Bài 18. Khởi ngữ

Môn ngữ văn 9
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô về dự giờ tiết học
Hãy xác định chủ ngữ và vị ngữ
của câu dưới đây?
Đối với môn Ngữ văn, tôi rất yêu thích môn học này.

CN
VN
1. Ví dụ
a) Nghe gọi con bé giật mình, tròn mắt nhìn. Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
b) Giàu, tôi cũng giàu rồi.
(Nguyễn Công Hoan, Bước đường cùng)
c) Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp […]
(Phạm Văn Đồng, Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)
I. Đặc điểm và công dụng của khởi ngữ trong câu
Tiết 93: KHởI NGữ
1. Ví dụ
a) Còn anhanh không ghìm nổi xúc động.
,
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)

b) Giàu, tôi cũng giàu rồi.

Nguyễn Công Hoan, Bước đường cùng)

c) Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta,
không sợ nó thiếu giàu và đẹp […]

(Phạm Văn Đồng, Giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt)
CN
CN
VN
VN
VN
CN
2. Nhận xét :
Các từ in đậm:
+ Là thành phần phụ của câu
+ Vị trí : đứng trước chủ ngữ
+ Quan hệ với vị ngữ: Không có quan hệ chủ - vị với vị ngữ
a, Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
c,Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể
tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp […]


a, Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
a, Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
b, Giàu, tôi cũng giàu rồi.
Thông báo chủ thể được nói đến trong câu
Nhấn mạnh đặc điểm của chủ thể
Nói đến đề tài được nói đến trong câu
Các từ ngữ in đậm : Nêu lên,chủ thể, đặc điểm của chủ thể,
đề tài trong câu.
+ Là thành phần phụ của câu
+ Vị trí : đứng trước chủ ngữ

Thành phần khởi ngữ.
a, Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
c,Về các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể
tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp […]


a, Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
a, Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.
b, Giàu, tôi cũng giàu rồi.

+ Khả năng kết hợp : trước khởi ngữ thường có thể thêm các quan hệ từ : về, còn, với, đối với…
Về giàu, tôi cũng giàu rồi.
Đối với anh, anh không ghìm nổi xúc động
Đối với các thể văn trong lĩnh vực văn nghệ, chúng ta có thể tin ở tiếng ta, không sợ nó thiếu giàu và đẹp […]

* Ghi nhớ: (SGK – trang 8)
Luyện tập
Bài tập 1 : Tìm khởi ngữ trong các đoạn trích sau đây :
a)Ông cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe lỏm. Điều này ông khổ tâm hết sức
(Kim Lân, Làng)
b) – Vâng ! Ông giáo dạy phải ! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.
(Nam Cao, Lão Hạc)
c)Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phan-Xi-Păng ba nghìn một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
d)Làm khí tượng, ở được trên cao thế mới là lý tưởng chứ.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
e) Đối với cháu, thật là đột ngột […]
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

Đáp án Bài tập 1 :
a)Ông cứ đứng vờ vờ xem tranh ảnh chờ người khác đọc rồi nghe lỏm. Điều này ông khổ tâm hết sức.
(Kim Lân, Làng)
b) – Vâng ! Ông giáo dạy phải ! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.
(Nam Cao, Lão Hạc)
c)Một mình thì anh bạn trên trạm đỉnh Phan-Xi-Păng ba nghìn

một trăm bốn mươi hai mét kia mới một mình hơn cháu.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
d)Làm khí tượng, ở được trên cao thế mới là lý tưởng chứ.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
e) Đối với cháu, thật là đột ngột […]
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

Khởi ngữ
Khởi ngữ
Khởi ngữ
Khởi ngữ
Khởi ngữ
Bài tập 2:
Hãy viết lại các câu sau đây bằng cách chuyển phần được in đậm thành khởi ngữ (có thể thêm trợ từ “thì”)
a) Anh ấy làm bài cẩn thận lắm.
b) Tôi hiểu rồi nhưng tôi chưa giải được.
Làm bài thì anh ấy cẩn thận lắm.

C
V
Khởi ngữ
b)Hiểu thì tôi hiểu rồi nhưng giải thì tôi chưa
giải được.
C1
V1
V2
C2
Khởi ngữ
Khởi ngữ
Đáp án bài tập 2
NGUYỄN QUANG SÁNG


TRÂN TRỌNG CẢM ƠN
CÁC THẦY CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH