Bài 18. Trai sông

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
MÔN SINH HỌC LỚP 7
Giáo viên thực hiện: Nguy?n Dình Hung
Tru?ng THCS Nguy?n Vi?t Xu�n
+ Em hãy kể tên các ngành động vật mà em đã học?
Kiểm tra bài cũ
- Các ngành động vật đã học là:
Ngành động vật nguyên sinh, ngành ruột khoang,
các ngành giun ( giun dẹp, giun tròn, giun đốt)
chương 4: ngành thân mềm
HếN
Sống ở nước ngọt
vẹm
Sống ở nước mặn
ốC SÊN
Sống ở trên cạn
BạCH TUộC
Sống ở nước mặn
MựC
Sống ở nước mặn
TRAI TƯợNG
Sống ở nước mặn
trai sông
Ngành thân mềm rất đa dạng, phong phú có tới khoảng 100.000 loài như : Trai, sò, ốc, hến, ngao, mực... và phân bố ở khắp các môi trường : Biển, sông, ao, hồ, trên cạn.
Chương
4
Ngành thân mềm
Chương 4
NGành thân mềm
Tiết 19
Trai sông
I. Hình dạng, cấu tạo
1. Vỏ trai
Thảo luận nhóm: Hãy quan sát tranh H18.1 (SGK/62) ? xác định các bộ phận bên ngoài của vỏ Trai trên mẫu vật?
Đầu vỏ
Vòng tăng trưởng vỏ
Đuôi vỏ
Đỉnh vỏ
Bản lề vỏ
+ Vỏ trai gồm mấy mảnh?
+ Chúng được gắn với nhau bằng gì?
Gồm 2 mảnh gắn với nhau bởi dây chằng bản lề.
1
2
3
4
5
I. Hình dạng, cấu tạo
1. Vỏ trai
Thảo luận nhóm: Quan sát vỏ trai ? so sánh mặt ngoài và mặt trong của vỏ trai?
Lớp sừng
Lớp đá vôi
Lớp xà cừ
Tiết 19: TRAI SÔNG
I/ Hình dạng , cấu tạo:
Cơ khép vỏ
Động tác đóng vỏ
Động tác mở vỏ
1/ Vỏ trai:
Cứng rắn, có khả năng khép mở.
Vỏ trai có đặc điểm gì phù hợp với chức năng bảo vệ?
Bảo vệ cơ thể trai
I. Hình dạng, cấu tạo
1. Vỏ trai
D?c SGK.
2. Cơ thể trai
Thảo luận nhóm: Hãy quan sát H18.3 ? nhận biết các bộ phận của cơ thể trai trên mẫu vật?
Cơ khép vỏ
ống hút
Mang
Nơi bám các cơ khép vỏ
Chân
Thân
Lỗ miệng
Tấm miệng
áo trai
ống thoát
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Tiết 19: TRAI SÔNG
I/ Hình dạng , cấu tạo:
1/ Vỏ trai:
2/ Cơ thể trai:
Quan sát(H 18.3) đọc thông tin sgk trả lời câu hỏi sau:
- Nêu đặc điểm cấu tạo trong của trai ?
Gồm: Cơ khép vỏ (trước và sau) , ống hút , ống thoát,
mang , chân , thân , tấm miệng , áo
Tiết 19 TRAI SÔNG
I/ Hình dạng , cấu tạo
1/ Vỏ trai
2/ Cơ thể trai
Để mở vỏ trai khi quan sát bên trong cơ thể phải làm thế nào?
Mặt ngoài áo trai có tác dụng gì?
Mặt trong áo trai có vai trò gì?

Sinh ra lớp vỏ đá vôi.
Tạo thành khoang áo, là môi trường dinh dưỡng của trai
Quan sát cơ thể trai các em có thấy đầu trai đâu không?
Đầu trai tiêu giảm.
2. Cơ thể trai
2. Cơ thể trai
Gồm: Cơ khép vỏ (trước và sau), ống hút, ống thoát, mang, chân, thân, tấm miệng, áo
II. Di chuyển
Quan sát H18.4, kết hợp với thông tin SGK
? Hãy mô tả cách di chuyển của Trai sông?
Nhờ sự thò ra thụt vào của chân kết hợp với sự đóng mở của vỏ, tạo ra lực đẩy do nước phụt ra ở rãnh sau.
I Hình dạng cấu tạo
1. Vỏ trai
2. Cơ thể trai
II. Di chuyển
Trai tự vệ bằng cách nào?
Khi gặp nguy hiểm trai thu mình vào vỏ và ẩn dưới bùn
II. Di chuyển
Chân trai thò ra thụt vào kết hợp với động tác đóng mở vỏ tạo lực đẩy do nước phụt ra phía sau làm trai tiến về phía trước
III. Dinh dưỡng
Nước,O2
Thức ăn
Đọc thông tin sgk thảo luận nhóm 2 trả lời câu hỏi sau:
- Dòng nước qua ống hút vào khoang áo mang theo những gì
vào miệng và mang trai?
- Nêu kiểu dinh dưỡng của trai?
- Cách dinh dưỡng của trai có ý nghĩa như thế nào đối với môi
trường nước?
III. Dinh dưỡng


III. Dinh dưỡng
Dòng nước theo ống hút vào khoang áo mang theo những chất gì vào miệng và mang trai?
Dòng nước vào
ô xi
Vụn hữu cơ và ĐVNS
Mang
Miệng

III. Dinh dưỡng
Em có nhận xét gì về kiểu dinh dưỡng của trai?
Dinh dưỡng thụ động
III. Dinh dưỡng
Đọc SGK.
IV. Sinh sản
IV/ Sinh sản
Trai cái
Trai đực
IV. Sinh sản
Nghiên cứu thông tin sgk tìm từ thích hợp điền vào vị trí tương ứng với các số trong sơ đồ sau?
IV. Sinh sản
Nghiên cứu thông tin sgk tìm từ thích hợp điền vào vị trí tương ứng với các số trong sơ đồ sau?
Tinh trùng
Trai cái
ấu trùng
Trai con
(ở bùn)
Thảo luận nhóm, trả lời các câu hỏi sau
ý nghĩa của giai đoạn trứng phát triển thành ấu trùng trong mang trai mẹ?
2. ý nghĩa của giai đoạn ấu trùng bám vào da và mang cá?
Đáp án:
Bảo vệ trứng và ấu trùng
2. Giúp trai phát tán nòi giống rộng rãi
IV. Sinh sản
Trai phân tính, trứng phát triển qua giai đoạn ấu trùng
Trai sông là đại diện của ngành Thân mềm. Chúnh có lối sống chui rúc trong bùn, di chuyển chập chạm, có 2 mảnh vỏ bằng đá vôi che chở bên ngoài. Phần đầu cơ thể trai tiêu giảm nhưng nhờ hai đôi tấm miệng và hai đôi tấm mang, trai lấy được thức ăn và Oxi.
Kết luận chung
T h â n M ề M
V ỏ t r a i
Trò chơi giải ô chữ
8
7
6
5
4
3
2
1
T
L ớ p s ừ n g
S
C h â n t r a i
N
I
á o t r a i
A
đ á v ô i
Ô
T h ụ đ ộ n g
G
N g ọ c t r a i
R
R
Học và trả lời câu hỏi sgk
- Đọc mục “ Em có biết”
- Sưu tầm tranh ảnh của
một số đại diện thân mềm
Hướng dẫn về nhà
Kính chúc các thầy cô mạnh khoẻ, công tác tốt. Chúc các em học giỏi,chăm ngoan
Xin chân thành cảm ơn!