Bài 18. Nhôm

Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM - Người thực hiện : Phạm Thị Khánh Chi
Nhiệt Liệt Chào Mừng Quý Thầy Cô Và Các Em Về Dự Hội Thi
Trường THCS Phùng Xá
Lớp : 9A1
Môn: Hoá Học
GV:Đỗ Thị Hải Yến
HS 1 : ViÕt d·y ho¹t ®éng ho¸ häc cña kim lo¹i
HS2: Nêu tính chất hoá học chung của kim loại
Kiểm Tra Kiến Thức Cũ
Tác dụng với phi kim
Tác dụng với dung dịch axit ? Muối và khí Hiđrô
Tác dụng với dung dịch muối ? Muối mới và kim loại mới
A:Tính chất hoá học chung của kim loại
B:Dãy hoạt động hoá học của kim loại
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H) , Cu, Ag, Au
Kim loại + Oxi Oxit kim loại
Kim loại + phi kim (khác oxi) Muối
t0
t0
Nhôm
TIẾT 24-BÀI 18
KHHH : Al
NTK : 27
Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al
NTK : 27

- Nh«m cã ®Çy ®ñ tÝnh chÊt vËt lÝ cña kim lo¹i
- Ngoµi ra nh«m lµ 1 kim lo¹i nhÑ (D= 2,7 g/cm3)dÔ d¸t máng , nhiÖt ®é nãng ch¶y 6600C
Quan sát dây nhôm, kết hợp kiến thức thực tế và các kiến thức đã biết ở môn công nghệ nêu các tính chất vật lý của nhôm?
? I. Tính CH?T V?T Lí
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ (SGK- 55)
 II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
Tác dụng với phi kim
Tác dụng với dung dịch axit ? Muối và khí Hiđrô
Tác dụng với dung dịch muối ? Muối mới và kim loại mới
A:Tính chất hoá học chung của kim loại
Kim loại + phi kim (khác oxi) Muối
Kim loại + Oxi Oxit kim loại
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
t0
t0
B:Dãy hoạt động hoá học của kim loại
K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H) , Cu, Ag, Au
Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
 II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
? 1. Nhụm cú nh?ng tớnh ch?t hoỏ h?c c?a kim lo?i khụng ?
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
a. T¸c dông với phi kim

Thí nghiệm 1
Phản ứng của nhôm với khí oxi

Nhôm cháy sáng tạo thành chất rắn màu trắng
Nhôm Tác dụng được với khí oxi
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
 II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
 1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không ?
+ Nh«m + Oxi
 a. T¸c dông với phi kim
? oxit nhôm
Lưu ý:Nhôm tác dụng với oxi của không khí ở nhiệt độ thường tạo lớp mỏng nhôm oxit màu xám, rất bền vững nên bảo vệ được nhôm không cho nhôm tác dụng tiếp với oxi và hơi nước trong không khí
Thí nghiệm nhôm tác dụng với khí clo
Nhôm t/d với clo
Thí nghiệm của nhôm bột và lưu huỳnh
tai lieu lien quan den bai giang homPackage - Lesson hi nghiem ccua nhom va luu huynh.exe
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
 II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
 1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không ?
+ Nh«m + Oxi
+ Nhôm + phi kim (khác oxi)
 a. T¸c dông với phi kim

Em hãy nêu kết luận về phản ứng của nhôm với phi kim?
*Al phản ứng với oxi tạo thành oxit và phản ứng với nhiều phi kim khác như S,Cl2 ….. Tạo thành muối
? oxit nhôm
?Muối nhôm
Al + S t0
Thí nghiệm 2
Phản ứng của nhôm với axit
-cho dây nhôm vào ống nghiệm chứa 2ml axit HCl
-nhôm tan dần ,có khí không màu thoát ra
Nhôm phản ứng với dd HCl
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
 II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
 1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không ?
 a. T¸c dông víi phi kim
? b/ Tác dụng với dung dịch axit
*Al phản ứng với oxi tạo thành oxit và phản ứng với nhiều phi kim khác như S,Cl2 ….. Tạo thành muối
2Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H2
Al + H2SO4 lo·ng 
Chú ý : + nhôm tác dụng được với H2SO4 đặc nóng và HNO3 đặc nóng sản phẩm tạo ra có khí nhưng không phải là khí Hiđrô ? các em sẽ đựoc tìm hiểu tính chất này ở các lớp sau
+ Nhôm không phản ứng với H2SO4 đặc nguội và HNO3 đặc nguội lợi dụng tính chất này người ta vận chuyển chúng trong những bình bằng nhôm được dễ dàng
?Muối nhôm và khí hiđrô
Thí nghiệm 3
Phản ứng của nhôm với dd CuCl2
Chất rắn màu đỏ bám vào dây nhôm, dd xanh lam nhạt màu dần, nhôm tan dần
Có PƯHH xảy ra =>Nhôm phản ứng với dd CuCl2
.

 I. TÝnh chÊt vËt lý
 1. Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i kh«ng?
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 a/ T¸c dông víi phi kim
 b/ T¸c dông víi dung dÞch axit
 c/ T¸c dông víi dung dÞch muèi
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
Ngoài Cu nhôm còn đẩy được những kim loại nào ra khỏi muối , dựa vào đâu mà em biết
* Nhôm phản ứng được với nhiều dung dịch muối của những kim loại hoạt động hoá học yếu hơn tạo ra muối nhôm và kim loại mới.
2Al (r) + 3 CuCl2 (dd) ? 2AlCl3 (dd) + 3 Cu (r)
(trắng) (xanh lam) (không mầu) (đỏ)
?Muối nhôm và kim loại mới
Em hãy nêu kết luận về phản ứng của nhôm với dung dịch muối ?
?Muối nhôm và khí hiđrô
.

I. Tính chất vật lý
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
II.Tính chất hoá học
a/ Tác dụng với phi kim
b/ Tác dụng với dung dịch axit
c/ Tác dụng với dung dịch muối
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
?Muối nhôm và kim loại mới
Đây chính là 1 phương pháp để điều chế các kim loại hoạt động hoá học yếu hơn nhôm , ngoài phương pháp này có thể dùng nhôm khử oxit của các kim loại hoạt động yếu hơn gọi là phản ứng nhiệt nhôm
Vd: 2Al + Fe2O3 Al2O3 + 2Fe
Phản ứng này lên lớp trên các em được tìm hiểu
t0
?Muối nhôm và khí hiđrô
.

I. Tính chất vật lý
1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không?
II.Tính chất hoá học
a,Tác dụng với phi kim
b/Tác dụng với dung dịch axit
c/Tác dụng với dung dịch muối
Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
Từ các Thí nghiệm trên, em có kết luận gì về tính chất hoá học của nhôm so với kim loại ?
? Kết luận: Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại.
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
+ oxi
Oxit
+ Phi kim khác
Muối
?Muối nhôm và khí hiđrô
?Muối nhôm và kim loại mới
Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
 II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
 1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không ?
 2. Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt hãa häc nµo kh¸c?
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
Thí nghiệm 4
-cho dây sắt vào ống nghiệm 1 chứa 2ml dd NaOH
- Cho dây nhôm vào ống nghiệm 2 chứa 2ml NaOH
-ống nghiệm 1 không có hiện tượng gì

- ống nghiệm 2 nhôm tan dần có khí không màu thoát ra
Sắt không p/ư với dd NaOH?đúng với t/c chung của kim loại
Nhôm p/ư với dd NaOH ?khác t/c của kim loại
.
?I. Tính chất vật lý
 1. Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i kh«ng?
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 * KÕt luËn: Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i.
 2. Nh«m cã tÝnh chÊt ho¸ häc nµo kh¸c?
Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
Giọt nước
Thí nghiệm của nhôm với dung dịch kiềm
.
?I. Tính chất vật lý
 1. Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i kh«ng?
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 * KÕt luËn: Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i.
 2. Nh«m cã tÝnh chÊt ho¸ häc nµo kh¸c?
Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
2Al(r ) + 2NaOH(dd) + 2H2O(l)  2NaAlO2 (dd)+ 3H2(k) ( Natri aluminat)
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
Vậy có nên dùng chậu nhôm để đựng nước vôi, kiềm không ?vì sao
.

 I. TÝnh chÊt vËt lý
 1. Nh«m cã nh÷ng tÝnh chÊt ho¸ häc cña kim lo¹i
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 T¸c dông víi phi kim
 T¸c dông víi dung dÞch axit
 c/T¸c dông víi dung dÞch muèi
KHHH : Al

NTK : 27
? 2. Nhôm có tính chất hoá học khác
? Nhôm có phản ứng với dung dịch kiềm
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
Vậy nhôm gồm có những tính chất hoá học nào?

Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 I. TÝnh chÊt vËt lý
 III : øng Dông
MỘT SỐ VẬT DỤNG – ĐỒ DÙNG LÀM TỪ NHÔM VÀ HỢP KIM NHÔM
Xoong nồi bằng nhôm
Ghế nhẹ với chất liệu từ nhôm
Máy ảnh làm từ hợp kim nhôm
Dây cáp điện bằng nhôm
Vỏ máy bằng hợp kim nhôm
Ô tô
tàu vũ trụ
Từ các kiến thức đã biết ở môn công nghệ , hiểu biết thực tế ,cùng những hình ảnh trên hãy nêu các ứng dụng của nhôm

Tiết 23 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 I. TÝnh chÊt vËt lý
Nhờ đâu mà nhôm được ứng dụng rộng rãi như vậy
 III : øng Dông
Chế tạo máy bay , ôtô , xe lửa
Làm dụng cụ gia đình : nồi xoong
Làm dây dẫn điện
Dẫn điện tốt
Nhẹ , bền
Bền trong không khí và dẫn nhiệt tốt
Những nồi nhôm đã có chấm đen, chứng tỏ lớp oxít nhôm đã bị phá huỷ, và dễ gây độc cho con người khi dùng để nấu ăn.
Lưu ý khi sử dụng nhôm

Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
? II.Tính chất hoá học
 I. TÝnh chÊt vËt lý
? III : ứng Dụng (SGK 56)
? IV. Sản xuất nhôm
Trong tự nhiên nhôm tồn tại dưới dạng muối và oxit.Hợp chất của nhôm có ở khắp nơi trong đất sét, quặng ...ở nước ta nguồn nguyên liệu chủ yếu để sản xuất nhôm chính là quặng bôxit chứa thành phần chính là Al2O3 . Quặng bôxit tập chung chủ yếu ở Cao Bằng , Bắc Cạn với trữ lượng khoảng 30 triệu tấn .ở Tây Nguyên với trữ lượng hàng tỉ tấn ? Vậy nhôm được sản xuất theo phương pháp nào?
Quặng bôxit (chñ yÕu lµ nh«m oxit)
 - Nguyên liệu :

Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 I. TÝnh chÊt vËt lý
 III : øng Dông (SGK)
 IV. S¶n xuÊt nh«m
 - Nguyên liệu :
Quặng bôxit (chñ yÕu lµ nh«m oxit
 Phương pháp :
Di?n phân nóng ch?y hỗn hợp nhôm oxit và criolit
tai lieu lien quan den bai giangsan xuat nhom.MPEG
Nhiêt độ nóng chảy của nhôm oxit rất cao khoảng 20500C.Vì vậy người ta hoà tan criolit(Na3AlF6) nóng chảy để hạ nhiệt độ nóng chảy của hỗn hợp xuống còn khỏng 9000C ? tiết kiệm được năng lượng .Mặt khác hỗn hợp có khối lượng có khối lượng riêng nhỏ hơn nhôm nổi lên ngăn không cho nóng chảy bị oxi hoá bởi oxi

Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
KHHH : Al

NTK : 27
 II.TÝnh chÊt ho¸ häc
 I. TÝnh chÊt vËt lý
 III : øng Dông (SGK)
 IV. S¶n xuÊt nh«m
 - Nguyên liệu :
Quặng bôxit (chñ yÕu lµ nh«m oxit
 Phương pháp :
Di?n phân nóng ch?y hỗn hợp nhôm oxit và criolit
2Al2O3 dp nc 4Al + 3O2
criolit
Có nên dùng CO , H2 để khử Al2O3 thành Al không ?
Không được dùng vì nhôm là 1 kim loại lưỡng tính và hoạt động hoá học tương đối mạnh

Qua
Bài học hôm nay em
Cần nắm vững những
Kiến thức nào
Tiết 24 – Bài 18 : NHÔM
 I. TÍNH CHẤT VẬT LÝ
 1. Nhôm có những tính chất hoá học của kim loại không ?
 a. T¸c dông với phi kim
 c. Phản ứng của nhôm với dung dich muối
 2. Nhôm có những tính chất hoá học khác
Nhôm phản ứng với dung dịch kiềm
 II. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC
 III. ỨNG DỤNG
 b. Phản ứng của nhôm với dung dich axit
 IV. SẢN XUẤT
KHHH : Al

NTK : 27
AlCl3
Bài 1:Thửùc hieọn sụ ủo� phaỷn ửựng sau:
Ca(AlO2)2
Al
Al2(SO4)3
Al2S3
Al(NO3)3
1
2
3
4
5
Phiếu Bài tập
6
Al2O3
Đáp án
1. 2Al + 3Cl2 2AlCl3

2. 2Al + Ca(OH)2 +2H2O Ca(AlO2)2 + 3H2

3 2 Al + 3S Al2S3

4 2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 +3H2

5. Al + 3AgNO3 Al(NO3)3 + 3Ag

6 2Al2O3 §iÖn ph©n nãng ch¶y 4Al + 3O2
Criolit
t0
t0
2. Có thể dùng một dung dịch nào sau đây để nhận biết các kim loại : Al, Fe.
A. H2SO4 B. NaOH
C. HCl D. Tất cả các dung dịch trên
1 . C� dd mu�i AlCl3 l�n t�p ch�t l� mu�i CuCl2 . C� thĨ d�ng ch�t n�o sau ��y �Ĩ l�m s�ch mu�i nh�m
A: AgNO3 B: HCl C: Zn D: Al
3 . Có những kim loại sau :
1 . Sắt , 2. Đồng , 3. Kẽm , 4. Nhôm .
Hãy chọn một kim loại có đủ các tính chất sau :
a/ Nhẹ , dẫn điện và dẫn nhiệt tốt .
b/ Phản ứng mạnh với dung dịch axít clohiđric
c/ Tan trong dung dịch kiềm giải phóng khí hidro
Bài tập 2
hướng dẫn về nhà
Lí thuyết:
- H?c thu?c tớnh ch?t v?t lý , tớnh ch?t hoỏ h?c c?a nhụm , vi?t PTHH minh ho? v� bi?t v?n d?ng v�o th?c t? : cỏch s? d?ng cỏc d?ng c? l�m b?ng nhụm
- Vi?t phuong trỡnh di?n phõn núng ch?y Al2O3
Bài tập: 2,3,4,5,6 /57.SGK
HD bài 6:
Vi?t 3 PTHH ( Mg khụng ph?n ?ng v?i dung d?ch NaOH)
-> mMg = 0,6 gam -> nMg = 0,6/24 = 0,025 mol ? nH2 (? ph?n ?ng 2 )
nH2 ? ph?n ?ng 1 ? nAl
Chu?n b? b�i m?i :
* Học sinh đọc thông tin bài Sắt và mục em có biết, để trả lời câu hỏi sau :
- Sắt có những tính chất nào giống và khác so với kim loại và nguyên tố nhôm
-Tìm hiểu việc loại bỏ sắt ra khỏi nước ngầm như thế nào ?
Xin chân thành cảm ơn
cỏc th?y cụ v� cỏc em h?c sinh lớp 9A
đã về dự tiết học hôm nay.