Bài 18. Khởi ngữ

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ HỘI GIẢNG CẤP HUYỆN
Năm học 2011-2012
PHÒNG GIÁO DỤC ĐÀO TẠO HUYỆN TÂN THÀNH
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ HẮC DỊCH
Gv: Mai Thanh Tùng

Môn: Ngữ Văn
Khởi ngữ là gì? Cho ví dụ minh họa?
Thế nào là các thành phần biệt lập? Kể tên các thành phần biệt lập đã học?
KIỂM TRA BÀI CŨ
3/20/2012
4
ÔN TẬP TIẾNG VIỆT(tt)
Bài dạy
Bài tập 1: Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm trong các đoạn trích dưới đây thể hiện phép liên kết nào?
Ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. Nhưng mưa đá. Lúc đầu tôi không biết. Nhưng rồi có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió. Và tôi thấy đau, ướt ở má.
(Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi)
b) Từ phòng bên kia một cô bé rất xinh mặc chiếc áo may ô con trai và vẫn còn cầm thu thu một đoạn dây sau lưng chạy sang. Cô bé bên nhà hàng xóm đã quen với công việc này. Nó lễ phép hỏi Nhĩ: “Bác cần nằm xuống phải không ạ?”
(Nguyễn Minh Châu, Bến quê)
c) Nhưng cái “com-pa” kia lấy làm bất bình lắm, tỏ vẻ khinh bỉ, cười kháy tôi như cười kháy một người Pháp không biết đến Nã Phá Luân, một người Mĩ không biết đến Hoa Thịnh Đốn vậy ! Rồi nói:
-Quên à ! Phải, bây giờ cao sang rồi thì để ý đến đâu bọn chúng tôi nữa!
Tôi hoảng hốt, đứng dậy nói:
-Đâu có phải thế ! Tôi
(Lỗ Tấn, Cố hương)
Thảo luận nhóm 3 phút, tiến hành ghi kết quả bài tập 1 vào bảng bài tập 2
Ở rừng mùa này thường như thế. Mưa. mưa đá. Lúc đầu tôi không biết. có tiếng lanh canh gõ trên nóc hang. Có cái gì vô cùng sắc xé không khí ra từng mảnh vụn. Gió. tôi thấy đau, ướt ở má.
b) Từ phòng bên kia một cô bé rất xinh mặc chiếc áo may ô con trai và vẫn còn cầm thu thu một đoạn dây sau lưng chạy sang. bên nhà hàng xóm đã quen với công việc này. lễ phép hỏi Nhĩ: “Bác cần nằm xuống phải không ạ?”
c) Nhưng cái “com-pa” kia lấy làm bất bình lắm, tỏ vẻ khinh bỉ, cười kháy tôi như cười kháy một người Pháp không biết đến Nã Phá Luân, một người Mĩ không biết đến Hoa Thịnh Đốn vậy ! Rồi nói:
-Quên à ! Phải, bây giờ cao sang rồi thì để ý đến đâu bọn chúng tôi nữa!
Tôi hoảng hốt, đứng dậy nói:
-Đâu có phải ! Tôi
Nhưng
Nhưng rồi
Và
Cô bé
Nó
thế
Bài tập 3:Nêu rõ sự liên kết về nội dung, hình thức giữa các câu trong đoạn văn em viết về truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu
Bài tập 1: Đọc truyện cười sau đây và cho biết người ăn mày muốn nói điều gì với người nhà giàu qua câu nói được in đậm cuối truyện.
CHIẾM HẾT CHỖ
Một người ăn mày hom hem, rách rưới, đến cửa nhà giàu xin ăn. Người nhà giàu không cho, lại còn mắng;
Bước ngay! Rõ trông như người ở dưới địa ngục mới lên ấy!
Người ăn mày nghe nói, vội trả lời:
Phải, tôi ở dưới địa ngục mới lên đấy!
Người nhà giàu nói:
-Đã xuống địa ngục, sao không ở hẳn dưới ấy, còn lên đây làm gì cho bẩn mắt?
Người ăn mày đáp:
Thế không ở được mới phải lên. Ở dưới ấy các nhà giàu chiếm hết cả chỗ rồi!
(Theo Trương Chính-Phong Châu, Tiếng cười dân gian Việt Nam)
Hàm ý của câu nói:

+ ở dưới ấy các nhà giàu chiếm hết cả chỗ rồi!

+ Địa ngục mới chính là nơi dành cho các ông (nhà giàu).
Bài tập 2: Tìm hàm ý của các câu in đậm dưới đây. Cho biết trong mỗi trường hợp, hàm ý đạ được tạo ra bằng cách cố ý vi phạm phương châm hội thoại nào.
Tuấn hỏi Nam:
Cậu thấy đội bóng huyện mình chơi có hay không?
Nam bảo:
Tớ thấy họ ăn mặc rất đẹp.
b) Lan hỏi Huệ:
-Huệ báo cho Nam, Tuấn và Chi sáng mai đến trường chưa?
-Tớ báo cho Chi rồi. -Huệ đáp.
Tuấn hỏi Nam:
Cậu thấy đội bóng huyện mình chơi có hay không?
Nam bảo:
Tớ thấy họ ăn mặc rất đẹp.
Hàm ý của câu là:
- ẹội bóng huyện chơi không hay hoặc
-Tôi không muốn bình luận về việc này.
=> Vi phaùm phửụng chaõm quan heọ
b) Lan hỏi Huệ:
-Huệ báo cho Nam, Tuấn và Chi sáng mai đến trường chưa?
-Tớ báo cho Chi rồi. -Huệ đáp.

Hàm ý của câu in đậm:
-Tôi chưa hoặc chưa muốn báo cho Nam và Tuấn
-Tôi không muốn nhắc đến tên Nam và Tuấn
=> Vi phạm phương châm về lượng
Củng cố
Vẽ bản đồ tư duy hệ thống hóa kiến thức đã ôn tập
Cảm ơn quý thầy cô đã về dự dự giờ