Bài 18. Ông đồ

Chào mừng Quý thầy cô về dự h?i giảng
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả:
- Quê gốc ở Hải Dương nhưng sống chủ yếu ở Hà Nội.
- Ông thuộc nhà thơ lớp đầu tiên của phong trào “Thơ mới” .
- Thơ ông mang nặng lòng thương người và niềm hoài cổ.
1913 - 1996
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.

Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa rồng bay”.
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu…

Ông đồ vẫn ngồi đấy.
Qua đường không ai hay,
Lá vàng rơi trên giấy;
Ngoài giời mưa bụi bay.

Năm nay đào lại nở,
Không thấy ông đồ xưa.
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?
ÔNG ĐỒ
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
I. Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm:
a. Thể thơ: năm chữ
b. Bố cục: 3 phần
Khổ 1,2: Hình ảnh ông đồ thời vàng son .
Khổ 3,4: Hình ảnh ông đồ thời thất thế.
Khổ cuối: Tâm trạng của nhà thơ.
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
II. Phân tích
1. Ông đồ thời vàng son:
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qua.
Khi tết đến xuân về, phố phường tươi vui, nhộn nhịp, ông đồ xuất hiện góp phần làm cho không khí ngày tết thêm náo nức, rộn ràng.
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
II. Phân tích
1. Ông đồ thời vàng son:
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa rồng bay”.
Ông đồ là trung tâm của sự chú ý, trung tâm của sự ngưỡng mộ. Ông đồ đã góp phần tạo nên nét đẹp, nét xuân trong ngày tết truyền thống.
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa rồng bay”.
Bao nhiêu người thuê viết
Tấm tắc ngợi khen tài
“Hoa tay thảo những nét
Như phượng múa rồng bay”.
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
II. Phân tích
2. Ông đồ thời thất thế:
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu…
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu…
Nhưng mỗi năm mỗi vắng
Người thuê viết nay đâu?
Giấy đỏ buồn không thắm;
Mực đọng trong nghiên sầu…
Hình ảnh nhân hoá thể hiện hoàn cảnh cũng như tâm trạng của ông đồ một cách sâu sắc. Nỗi sầu như lan ra cả mọi vật xung quanh.
Cảnh vắng vẻ, thưa thớt, hiu quạnh.
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
II. Phân tích
2. Ông đồ thời thất thế:
Ông đồ vẫn ngồi đấy.
Qua đường không ai hay,
Lá vàng rơi trên giấy;
Ngoài giời mưa bụi bay.
Ông đồ vẫn ngồi đấy.
Qua đường không ai hay,
Lá vàng rơi trên giấy;
Ngoài giời mưa bụi bay.
Ông đồ vẫn ngồi đấy.
Qua đường không ai hay,
Lá vàng rơi trên giấy;
Ngoài giời mưa bụi bay.
Hai câu thơ tả cảnh ngụ tình. Cảnh vật gợi sự tàn tạ, buồn bã, lạnh lẽo, se sắt, thê lương, tái tê như chính tình cảnh của ông đồ.
Ông đồ trở nên cô đơn, lẻ loi, lạc lõng. Ông đã cố góp mặt với đời nhưng xã hội đã gạt ông phủ phàng, không thương tiếc.
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
II. Phân tích
3. Tâm trạng của nhà thơ:
Năm nay đào lại nở,
Không thấy ông đồ xưa.
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?
Mỗi năm hoa đào nở
Lại thấy ông đồ già
Bày mực tàu giấy đỏ
Bên phố đông người qu
Kết cấu đầu cuối tương ứng, thể hiện nỗi buồn của nhà thơ bởi sự vắng bóng ông đồ trong bức tranh xuân ngày tết.
Nỗi bâng khuâng tiếc nhớ, xót xa, ngậm ngùi trước, những người đã một thời mang lại vẻ đẹp văn hoá, giữ gìn những giá trị truyền thống giờ không còn nữa.
.
Năm nay đào lại nở,
Không thấy ông đồ xưa.
Những người muôn năm cũ
Hồn ở đâu bây giờ?
ÔNG ĐỒ
Tuần 17, tiết: 65
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
- Sử dụng thành công thể thơ năm chữ.
- Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt.
- Kết cấu đầu cuối tương ứng, tương phản.
- Sử dụng thành công các biện pháp tu từ.
- Ngôn ngữ giản dị, gợi hình, gợi cảm.
2. Nội dung:
- Tình cảnh đáng thương của ông đồ.
- Nỗi niềm tiếc nuối cho những giá trị văn hóa cổ truyền đang bị mai một, tàn phai.