Bài 18. Nhôm

Kính chào quý thầy giáo, cô giáo
về dự tiết học ứng dụng
công nghệ thông tin!


TẬP THỂ LỚP 9E VÀ
THẦY GIÁO BỘ MÔN HOÁ HỌC
ĐÁP ÁN PHẦN KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1:
a) Dãy hoạt động hoá học của một số kim loại:
K, Ba, Ca, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Ni, Sn, Pb, (H), Cu, Hg, Ag, Pt, Au
Ý nghĩa:







b) Dãy các kim loại theo chiều tăng dần mức độ hoạt động
hoá học: Ag, Cu, Fe, Zn, Al, Mg, K.
Mức độ hoạt động hoá học giảm dần
Phản ứng với một số dung dịch axit giải phóng khí H2
Phản ứng với nước ở điều kiện thường
Đẩy kim loại đứng sau ra khỏi dung dịch muối
Câu 2: Phương trình hoá học của các phản ứng:
a) 3Fe + 2O2  Fe3O4

b) 2Na + Cl2  2NaCl

c) Zn + H2SO4  ZnSO4 + H2 

d) 2Al + 3CuCl2  2AlCl3 + 3Cu 




t0
t0
ĐÁP ÁN PHẦN KIỂM TRA BÀI CŨ

Tính chất vật lý, hoá học của nhôm như thế nào?
Nhôm có những ứng dụng gì và được sản xuất ra sao?
Tiết 24: NHÔM
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI
9E
?
Al
Tiết 24: NHÔM
I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ

Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27
?

Nhôm có những tính chất vật lý quan trọng nào?
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
- Màu trắng bạc, có ánh kim, dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt tốt.
- Nhẹ (DAl = 2,7 g/cm3), dễ nóng chảy (t0nc = 6600C).
?
Hãy nhắc lại tính chất hoá học của kim loại?
Kim loại tác dụng với phi kim.
Một số kim loại tác dụng với nước.
Kim loại tác dụng với một số dung dịch axit
Kim loại tác dụng với dung dịch muối.
Dựa vào tính chất hoá học của kim loại và vị trí của
nhôm trong dãy hoạt động hoá học của kim loại, hãy dự đoán khả năng phản ứng của nhôm?
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
a) Phản ứng của nhôm với phi kim
* Phản ứng của nhôm với oxi:

PHẢN ỨNG CỦA NHÔM VÀ OXI
Tiến hành thí nghiệm, mô tả hiện tượng, rút ra nhận xét.
Viết phương trình hoá học biểu diễn phản ứng.
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
a) Phản ứng của nhôm với phi kim



t0
?
tạo thành nhôm oxit Al2O3:
* Phản ứng của nhôm với oxi
4Al (r) + 3O2 (k)  2Al2O3 (r)
(trắng) (không màu) (trắng)

Nhôm có thể phản ứng với các phi kim khác hay không?

PHẢN ỨNG GIỮA NHÔM VÀ KHÍ CLO
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
a) Phản ứng của nhôm với phi kim



t0
tạo thành nhôm oxit Al2O3:
* Phản ứng của nhôm với oxi
4Al (r) + 3O2 (k)  2Al2O3 (r)
(trắng) (không màu) (trắng)
* Phản ứng của nhôm với phi kim khác
tạo thành muối:
2Al (r) + 3Cl2 (k)  2AlCl3 (r)
(trắng) (vàng lục) (trắng)
?

PHẢN ỨNG GIỮA NHÔM VÀ DUNG DỊCH AXIT

Nhôm phản ứng với
dung dịch axit như thế nào?
Nhúng dây Al vào ống nghiệm chứa dung dịch H2SO4 loãng,
Quan sát hiện tượng, nêu nhận xét và giải thích.
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
a) Phản ứng của nhôm với phi kim:



tạo thành muối, giải phóng khí H2:
b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
* Phản ứng với một số dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng…)
2Al (r) + 3H2SO4 (dd)  Al2(SO4)3 (dd) + 3H2 (k)
(trắng) (không màu) (không màu) (không màu)
?
* Chú ý: Nhôm không tác dụng với H2SO4 đặc, nguội và HNO3
đặc, nguội.

PHẢN ỨNG CỦA NHÔM VỚI DUNG DỊCH MUỐI
Cho một dây nhôm vào dung dịch CuCl2.
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
a) Phản ứng của nhôm với phi kim:



tạo thành muối nhôm và kim loại mới (Cu, Ag…):
b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
c) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối
2Al (r) + 3CuCl2 (dd)  2AlCl3 (dd) + 3Cu (r)
(trắng) (xanh lam) (không màu) (đỏ)
?
Từ các thí nghiệm trên, hãy rút ra kết luận về tính kim loại của nhôm?
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
a) Phản ứng của nhôm với phi kim:



Kết luận: Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại.
b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
c) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối:
?
Ngoài những tính chất hoá học
của kim loại, nhôm còn có
tính chất hoá học nào?

PHẢN ỨNG CỦA NHÔM VỚI DUNG DỊCH KIỀM
Cho nhôm phản ứng với dung dịch NaOH
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
a) Phản ứng của nhôm với phi kim:



Kết luận: Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại.
b) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
c) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối:
2. Nhôm có tính chất hoá học nào khác?
Nhôm phản ứng với dung dịch kiềm giải phóng H2:
2Al (r) + 2NaOH (dd) + 2H2O (l)  2NaAlO2 (dd) + 3H2 (k)
(trắng) (không màu) (không màu) (không màu)
?
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
III – ỨNG DỤNG


Hày nêu một số ứng dụng của nhôm và hợp kim nhôm trong
đời sống, sản xuất?
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
III – ỨNG DỤNG



Nhôm được sản xuất từ nguyên liệu gì và bằng cách nào?
IV – SẢN XUẤT NHÔM


SƠ ĐỒ BỂ ĐIỆN PHÂN NHÔM OXIT NÓNG CHẢY
Criolit: 3NaF.AlF3
Tiết 24: NHÔM
Kí hiệu hoá học: Al
Nguyên tử khối: 27

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
III – ỨNG DỤNG


IV – SẢN XUẤT NHÔM
?
Nguyên liệu: Quặng bôxit (thành phần chủ yếu là Al2O3).
Điện phân nóng chảy

criolit
2Al2O3 4Al + 3O2
Nhôm có phản ứng với chất hoặc dung dịch nào trong số sau:
O2, S, dd HCl, dd KOH, dd MgNO4, dd AgNO3.
Có nên dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi tôi
hoặc vữa xây dựng không? Hãy giải thích.
Trả lời: Không nên, các đồ vật sẽ bị ăn mòn do phản ứng giữa
nhôm và Ca(OH)2.
Thành phần hoá học chính của đất sét là: Al2O3.2SiO2.2H2O.
Hãy tính phần trăm khối lượng của nhôm trong hợp chất trên.
Gợi ý: MAl2O3.2SiO2.2H2O = MAl2O3 + 2MSiO2 + 2MH2O
HƯỚNG DẪN HỌC BÀI

%Al =

lớp UDCN thông tin (8)
Xa-phia là dạng tinh thể đơn của nhôm oxit. Áp suất và nhiệt độ lòng đất làm cho nhôm oxit kết tinh thành những viên đá quý đẹp màu trắng. Các lượng nhỏ các khoáng chất khác chẳng hạn sắt và crom,… làm cho xa-phia có các sắc xanh, đỏ, vàng, hồng tím, da cam, hoặc lục nhạt.

EM Cã biÕt?

Thiết kế và thể hiện: Trần Văn Lam