lớp sừng
+ Lớp đá vôi
+ Lớp xà cừ
- Hai cơ khép vỏ nằm ở mặt trong
-> điều chỉnh hoạt động đóng, mở vỏ
? Trai chết thì mở vỏ? Tai sao
Do dây chằng bản lề và cơ khép vỏ có tính chất dàn hồi
? Mài mặt ngoài của vỏ trai thấy có mùi khét? Tai sao
? Mặt trong vỏ có bộ phận nào? Có tác dụng gì
Do lớp sừng là chất hữu cơ
Vỏ trai gồm 2 mảnh được gắn với nhau nhờ bản lề vỏ.
I. Hình dạng cấu tạo
1. Vỏ trai.
Tiết 19: TRAI SÔNG
Cơ khép vỏ trước
Ống hút
Ống thoát
Mang
Chỗ bám cơ khép vỏ sau
Chân
Thân
Lỗ miệng
Tấm miệng
Áo trai
Quan sát hình 18.3: Chú thích hình vẽ
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
I. Hình dạng cấu tạo
1. Vỏ trai.
2. Cơ thể trai
Thảo luận: Quan sát hình 18.3.
Xác định cơ thể trai chia mấy phần ? Là những phần nào?
Tiết 19: TRAI SÔNG
- Ngoài: Gồm ống hút, ống thoát, áo trai -> Khoang áo
- Giữa: Tấm mang.
- Trong: Thân và chân trai
Gồm 3 phần:
I. Hình dạng cấu tạo
1. Vỏ trai.
2. Cơ thể trai.
Tiết 19: TRAI SÔNG
Di chuyển nhờ sự thò ra thụt vào của chân, kết hợp với hoạt động đóng mở vỏ.
I. Hình dạng cấu tạo
II. Di chuyển
Tiết 19: TRAI SÔNG
Nước
(Thức ăn, Oxi)
Oxi
Thức ăn
Thảo luận: Dựa vào hình trên và thông tin
- Dòng nước qua ống hút vào khoang áo mang theo những gì vào miệng và mang trai? Cho biết kiểu dinh dưỡng của trai?
I. Hình dạng cấu tạo
II. Di chuyển
III. Dinh dưỡng
Tiết 19: TRAI SÔNG
- Nhờ tấm miệng và tấm mang lấy thức ăn và ôxi
- Trai dinh dưỡng kiểu thụ động
I. Hình dạng cấu tạo
II. Di chuyển
III. Dinh dưỡng
Tiết 19: TRAI SÔNG
- Trai phân tính, thụ tinh ngoài
- Trứng phát triển qua giai đoạn ấu trùng.
? Trai phân tính hay lưỡng tính.
? Trình bày quá trình phát triển của trai.
? Ý nghĩa của giai đoạn trứng phát triển thành ấu trùng trong mang của trai mẹ
? Ý nghĩa của giai đoạn trứng bám vào mang và da cá
Được bảo vệ và tại đó giàu thức ăn và oxi
Khả năng phát tán nòi giống
I. Hình dạng cấu tạo
II. Di chuyển
III. Dinh dưỡng
IV. Sinh sản
Tiết 19: TRAI SÔNG
Phổi.
Da.
Mang.
Ca a, b, c.
Trai hô hấp bằng:
Chọn ý trả lời đúng
Điền từ đúng ( Đ ) hoặc sai ( S ) vào đầu các câu sau:

1. Trai xếp vào nghành thân mềm vì có thân mềm không
phân đốt.

2. Cơ thể trai gồm 3 phần: Đầu, thân và chân.

3. Trai di chuyển nhờ chân rìu.

4. Trai lấy thức ăn nhờ cơ chế lọc từ nước hút vào.

5. Cơ thể trai có đối xứng hai bên.
Đ
S
Đ
Đ
Đ
Học bài.
Trả lời câu hỏi vào vở bài tập.
Đọc mục em có biết.
Hướng dẫn về nhà.