Bài 18. Hai loại điện tích

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ LỚP 7
KIỂM TRA BÀI CŨ
1) Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách nào ?

2) Giải thích tại sao vào những ngày thời tiết khô ráo, đặc biệt là những ngày hanh khô, khi ta chải đầu bằng lược nhựa, nhiều sợi tóc bị lược nhựa hút kéo thẳng ra?





3) Dùng mảnh vải khô để cọ xát, thì có thể làm cho vật nào dưới đây mang điện tích.
A. Một ống bằng gỗ C. Một ống bằng giấy
B. Một ống bằng nhựa D. Một ống bằng thép
Có thể làm nhiễm điện nhiều vật bằng cách cọ xát
Khi chải đầu bằng lược nhựa, lược nhựa và tóc cọ xát vào nhau. Cả lược nhựa và tóc đều bị nhiễm điện, do đó tóc bị lược hút nên kéo thẳng ra
Một vật bị nhiễm điện (mang điện tích) có khả năng hút các vật khác. Nếu hai vật đều bị nhiễm điện đặt gần nhau thì chúng hút nhau hay đẩy nhau ?
-
-
-
TiẾT 20: HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
Thí nghiệm 1: (hỡnh 18.1 và hỡnh 18.2 SGK).
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. Hai loại điện tích.
1. Kẹp hai mảnh nilông vào thân bút chì rồi nhấc lên. Quan sát xem hai mảnh nilông có hút nhau, đẩy nhau không ?
Bảng kết quả thớ nghiệm 1.
Không có hiện tượng gì xảy ra (không hút, không đẩy)
Cả hai mảnh nilông không bị nhiễm điện
Thí nghiệm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. Hai loại điện tích.
2. Trải hai mảnh nilông xuống mặt bàn, dùng miếng len cọ xát chúng nhiều lần. Cầm thân bút chì để nhấc 2 mảnh nilông lên. Quan sát xem chúng hút nhau hay đẩy nhau.
?
Bảng kết quả thớ nghiệm 1.
Không có hiện tượng gì xảy ra (không hút, không đẩy)
Cả hai mảnh nilông không bị nhiễm điện
Chúng đẩy nhau
Nhiễm điện giống nhau
(mang điện tích cùng loại)
Thí nghiệm 1: (hình 18.1 và hình 18.2 SGK).
3. Dùng hai mảnh vải khô cọ xát một đầu hai thanh nhựa sẫm màu giống nhau. Đặt một thanh lên một giá nhọn. Đưa các đầu đã được cọ xát của hai thanh nhựa lại gần nhau. Quan sát xem hai thanh nhựa hút nhau hay đẩy nhau.
Bảng kết quả thớ nghiệm 1.
Không có hiện tượng gì xảy ra (không hút, không đẩy)
Cả hai mảnh nilông không bị nhiễm điện
Chúng đẩy nhau
Nhiễm điện giống nhau
Chúng đẩy nhau
Nhiễm điện giống nhau
(mang điện tích cùng loại)
(mang điện tích cùng loại)
Hai đầu đã được cọ xát
?

Thí nghiệm 1: (hỡnh 18.1 và hỡnh 18.2 SGK).
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. Hai loại điện tích.
* Nhận xét : Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích . . . . . . . . . loại và khi được đặt gần nhau thì chúng . . . . . . nhau.
cùng
đẩy
khác
hút
(1)
(2)
?
Bảng kết quả thí nghiệm 2.
Chúng hút nhau yếu
Thanh thủy tinh nhiễm điện, thước nhựa không nhiễm điện.
Chúng hút nhau mạnh
Cả hai bị nhiễm điện.
(mang điện tích khác loại)
b. Đưa đầu thanh thủy tinh đã được cọ xát bằng mảnh lụa lại gần đầu thanh nhựa đã được cọ xát. Quan sát hiện tượng.
?

a. Đưa đầu thanh thủy tinh đã được cọ xát bằng mảnh lụa lại gần đầu thanh nhựa chưa được cọ xát. Quan sát hiện tượng.
Thí nghiệm 2: (hỡnh 18.3 SGK).
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. Hai loại điện tích.
Thí nghiệm 2: (hỡnh 18.3 SGK)
* Nhận xét: Thanh nhựa sẫm màu và thanh thủy tinh khi được cọ xát thì chúng. . . . . nhau do chúng mang điện tích . . . . . . loại.
cùng
hút
khác
đẩy
(1)
(2)
Kết luận : Có ….. loại điện tích.
Các vật mang điện tích cùng loại thì ….. nhau, mang điện tích khác loại thì ….. nhau.
hai
đẩy
hút
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. Hai loại điện tích.
* Quy ước :
- Điện tích của thủy tinh khi cọ xát vào lụa là điện tích dương (+).
- Điện tích của thanh nhựa sẫm màu khi cọ xát vào vải khô là điện tích âm (-).
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
I. Hai loại điện tích.
C1

?
+
Do thanh nhựa mang điện tích âm, mà thanh nhựa hút mảnh vải nên mảnh vải mang điện tích dương.
Đặt thanh nhựa sẫm màu lên trục quay sau khi đã được cọ xát bằng mảnh vải khô. Đưa mảnh vải này lại gần đầu thanh nhựa được cọ xát thì chúng hút nhau. Biết rằng mảnh vải cũng bị nhiễm điện, hỏi mảnh vải mang điện tích dương hay điện tích âm?
II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử.
Hạt nhân
-
-
-
Êlectrôn
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
1. Ở tâm mỗi nguyên tử có một hạt nhân mang điện tích dương.
2. Xung quanh hạt nhân có các êlectrôn mang điện tích âm chuyển động tạo thành lớp vỏ nguyên tử.
3. Tổng điện tích âm của các êlectrôn có trị số tuyệt đối bằng điện tích dương của hạt nhân. Do đó, bình thường nguyên tử trung hòa về điện.
4. Êlectrôn có thể dịch chuyển từ nguyên tử này sang nguyên tử khác, từ vật này sang vật khác.
Mô hình đơn giản của nguyên tử
Trước đây hơn 2000 năm, người ta đã phát hiện ra sự nhiễm điện của hổ phách khi cọ xát vào lông thú. Theo tiếng Hi Lạp, hổ phách là êlectron. Sau này người ta dùng từ êlectron để đặt tên cho hạt mang điện tích âm trong nguyên tử, tiếng Việt còn gọi là điện tử.
Năm 1911 Rơdepho đã nêu ra mô hình nguyên tử, sau đó tới nhà vật lý người Anh Ninx Bo đưa ra mô hình lượng tử giúp các nhà khoa học lý giải được toàn bộ hệ thống tuần hoàn các nguyên tố.
CÓ THỂ EM CHƯA BiẾT
III. Vận dụng.
C2. Trước khi cọ xỏt, cú phải trong mỗi vật đều cú điện tớch dương và điện tớch õm hay khụng ? Nếu cú thỡ cỏc điện tớch này tồn tại ở những loại hạt nào cấu tạo nờn vật ?
C3. Tại sao trước khi cọ xỏt, cỏc vật khụng hỳt cỏc vụn giấy nhỏ ?
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
 Trước khi cọ xỏt cỏc vật đều cú điện tớch dương tồn tại ở hạt nhõn và điện tớch õm tồn tại ở cỏc ờlectrụn cấu tạo nờn vật.
 Vì trước khi cọ xát nguyên tử trung hòa về điện (chưa có nhiễm điện), nên không hút các vụn giấy nhỏ.
III. VẬN DỤNG
C4. Sau khi cọ xát, vật nào trong hình nhận thêm êlectrôn, vật nào mất bớt êlectrôn? Vật nào nhiễm điện dương, vật nào nhiễm điện âm?
Bài 18 : HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
-
-
-
Trước khi cọ xát
Sau khi cọ xát
Sau khi cọ xát : - Thước nhựa nhận thêm êlectrôn  nhiễm điện âm.
- Mảnh vải mất bớt êlectrôn  nhiễm điện dương.
Mảnh vải
Thước nhựa
nhận thêm êlectrôn
mất bớt êlectrôn
BÀI 18.2/38 SBT: Trong các hình a,b,c,d, các mũi tên đã cho chỉ lực tác dụng (hút hoặc đẩy) giữa hai vật mang điện tích. Hãy ghi dấu điện tích chưa cho biết của vật thứ hai
A
B
C
D
E
F
G
H
a)
b)
c)
d)
1)Có …. loại điện tích là:
………………………………
2) Các vật nhiễm điện cùng loại thì …….. . khác loại thì …………
3) Nguyên tử gồm …………….mang điện dương và các ………. mang điện âm chuyển động quanh hạt nhân.
4)Một vật ……………. nếu nhận thêm êlectron, ………………….. nếu mất bớt êlectron.
hai
điện tích dương và điện tích âm
đẩy nhau
hút nhau
hạt nhân
êlectron
nhiễm điện âm
nhiễm điện dương
CỦNG CỐ
GHI NHỚ
 Học thuộc phần ghi nhớ trang 52/sgk.
 Làm bài tập 18.1, 18.3, 18.5, 18.6 SBT.
 Đọc trước baøi “ DOØNG ÑIEÄN – NGUOÀN ÑIEÄN”
Dặn dò
Kết thúc bài- Chào các thầy cô và các em!