Bài 18. Trai sông

Chào mừng các thầy giáo, cô giáo
tới dự tiết học
TRƯỜNG THCS LÊ THỊ TRUNG
Em hãy kể tên các ngành động vật và đại diện của ngành mà em đã học?
- Ngành Động vật nguyên sinh: Trùng biến hình, Trùng roi xanh, Trùng giày,..
- Ngành Ruột khoang: Thủy tức, sứa, hải quỳ, san hô
- Ngành Giun dẹp: Sán lá gan, sán dây,..
- Ngành Giun tròn: Giun đũa, Giun rễ lúa,..
- Ngành Giun đốt: Giun đất, Đỉa,..
Trai sông
Bạch tuộc
Sò
Mực
Ốc sên
Ốc vặn
Ngành thân mềm
Chương 4
Tiết 19 - Bài 18
TRAI SÔNG
Ngành thân mềm
Chương 4
Đầu vỏ
Bản lề
Đuôi vỏ
Vòng tăng trưởng
Đỉnh vỏ
Gồm 2 mảnh gắn với nhau bởi bản lề
Bản lề vỏ
Khớp bản lề vỏ
Cơ khép vỏ
Động tác đóng
Để mở vỏ trai quan sát bên trong cơ thể, phải làm thế nào? Trai chết thì vỏ mở, tại sao?
Mài mặt ngoài vỏ trai ngửi thấy có mùi khét, vì sao?
Khớp bản lề vỏ
Cơ khép vỏ
Để mở vỏ trai quan sát bên trong cơ thể, phải làm thế nào? Trai chết thì vỏ mở, tại sao?
Luồn lưỡi dao vào qua khe vỏ để cắt cơ khép vỏ trước và cơ khép vỏ sau
Trai chết  cơ khép vỏ, dây chằng không hoạt động nữa  vỏ tự mở ra.
Hình 18.2. Cấu tạo vỏ
Mài mặt ngoài vỏ trai ngửi thấy có mùi khét, vì sao?
Vì vỏ trai có lớp sừng bọc ngoài  khi mài có mùi khét
Lớp sừng
Hình 18.2. Cấu tạo vỏ
Lớp sừng
Lớp đá vôi
Lớp xà cừ
Vỏ trai có vai trò bảo vệ thân mềm bên trong
Trai là động vật thuộc ngành thân mềm lớp 2 mảnh vỏ hay lớp chân rùi.
- Trai tự vệ bằng cách co chân, khép vỏ. Nhờ vỏ cứng rắn và
2 cơ khép vỏ vững chắc nên kẻ thù không thể bửa vỏ ra để
ăn được phần mềm của cơ thể chúng.
Sản phẩm từ lớp vỏ xà cừ
Ống thoát
Ống hút
Áo trai
Mang
Chân
Thân
Lỗ miệng
Tấm miệng
11
10
9
8
7
6
5
4
1
2
3
Vỏ trai
Cơ khép vỏ trước
Chỗ bám cơ khép vỏ sau
Cơ khép vỏ
Áo trai
Mang
Chân
Thân
Lỗ miệng
Tấm miệng
Ống thoát
Ống hút
Ống thoát
Ống hút
Áo trai
Mang
Chân
Thân
Lỗ miệng
Tấm miệng
11
10
9
8
7
6
5
4
1
2
3
Vỏ trai
Cơ khép vỏ trước
Chỗ bám cơ khép vỏ sau
Nhờ chân trai thò ra thụt vào, kết hợp động tác đóng mở vỏ
 trai di chuyển chậm chạp
Oxi
Nước
(Thức ăn, oxi)
Thức ăn
Chất thải
Ống hút
Ống thoát
Mang
Lỗ miệng
Cacbonic
Tấm miệng
fhgyy
- Dòng nước theo ống hút vào khoang áo mang theo những chất gì vào miệng và mang trai?
- Trai lấy mồi ăn (thường là vụn hữu cơ, động vật nguyên sinh) và oxi chỉ nhờ vào cơ chế lọc từ nước hút vào, vậy đó là kiểu dinh dưỡng gì? (chủ động hay thụ động)?
Sinh sản
Nghiên cứu thông tin sgk tìm từ thích hợp điền vào vị trí tương ứng với các số trong sơ đồ sau?
Trai sông
Trai đực
Trứng
Theo dòng nước
Trứng đã thụ tinh
Bám vào da và mang cá
1
2
3
4
(ở trong mang trai mẹ)
(ở trong mang trai mẹ)
IV. Sinh sản
Trai sông
Trai đực
Trứng
Theo dòng nước
Trứng đã thụ tinh
Bám vào da v� mang cá
1
2
3
4
Tinh trùng
Trai cái
ấu trùng
Trai con
(ở bùn)
(ở trong mang trai mẹ)
Bảo vệ trứng và ấu trùng khỏi bị các động vật khác ăn mất.
Mang trai mẹ có nhiều thức ăn và dưỡng khí tạo điều kiện cho ấu trùng phát triển tốt.
- Ấu trùng trai thường bám vào mang và da cá. Khi con người thả cá vào ao hoặc khi mưa cá vượt bờ mang theo ấu trùng trai vào ao  Giúp phát tán nòi giống.
Chọn câu đúng:
Câu 1: Cấu tạo của vỏ trai sông gồm:
2 lớp: lớp đá vôi và lớp xà cừ
3 lớp: lớp sừng, lớp biểu bì, lớp đá vôi
3 lớp: lớp sừng, lớp đá vôi, lớp xà cừ
2 lớp: lớp sừng, lớp đá vôi
Câu 2: Cơ chế di chuyển của trai sông là do:
Do chân trai thò ra thụt vào kết hợp động tác đóng mở vỏ
Do chân trai luôn thò ra kết hợp động tác đóng mở vỏ
Do 2 đôi tấm miệng luôn rung động tạo ra
Cả câu a,b,c đều đúng
Chọn câu đúng:
Lọc nước
 làm sạch môi trường
Đọc mục “Em có biết”
để hiểu ngọc trai được hình thành
như thế nào.
Về nhà
Học bài + hoàn thành sơ đồ tư duy
Trả lời câu hỏi 1,2,3 trang 64 SGK
Đọc “Em có biết”
Chuẩn bị bài thực hành