Bài 18. Nhôm

HÓA HỌC 9
NHÔM
Tính chất vật lý
KHHH: Al
NTK : 23
Nhôm là kim loại ở thể rắn, màu trắng bạc, có ánh kim.
Dẻo, dễ dát mỏng kéo sợi, dẫn điện, dẫn nhiệt tốt. D =2.7g/cm3. Tonc = 660oC.
Tính chất hóa học
Phản ứng của nhôm với oxi.
TN: Rắc bột nhôm trên ngọn lửa đèn cồn
HT: Nhôm cháy sáng tạo thành chất rắn màu trắng. P/ư tỏa nhiệt mạnh tạo thành oxit nhôm.

(trắng) (không màu) (trắng)
Phản ứng của nhôm với phi kim khác.
Vd: Nhôm tác dụng với khí clo tạo thành muối nhôm

Vậy: Nhôm phản ứng với oxi tạo thành oxit và phản ứng với nhiều phi kim (S, Cl2,…) khác tạo thành muối.



Tính chất hóa học
Phản ứng của nhôm với axit.
TN: Cho một ít nhôm vào dd axit HCl(l).
HT: Al tan trong dd axit và xuất hiện bọt khí bay ra.

Vậy: Al có phản ứng được với axit loãng.
Chú ý: Al không tác dụng với H2SO4 đặc nguội, HNO3 đặc nguội.
Phản ứng của nhôm với dd muối.
TN: Cho một dây nhôm vào dd CuCl2.
HT: Có chất rắn màu đỏ bám ngoài dây nhôm. Nhôm tan dần. Màu xanh lam của dung dịch CuCl2 nhạt dần.

Vậy: Al tác dụng với dung dịch muối của kim loại yếu hơn tạo muối nhôm và kim loại mới.
Tính chất hóa học
Phản ứng của nhôm với dung dịch kiềm.
TN:Cho dây nhôm vào ống nghiệm đựng dung dịch NaOH.
HT: Có khí không màu thoát ra, và nhôm tan dần.
Ứng dụng của nhôm
Sản xuất nhôm
Nguyên liệu chính là quặng boxit, có thành phần chính là Al2O3
Ta sẽ điện phân hỗn hợp nóng chảy của nhôm oxit và criolit trong bể điện phân.
Criolit : 3NaF.AlF3
Hỗn hợp Al2O3 và criolit rắn

Ống hút Al lỏng
Cực âm bằng than chì
Cực dương bằng than chì
Al nóng chảy
+
Hỗn hợp Al2O3 và criolit nóng chảy
Sơ đồ bể điện phân nhôm oxit nóng chảy
CỦNG CỐ
Nhôm là kim loại nhẹ, dẻo, dẫn điện, dẫn nhiệt tốt.
Nhôm có đầy đủ tính chất hóa học của kim loại như: tác dụng với phi kim, dd axit (trừ HNO3 đặc nguội, H2SO4 đặc nguội), dd muối của kim loại kém hoạt động hơn. Nhôm có phản ứng với dd kiềm.
Nhôm và hợp kim của nhôm có nhiều ứng dụng trong công nghiệp và trong đời sống.
Nhôm được sản xuất bằng cách điện phân hỗn hợp nóng chảy của nhôm oxit và criolit.