Bài 18. Trai sông

Bạch tuộc
Sò
Mực
Ốc sên
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Trai sông
Ốc vặn
Ngành thân mềm rất đa dạng, phong phú nhuư : Trai, sò, ốc, hến, ngao, mực... và phân bố ở khắp các môi truường : Biển, sông, ao, hồ, trên cạn.
Chương 4: NGÀNH THÂN MỀM
Tiết 19: TRAI SÔNG
Hãy quan sát hình và chú thích vào các số 1,2,3,4,5?

Đầu vỏ
Đỉnh vỏ
Bản lề vỏ
Đuôi vỏ
Vòng tăng trưởng vỏ

Đầu vỏ
Đỉnh vỏ
Bản lề vỏ
Đuôi vỏ
Vòng tăng trưởng vỏ
Hãy quan sát phân biệt đầu và đuôi của trai sông?
- Vỏ trai gồm mấy mảnh?
- Gồm 2 mảnh gắn với nhau nhờ bản lề phía lưng.
- Tại sao vỏ trai có thể đóng mở được?
- Nhờ bản lề có dây chằng cùng hai cơ khép vỏ ở mặt trong của vỏ → vỏ mở ra, đóng vào
Bản lề
2 cơ khép vỏ
Để mở vỏ trai quan sát bên trong cơ thể,phải làm thế nào? Trai chết thì vỏ mở, tại sao?
Để mở vỏ trai quan sát bên trong ta phải luồn dao qua khe vỏ cắt đứt 2 cơ khép vỏ => vỏ trai tự động mở ra.
- Nêu cấu tạo của vỏ trai?
Lớp sừng
Lớp đá vôi
Lớp xà cừ
- Vỏ trai gồm 3 lớp:
Cấu tạo vỏ
? Mài mặt ngoài của vỏ trai ta thấy mùi khét, Vì sao?
Vì phía ngoài cùng là lớp sừng,nên khi mài nóng cháy chúng có múi khét.
Câu hỏi: Cơ thể trai có cấu tạo thế nào?
Cấu tạo cơ thể trai
Áo trai
ống thoát nước
ống hút nước
Hai tấm mang
Thân trai
Chân trai
lỗ miệng
tấm miệng
Đầu trai có phát triển không? Tại sao?
- Phần đầu của trai tiêu giảm, do thích nghi lâu dài với lối sống ít hoạt động
Giải thích cơ chế giúp trai di chuyển được trong bùn theo chiều mũi tên ?
Ống hút nước
Ống thoát nước
Hướng di chuyển
- Chân trai thò ra, thụt vào kết hợp với đóng mở vỏ → trai di chuyển về phía trước
Trai di chuyển chậm chạp trong bùn với tốc độ 20-30cm/giờ
Oxi
Nước
(Thức ăn, oxi)
Thức ăn
Chất thải
Ống hút
Ống thoát
Mang
Lỗ miệng
Cacbonic
Tấm miệng
fhgyy
- Dòng nước theo ống hút vào khoang áo mang theo
những chất gì vào miệng và mang trai?
- Em có nhận xét gì về kiểu dinh dưỡng của trai?
Câu hỏi:
- Quá trình lọc thức ăn của trai diễn ra ở đâu?
Cách dinh dưỡng của trai có ý nghĩa gì với môi trường nước?
Làm sạch môi trường nước
Góp phần đáng kể trong việc làm sạch nhuồn nước bằng cơ chế sinh học không gây ảnh hưởng xấu tới môi trường, không tốn kém. Vì vậy một số gia đình đã thả trai vào bể để lọc nước.
Chúng ta có nên ăn trai, sò ở những nơi nguồn nước bị ô nhiễm không?
Chúng ta không nên ăn trai sò ở những nơi có nguồn nước bị ô nhiễm. Vì khi lọc nước nhiều chất độc còn tồn đọng ở cơ thể trai, người ăn phải sẽ bị ngộ độc.
- Quá trình hô hấp của trai diễn ra ở đâu?
Cacbonic
Oxi
Nghiên cứu thông tin sgk tìm từ thích hợp điền vào vị trí tương ứng với các số 1, 2, 3, 4 trong sơ đồ sau?
Trai sông
Trai đực
Trứng
(Theo dòng nước)
Trứng đã thụ tinh
Ấu trùng bám vào da cá
1
2
3
4
(ở trong mang trai cái )
Trai sông
Trai đực
Trứng
(Theo dòng nước)
Trứng đã thụ tinh
Ấu trùng bám vào da và mang cá
1
2
3
4
(ở trong mang trai mẹ )
Tinh trùng
Trai cái
ấu trùng
Trai con
(ở bùn)
(ở trong mang trai mẹ )
Vòng đời phát triển của trai sông
Ý nghĩa của giai đoạn trứng phát triển thành ấu trùng trong mang của trai mẹ?
Trứng được bảo vệ tốt hơn ,và tăng lượng ôxi
Em hãy cho biết ý nghĩa giai đoạn ấu trùng bám vào mang và da cá?
Ấu trùng sống trong mang và da cá được cung cấp oxi và được bảo vệ, được cá đưa đi xa.
Bài 2: Hãy khoanh tròn vào câu trả lời đúng.
V? trai du?c c?u t?o ba l?p
a. L?p s?ng, l?p cuticun, l?p bi?u bỡ.
b. L?p s?ng, l?p dỏ vụi, l?p x� c?
c. L?p sựng, l?p kitin, l?p dỏ vụi
Bài 3: Di?n v�o ch? ch?m
Co th? trai g?m 3 ph?n: Ph?n ngo�i l� . ? g?a l� .
? trong l� ., chõn trai, l? mi?ng v� t?m mi?ng
áo trai
2 tấm mang
Thân trai
- Học bài.
- Đọc mục em có biết.
- Sưu tầm tranh ảnh vật thật một số đại diện của ngành thân mềm.
- Nghiên cứu bài 20: Thực hành quan sát thân mềm.
Bài học đến đây kết thúc
Xin cảm ơn quý thầy cô và các em học sinh