Bài 18. Luyện tập phân tích và tổng hợp

Nhiệt liệt chào mừng
Các thầy giáo,cô giáo
Dự giờ ng? van 9
Trường THCS Hiển Khánh.
Giáo viên
Ngô thị thoan
Môn ngữ văn 9
Bài 18 -Tiết 95 .
luyện tập phân tích
và tổng hợp.
Bài tập nhanh
Hãy chọn các nội dung có sẵn để điền vào đúng cột phép phân tích và tổng hợp .

1/Tổng hợp là phép lập luận rút ra cái chung từ những điều đã phân tích .
2/Để phân tích nội dung của sự vật ,hiện tượng người ta có thể vận dụng các biện pháp nêu giả thiết ,so sánh đối chiếu...và cả phép lập luận giải thích ,chứng minh.
3/Không có phân tích thì không có tổng hợp .
4/Phân tích là phép lập luận trình bày từng bộ phận ,phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật ,hiện tượng .
5/Lập luận tổng hợp thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài ,ở phần kết luận của một phần hoặc toàn bộ văn bản .
1/ Tổng hợp là phép lập luận rút ra cái chung từ những điều đã phân tích
2 / Để phân tích nội dung của sự vật ,hiện tượng người ta có thể vận dụng các biện pháp nêu giả thiết ,so sánh đối chiếu...và cả phép lập luận giải thích ,chứng minh.
3 / Không có phân tích thì không có tổng hợp
4 / Phân tích là phép lập luận trình bày từng bộ phận ,phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật ,hiện tượng
5 / Lập luận tổng hợp thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài ,ở phần kết luận của một phần hoặc toàn bộ văn bản
Những kiến thức cơ bản cần nhớ
Để làm rõ ý nghĩa của một sự vật ,hiện tượng nào đó ,người ta thường dùng phép phân tích và tổng hợp .
Phân tích là phép lập luận trình bày từng bộ phận ,phương diện của một vấn đề nhằm chỉ ra nội dung của sự vật ,hiện tượng .Để phân tích nội dung của sự vật ,hiện tượng người ta có thể vận dụng các biện pháp nêu giả thiết ,so sánh ,đối chiếu ...và cả phép lập luận giải thích chứng minh.
-Tổng hợp là phép lập luận rút ra cái chung từ những điều đã phân tích ,không có phân tích thì không có tổng hợp .Lập luận tổng hợp thường đặt ở cuối đoạn hay cuối bài ,ở phần kết luận của một phần hoặc

THU ĐIếu
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo.
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.
Tựa gối ôm cần lâu chẳng được
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

NGUYễn KHUYếN
Bài tập 1:
Đọc các đoạn văn sau và cho biết tác giả đã vận dụng phép lập luận nào và vận dụng như thế nào?
a) Thơ hay là hay cả hồn lẫn xác ,hay cả bài <...> không thể tóm tắt thơ được ,mà phải đọc lại .Cái thú vị của bài "Thu điếu" ở các điệu xanh :xanh ao, xanh bờ ,xanh sóng, xanh tre, xanh trời ,xanh bèo, có một màu vàng đâm ngang của chiếc lá thu rơi; ở những cử động : chiếc thuyền con lâu lâu mới nhích , sóng gợn tí, lá đưa vèo ,tầng mây lơ lửng, ngõ trúc quanh ,chiếc cần buông ,con cá động ; ở các vần thơ : không phải chỉ giỏi vì là những tử vận hiểm hóc, mà chính hay vì kết hợp với từ ,với nghĩa chữ,đến một cách thoải mái đúng chỗ,do một nhà nghệ sĩ cao tay ; cả bài thơ không non ép một chữ nào , nhất là hai câu 3,4:
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí,
đối với :
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.
thật tài tình;nhà thơ đã tìm được cái tốc độ bay của chiếc lá: vèo ,để tương ứng với cái mức độ gợn của sóng : tí.
(Toàn tập Xuân Diệu, tập 6)
ở các điệu xanh
ở những cử động
ở các
vần thơ
cả bài thơ không non ép một chữ nào
b) Mấu chốt của thành đạt là ở đâu? Có người nói thành đạt là do gặp thời ,có người lại cho là hoàn cảnh bức bách ,có người lại cho là có điều kiện được học tập ,có người lại cho là do tài năng trời cho. Các ý kiến đó mỗi ý chỉ nói tới một nguyên nhân ,mà lại đều là nguyên nhân khách quan, họ quên mất nguyên nhân chủ quan của con người.
Thật vậy. Gặp thời tức là găp may , có cơ hội, nhưng nếu chủ quan không chuẩn bị thì cơ hội cũng sẽ qua đi. Hoàn cảnh bức bách tức là hoàn cảnh khó khăn buộc phải khắc phục. Nhưng gặp hoàn cảnh ấy có người bi quan,thất vọng, chản nản, thối chí; có người lại gồng vượt qua. Điều kiện học tập cũng vậy, có người được cha mẹ tạo cho mọi điều kiện thuận lơi , nhưng lại mải chơi , ăn diện, kết quả học tập rất bình thường. Nói tới tài năng thì ai cũng có chút tài, nhưng đó mới chỉ là một khả năng tiềm tàng, nếu không tìm cách phát huy thì nó cũng bị thui chột. Rút cuộc mấu chốt của thành công là ở bản thân chủ quan của mỗi người, ở tinh thân kiên trì phấn đấu, học tập không mệt mỏi, lại phải trau dồi đạo đức cho tốt đẹp. Không nên quên rằng, thành đạt tức là làm được cái gì có ích cho mọi người, cho xã hội, được xã hội thừa nhận.
( Nguyên Hương, Trò chuyện với bạn trẻ)

Gặp thời
Hoàn cảnh bức bách
Điều kiện học tập
tài
năng
Bài tập 2
Dựa vào văn bản "Bàn về đọc sách "của Chu Quang Tiềm ,hãy phân tích lí do khiến mọi người phải đọc sách ?
* Lí do khiến mọi người đọc sách:
-Sách đúc kết tri thức từ xưa đến nay.

-Muốn tiến bộ ,phát triển thì phải đọc sách để tiếp thu tri thức ,kinh nghiệm
-Đọc sách là con đường quan trọng của học vấn.
* Kết luận về việc đọc sách :
Đọc sách vô cùng cần thiết ,có ích đối với mỗi người .Đọc sách giúp ta mở mang kiến thức ,hỗ trợ cho việc nghiên cứu chuyên sâu.
Đoạn văn tham khảo
Sách vở đúc kết tri thức của nhân loại đã tích luỹ từ xưa đến nay sách toán học ,văn học ,lịch sử...đúc kết kiến thức về các môn khoa học này.Sách lưu truyền lại mọi tri thức ,thành tựu mà con người tìm tòi, tích luỹ qua từng giai đoạn. Đọc sách lịch sử sẽ biết được quá trình phát triển của xã hội loài người từ thủa sơ khai. Đọc sách văn hoc không những biết thêm về các mặt khác của cuộc sống ,mà còn bồi dưỡng tâm hồn con người ...Con người muốn tiến bộ thì phải đọc sách để tiếp thu kiến thức và kinh nghiệm.Đọc sách là con đương của học vấn vì chỉ có đọc sách mới có thể tích luỹ và nâng cao vốn tri thức của mình.Tóm lại, đọc sách vô cùng cần thiết ,nó có ích cho tất cả mọi người.Đọc sách để mang kiến thức và hỗ trợ cho việc nghiên cứu chuyên sâu.
BàI TậP 3
Hiện nay có một số học sinh học qua loa ,đối phó ,không học thật sự .Em hãy phân tích bản chất của lối học đối phó để nêu lên những tác hại của nó?
+/ Khái niệm :
Học đối phó là không lấy việc học là chính ,xem việc học là phụ .
+/ Biểu hiện :
-Học qua loa chiếu lệ .
Chỉ học những gì có thể bị kiểm tra,thi...
Học vẹt, không đi sâu vào tìm hiểu thực chất kiến thức .
+/ Tác hại :
Không nắm được kiến thức
Làm nảy sinh tư tưởng trống đối , dối trá
Sẽ không trưởng thành được ,có hại cho tiền đồ bản thân , hại cho đất nước
XIN TRÂN TRọNG CảM ƠN CáC THầY, CÔ !
cHúC CáC THầY CÔ SứC KHOẻ v� THàNH CÔNG TRÊN MọI LĩNH VựC