Bài 18. Khởi ngữ

Ngu van 9 Nguyen Ngoc Tuan
chúc mừng quý thầy, cô
và các học sinh đến dự !
Câu 1: Lời thoại sau đây được dẫn theo cách nào?
Vân Tiên ghé lại bên đàng
Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô
Kêu rằng: “ Bớ đảng hung đồ
Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân”
A. Cách dẫn trực tiếp.
B. Cách dẫn gián tiếp.
Khởi động
Câu 2/ Câu nghi vấn “ Thằng nào dám tới lẫy lừng vào đây” dùng để làm gì?
A. Hỏi. B.Phủ định.
C. Đe dọa. D.Bộc lộ cảm xúc.
.
Ngữ văn 9 Nguyễn Ngọc Tuấn
Ti?t 93
KHỞI NGỮ
Tháng 01/2010

a/ Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động. ( Nguyễn Quang Sáng- “ Chiếc lược ngà”)
b/ Giàu, tôi cũng giàu rồi. ( Nguyễn Công Hoan- “ Bước đường cùng”)
c/ Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp. ( Phạm Văn Đồng- “ Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt”)
I. ĐẶC ĐIỂM VÀ CÔNG DỤNG CỦA KHỞI NGỮ TRONG CÂU:
? Hãy xác định chủ ngữ, vị ngữ của các câu này?
- Từ “ giàu” (b) đứng trước chủ ngữ, báo trước nội dung thông tin trong câu.
- Cụm từ “ các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ” (c)
đứng trước chủ ngữ, thông báo về đề tài được nói đến
trong câu.
- Từ “ anh” (a) đứng trước chủ ngữ, không có quan hệ trực tiếp với vị ngữ theo quan hệ chủ ngữ- vị ngữ.
? Cho biết vị trí và quan hệ với vị ngữ trong câu của từ, ngữ in đậm.
Những từ, ngữ này là khởi ngữ.
Khởi ngữ đứng sau chủ ngữ và trước vị ngữ.
Ví dụ: - Suốt ngày mẹ em, công việc không bao giờ ngơi tay.
a
Thảo luận
? Theo em, khởi ngữ có thể đứng sau chủ ngữ và trước vị ngữ không?
2ph
Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ để nêu lên đề tài được nói đến trong câu.
Trước khởi ngữ, thường có thêm các quan hệ từ về, đối với.
? Em hiểu như thế nào về khởi ngữ?
Ghi nhớ
II. LUYỆN TẬP
1. a. Ông cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe lỏm. Điều này ông khổ tâm hết sức. ( Kim Lân- Làng)
c. Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phan- xi-păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu. (Nguyễn Thành Long- Lặng lẽ SaPa )
? Tìm khởi ngữ trong các đoạn trích đã nêu
2. a. Anh ấy làm bài cẩn thận lắm.
a
Làm bài, anh ấy cẩn thận lắm.
b. Tôi hiểu rồi nhưng tôi chưa giải được.
Hiểu thì tôi hiểu rồi, nhưng giải thì tôi chưa giải được.
? Hãy viết lại các câu sau đây bằng cách chuyển phần in nghiêng thành khởi ngữ? (Có thể thêm trợ từ: thì)
a
a
hướng dẫn tự học
Tìm câu có thành phần khởi ngữ trong một
văn bản đã học.
Bài học đến đây kết thúc
Kính chúc quý thầy cô luôn thành công trong công tác
Các em học sinh luôn luôn học giỏi