Bài 18. Nhôm

Kiểm tra bài cũ :
Hãy viết PTPU xảy ra nếu có khi cho
a. Kẽm vào dung dịch đồng clorua .
b.Đồng vào dung dịch bạc nitrat
c. Kẽm vào dung dịch magie clorua
d. Nhôm vào dung dịch đồng clorua
Phương trình nào không xảy ra ? Vì sao ?


Đáp án : * Phương trình hóa học :
a
b
c Không xảy ra phản ứng _Vì Zn đứ�ng sau Mg trong dãy hoạt động hóa học
d
Tiết 24 :



Kí hiệu hóa học : Al
Nguyên tử khối : 27
Các nhóm đưa vật làm bằng nhôm ra quan sát và nhận xét : trạng thái, màu, tỉ khối, nhiệt độ nóng chảy?
Nhận xét và cho ghi vào vở.
Nhôm là kim loại màu trắng bạc, có ánh kim , nhẹ (khối lượng riêng là 2,7 g/cm3) dẫn điện dẫn nhiệt tốt , nóngchảy ở nhiệt độ 660oC
Tính chất vật lý :
Sách giáo khoa
Nêu tính chất hóa học của kim loại ? Nhôm có phải là kim loại không ?
Nhôm là kim loại , nên có tính chất hóa học như kim loại ,là
+ Tác dụng với oxi ? ra oxit bazơ
+Tác dụng với dd axit ? muối và hidro
+ Tác dụng với dd muối ? muối mới và kim loại mới
Chúng ta đi qua tính chất hóa học thứ (1) của nhôm . Các nhóm làm thí nghiệm như sách giáo khoa ( 5 phút )
Rắc bột nhôm trên ngọn lửa đèn cồn.Nhận xét ?Viết PTPU
(II) Tính chất hóa học :
1. Nhôm có tính chất hóa học của kim loại :
a) Phản ứng của nhôm với phi kim :
+ Phản ứng của nhôm với oxi :
4Al+ 3O2 2Al2O3
(r) (k) (r)
Ở T0 thường, nhôm phản ứng với ôxi tạo ra lớp oxit Al2O3 mỏng bền vững.
Nhận xét
+Nhôm cháy sáng tạo thành chất rắn màu trắng
+Ở nhiệt độ thường , Al phản ứng với O2 tạo ra lớp oxit bền vững
+Phaûn öùng cuûa nhoâm vôùi phi kim khaùc
2Al +3Cl2 2AlCl3
(r) (k) (r)
Ngoài ra nhôm cũng tác dụng với phi kim khác như clo :
Viết PTPU giữa nhôm với clo?
Ngoài ra nhôm phản ứng được với nhiều phi kim như : S, Cl2. . . Tạo ra muối Al2O3, AlCl3
Các nhóm làm thí nghiệm về tính chất hóa học thứ(2) của nhôm là : Nhôm tác dụng với dd axit HCl ( 7 phut )
Nhận xét hiện tượng và viết PTPU ?
Phản ứng giữa nhôm và khí clo
b. Phản ứng của nhôm với dd axít:
2Al+ 6HCl 2AlCl3+3H2
(r ) (dd) (dd) (k)
* Chú ý: Al không tác dụng với axít H2SO4 đ/ng và HNO3 đ/ng.
Nhận xét :
Nhôm tan dần trong dd HCl tạo thành dd trong suốt và có bọt khí nổi lên đó là khí hidro
Hướng dẫn hs làm thí nghiệm p/ư giữa nhôm với dd muối CuSO4. Nhận xét hiện tượng & viết PTPƯ?( 5 phút )
c. Phản ứng của nhôm với dung dịch muối
Al +3CuSO4?3Cu+Al(SO4)3
r dd r(đỏ) dd(omaù)
Al+3AgNO3 ?Al(NO3)3+3Ag
r dd dd r
Kết luận: nhôm có t/chất hóa học
của kim loại.
Kết luận
Có chất rắn màu đỏ bám vào dây nhôm
Dung dịch CuSO4 màu xanh của dd nhạt dần
Tại sao người ta không dùng xô nhôm để đựng nước vôi trong ?
Vì : Al tan trong dung dịch nước vôi trong (Ca(OH)2 có bọt khí.Vậy Al có phản ứng với dd kiềm.Khôngdùng xô nhôm để đựng dd kiềm


2. Tính chất hóa học khác của nhôm :
Cho nhôm vào dd NaOH ,thấy có bọt khí bay ra .
Kết lụân : Al có phản ứng với dd kiềm


Để chứng minh câu trả lời trên , các nhóm làm thí nghiệm như (SGK /56 _hình 2.13.). ( 5 phút )
PTHH của phản ứng trên là :

Cho dây nhôm
vào ống nghiệm
chứa dd kiềm ?
Nhận xét hiện
tượng ,viết PTPU ?
lớp UDCN thông tin (8)
Xa-phia là dạng tinh thể đơn của nhôm oxit. Áp suất và nhiệt độ lòng đất làm cho nhôm oxit kết tinh thành những viên đá quý đẹp màu trắng. Các lượng nhỏ các khoáng chất khác chẳng hạn sắt và crom,… làm cho xa-phia có các sắc xanh, đỏ, vàng, hồng tím, da cam, hoặc lục nhạt.
Xa-phia
Lấy từ “http://vi.wikipedia.org/wiki/Xa-phia”
Thể loại (5): Stub | Đá quý | Khoáng chất oxit | Vật liệu quang học | Chất điện môi
(III) Ứng dụng : ( SGK )
Đồ dùng gia đìmh
Dây dẫn điện
Vật liệu xây dựng
Nhôm và hợp kim nhôm _ Có ứng dụng
Hợp kimcủa nhôm với đồng và
1 số kim loại khác( Si, Mn, Fe.)
nhẹ bền được dùng trong
công nghiệp chế tạo máy bay, ô tô,tàu vũ trụ



Cho HS quan sát :sơ đồ điện phân nhôm nóng chảy.









Thảo luận nhóm và trả lời : Nguyên liệu sản xuất nhôm ? Vận hành?


Trả lời : Nguyên liệu: Al2O3 (quặng bôxit). Trong bể điện phân Al2O3 + criolit(nóng chảy)
2Al2O3 Điện phân 4Al + 3O2
nóng chảy

IV.Sản xuất nhôm.
-Nguyên liệu: Al2O3(quặng bôxit)
- Vận hành: Trongbểđiệnphân Al2O3+ criolit(nóng chảy)
Cực (-):Thu Al -Cực (+):thu O2
2Al2O3 4Al + 3O2

(Các nhóm thảo luận và làm bài trên bảng con )
Viết các PTHH thực hiện các chuyển đổi hóa học sau : Al(OH)3 Al2O3 AlCl3 Al Al2(SO4)3


( Các nhóm kiểm tra chéo bài làm của nhóm bạn ). Dựa vào kết quả sau :
(1)
(2)
(3)
(4)
Hướng dẫn bài tập ở nhà :
BT 2/58:Dựa vào tính chất hóa học của nhôm để làm
BT4/58: Dạng bài tập tách các chất ra khỏi hỗn hợp ,
ta cũng dựa vào tính chất hóa học mà giải quyết