Bài 18. Trai sông

TRƯỜNG THCS PHƯỚC AN
GIÁO ÁN SINH HỌC 7
Người thực hiện: Trần Thị Hoa Chi
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Vỏ trai
Cơ khép vỏ
Hình 18.1.Hình dạng vỏ
Đầu vỏ
Đỉnh vỏ
Bản lề vỏ
Đuôi vỏ
Vòng tăng trưởng vỏ
H 18.2. Cấu tạo vỏ
1
2
3
Lớp xà cừ
Lớp đá vôi
Lớp sừng
Qua 3 hình ảnh, gợi cho em điều gì?
Cấu tạo cơ thể trai
Mang
Chân
Thân
Lỗ miệng
Tấm miệng
áo trai
Cấu tạo cơ thể trai
Điền từ thích hợp vào những ô còn trống:
Dưới vỏ là , mặt trong áo tạo thành Tiếp đến là hai Ởtrung tâm cơ thể: phía trong là , phía ngoài là
khoang áo
áo trai
tấm mamg
thân trai
chân trai
…(1)...
…(2)...
……(3).....
…(4)...
…(5)...
1. Để mở vỏ trai quan sát bên trong cơ thể phải làm như thế nào? Trai chết thì mở vỏ, tại sao?
2. Mài mặt ngoài vỏ trai ngửi thấy có mùi khét? Vì sao?
Mài mặt ngoài vỏ trai ngửi thấy có mùi khét vì phía ngoài là lớp sừng nên khi mài nóng chảy, chúng có mùi khét.
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Để mở vỏ trai quan sát bên trong phải luồn lưỡi dao vào qua khe vỏ cắt 2 cơ khép vỏ trước và sau ở trai. Cơ khép vỏ bị cắt, lập tức vỏ trai sẽ mở ra. Điều ấy chứng tỏ sự mở ra là do tính tự động của trai (do dây chằng bản lề trai có tính đàn hồi cao). Chính vì thế khi trai chết, vỏ thường mở ra.
Vỏ trai hé mở Chân trai thò ra vươn dài trong bùn về hướng muốn tới để mở đường Sau đó thụt vào  Vỏ trai đóng lại Tạo ra lực đẩy do nước phụt ra ở ống thoát  Làm trai tiến về phía trước.
Cách dinh dưỡng của trai có ý nghĩa như thế nào với môi trường nước?
Tinh trùng
Trai cái
Ấu trùng
(sống trong mang mẹ)
Trai con
(ở bùn)
+ Bảo vệ trứng và ấu trùng khỏi bị các động vật khác ăn mất.
+ Mang thai mẹ có nhiều thức ăn và khí oxi
+ Ở giai đoạn trưởng thành, trai ít di chuyển. Vì thế, ấu trùng
có tập tính bám vào mang và da ca để di chuyển đến nơi xa.
Đây là một hình thức thích nghi phát tán nòi giống.
Củng cố - Kiểm tra đánh giá:
Hãy chọn đáp án đúng trong các câu sau:
Câu 1: Trai sông được xếp vào ngành Thân mềm vì:
a. thân trai mềm, không phân đốt.
b. trai sông sống ở đáy ao hồ, sông ngòi
c. vỏ trai có 2 mảnh vỏ gắn với nhau.
d. cơ thể trai gồm 3 lớp: sừng, đá vôi và xà cừ.
a. thân trai mềm, không phân đốt.
Câu 2: Trai sông tự vệ bằng cách nào?
a. Co chân lại.
b. Khép vỏ
c. Ẩn mình trong bùn cát.
d. Co chân, khép vỏ
d. Co chân, khép vỏ.
Câu 3: Hãy giải thích vì sao nhiều ao đào thả cá, trai không thả mà tự nhiên có?
Nhiều ao đào thả cá, trai không thả mà tự nhiên có vì ấu trùng trai thường bám vào mang và da cá. Khi mưa, cá vượt bờ mang theo ấu trùng trai vào ao.
Trả lời
Dặn dò
- Do?c mu?c : Em co? biờ?t ?
- Học theo nội dung ghi kết hợp với thông tin SGK.
Trả lời câu hỏi 1, 2, 3 cuối bài SGK.
- Chuẩn bị cho bài sau:
+ Sưu tầm tranh ảnh mẫu vật, mẫu vỏ về các đại diện trong ngành thân mềm như: trai, sò, ốc, hến, mực.
+ Đọc trước nội dung bài 19.
Cơ khép vỏ
Động tác đóng vỏ
Động tác mở vỏ
Chất thải
thức ăn