Bài 18. Nhôm

Trường THCS Thạch Xá
Hoá học 9
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô giáo
về dự giê Ho¸ häc ngµy h«m nay !
Kiểm tra bài cũ
1. Dãy hóa học nào sau đây được sắp xếp đúng theo chiều hoạt động hóa học tăng dần
C/ Fe, Cu, K, Mg
B/ Zn, K, Mg, Fe
A/ K, Mg, Cu, Zn
Sai rồi
Sai rồi
Sai rồi
D/ Cu, Fe, Mg, K
2/ Em h�y n�u c�c tính ch?t hố h?c chung c?a kim lo?i
Kiểm tra bài cũ
Câu 2: Tính chất hoá học chung của Kim loại là:

- Kim loại tác dụng với nhiều phi kim tạo thành muối hoặc ôxít.
Một số kim loại tác dụng với dung dịch axít (HCl, H2SO4 loãng..) tạo thành muối và giải phóng khí Hiđrô.

- Kim loại hoạt động hoá học mạnh hơn (trừ Na,K..) có thể đẩy kim loại hoạt động hoá học yếu hơn ra khỏi dung dịch muối tạo thành kim loại mới và muối mới.

Khai thác quặng boxit (2)
K.H.H.H. : Al
N.T.K.: 27 d.v.c.
HOÁ TRỊ: III

Tiết 24 - Bài 18:
NHÔM
B
Tính chất vật lí của nhôm (A)
Là kim loại nặng, d=7,86g/cm3
1
5
6
4
Là kim loại màu trắng bạc, có ánh kim, nhẹ(d= 2,7g/cm3)
Nóng chảy ở 1539oC
Giòn, khó cán mỏng và kéo sợi
I. Tính chất vật lí
Liên hệ thực tế, chọn các tính chất ở cột B tương ứng với tính chất vật lý của nhôm ở cột A?
B
Tính chất vật lí của nhôm (A)
Là kim loại nặng, d=7,86g/cm3
1
5
6
Nóng chảy ở 1539oC
Giòn, khó cán mỏng và kéo sợi
?
I. Tính chất vật lí
Các em hãy dự đoán xem Nhôm có tính chất hoá học như thế nào?
Nêu lí do tại sao em lại có dự đoán đó?
II. Tính chất hóa học
1) Phản ứng của nhôm với phi kim
a. Phản ứng của nhôm với oxi:
II. Tính chất hóa học
THÍ NGHIỆM KIỂM TRA DỰ ĐOÁN PHẢN ỨNG CỦA NHÔM VỚI KHÍ OXI
- Đúng như dự đoán.
- Nhôm cháy trong
oxi tạo thành
nhôm oxit (Al2O3 ).
Nhôm cháy sáng
tạo thành chất
rắn màu trắng.
Em có nhận xét gì về phản ứng của Nhôm với phi kim?
4Al (r) + 3O2 (k)  2Al2O3 (r)
(trắng) (không màu) (trắng)
1) Phản ứng của nhôm với phi kim
t0
a. Phản ứng của nhôm với oxi
b. Phản ứng của nhôm với phi kim khác
Nhôm có thể phản ứng với các phi kim khác hay không?
*Nhận xét: Nhôm Phản ứng với oxi tạo thành nhôm oxit.
Phản ứng với phi kim khác tạo muối.
I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
2Al (r) + 3Cl2 (k)  2AlCl3 (r)
(trắng) (vàng lục) (trắng)

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC


2) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
* Phản ứng với một số dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng…)
1) Phản ứng của nhôm với phi kim:

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC



2) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
* Phản ứng với một số dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng…)
1) Phản ứng của nhôm với phi kim:
THÍ NGHIỆM KIỂM TRA DỰ ĐOÁN PHẢN ỨNG CỦA NHÔM VỚI DUNG DỊCH AXIT
- Có khí không màu thoát ra.
- Nhôm tan dần.
- Đúng với dự đoán ban đầu.
- Nhôm phản ứng
Với dung dịch axit
giải phóng khí H2.
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC



I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
2) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
* Phản ứng với một số dung dịch axit (HCl, H2SO4 loãng…)
2Al (r) + 3H2SO4 (dd)  Al2(SO4)3 (dd) + 3H2 (k)
(trắng) (không màu) (không màu) (không màu)
* Chú ý: Nhôm không tác dụng với H2SO4 đặc, nguội và HNO3 đặc, nguội.
1) Phản ứng của nhôm với phi kim:

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
2) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
3) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối:
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC


1) Phản ứng của nhôm với phi kim:

THÍ NGHIỆM KIỂM TRA DỰ ĐOÁN PHẢN ỨNG CỦA NHÔM VỚI DUNG DỊCH MUỐI
- Có chất rắn
Màu đỏ bám ngoài
dây nhôm.
- Nhôm tan dần.
- Màu xanh của
dung dịch CuCl2
nhạt dần.

- Đúng với dự
đoán ban đầu.
- Nhôm đẩy Đồng ra khỏi dung dịch CuCl2.

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC


2) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
3) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối
2Al (r) + 3CuCl2 (dd)  2AlCl3 (dd) + 3Cu (r)
(trắng) (xanh lam) (không màu) (đỏ)
Từ các thí nghiệm trên, em hãy rút ra kết luận về tính chất hoá học của nhôm so với tính chất hoá học của kim loại?
1) Phản ứng của nhôm với phi kim:

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
1) Phản ứng của nhôm với phi kim:


Kết luận: Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại.
2) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
3) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối:
Nhôm có tính chất hóa học nào khác không?
- Có khí không màu thoát ra.
- Nhôm tan dần.
Nhôm có phản ứng với dung dịch kiềm.
THÍ NGHIỆM TÌM HIỂU PHẢN ỨNG CỦA NHÔM VỚI DUNG DỊCH KIỀM

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
1) Phản ứng của nhôm với phi kim:


Kết luận: Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại.
2) Phản ứng của nhôm với dung dịch axit:
3) Phản ứng của nhôm với dung dịch muối:
4) Nhôm phản ứng với dung dịch kiềm:
2Al (r) + 2NaOH (dd) + 2H2O (l)  2NaAlO2 (dd) + 3H2 (k)
(trắng) (không màu) (không màu) (không màu)
( Muối Natri aluminát )
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
III – ỨNG DỤNG

Em hãy quan sát các hình ảnh sau, nêu một số ứng dụng của nhôm và hợp kim nhôm trong
đời sống, sản xuất?
Ứng dụng của Nhôm và Hợp kim Nhôm.

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
III – ỨNG DỤNG

Làm đồ dùng gia đình,dây dẫn điện,vật liệu xây dựng..
Hợp kim Đuyra nhẹ,bền,dùng cho ngành hàng không..

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
III – ỨNG DỤNG


Nhôm được sản xuất từ nguyên liệu gì và bằng cách nào?
IV – SẢN XUẤT NHÔM

Lịch sử phương pháp sản xuất nhôm (1)
Nhôm quý hơn vàng!
?
Charles Martin Hall
Lịch sử phương pháp sản xuất nhôm (2)
?
Phải sản xuất nhôm với giá rẻ!
Anốt (Cực dương ) làm bằng than chì
Lớp Nhôm nóng chảy
Hỗn hợp Al 2 O 3và
Criolít (Na3AlF6) rắn
Hỗn hợp Al 2 O 3 và Criolít
(Na3AlF6) nóng chảy
ống hút
Nhôm lỏng
(Cực âm làm bằng Than chì)
Lớp vỏ
Câu hỏi: Em hãy cho biết nguyên liệu, phương pháp sản xuất và phương trình điều chế Nhôm ?
Sơ đồ bể điện phân Nhôm oxít nóng chảy
Lớp bảo vệ
2Al2O3 4Al + 3O2

I – TÍNH CHẤT VẬT LÝ
II – TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
III – ỨNG DỤNG

IV – SẢN XUẤT NHÔM
Nguyên liệu: Quặng bôxit (thành phần chủ yếu là Al2O3).
Phương pháp: điện phân nóng chảy hỗn hợp nhôm ôxít và Criolít.
Phương trình hoá học:
Điện phân nóng chảy
Criolit (Na3AlF6)
(Bài tập 3, sách giáo khoa trang 58)
Có nên dùng xô, chậu, nồi nhôm để đựng vôi, nước vôi tôi hoặc vữa xây dựng không? Hãy giải thích.
Trả lời:
Không nên, các đồ vật sẽ bị ăn mòn do phản ứng
giữa nhôm và Ca(OH)2.
P. ứ: 2Al + Ca(OH)2 +2H2O Ca(AlO2)2 + 3H2
Vận dụng
Bài tập 1
Cho dd muối AlCl3 lẫn tạp chất CuCl2. Có thể dùng chất nào sau đây để làm sạch muối AlCl3? Giải thích và lập PTHH.
Vận dụng
Bài tập 2
Vận dụng
1. Lá nhôm tan dần và có chất rắn màu đỏ bám vào.
2. Lá nhôm tan dần và có khí không màu thoát ra
3. Không có hiện tượng gì xảy ra
4. Lá nhôm tan dần và có chất rắn màu trắng bạc bám vào.
5. Lá nhôm tan dần và có khí màu lục thoát ra.
1
3
4
2
Bài tập 3
Em hãy ghép hiện tượng trong cột B tương ứng với từng ống nghiệm ở
Cột A.
Cho mẩu nhôm vào mỗi ống nghiệm đựng một trong các dung dịch sau: MgSO4; CuSO4; AgNO3; HCl (cột A).
Hướng dẫnVề nhà.
Học bài, làm bài tập 1,2,5,6* ( SGKTr57 -58).
Hướng dẫn bài tập 6*:
-Dựa vào thí nghiệm 1: Viết 2 p.ứ của Al và Mg với H2SO4.
Dựa vào thí nghiệm 2:Chỉ có Al phản ứng hết,
Mg khôngPhản ứng? mMg ? nMg?nH2(do Mg p.ứ)
Kết hợp với tổng mol khí Hiđrô? nAl?mAl.
Tính tổng khối lượng và %m.
*Đọc trước bài Sắt,cho biết hoá trị của sắt trong các hợp
Chất thu được sau phản ứng.