Bài 18. Hai loại điện tích

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP
GV: TRẦN HỮU TƯỜNG
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Điền vào chổ trống để hoàn thành câu sau:
Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách ..............
Câu 2: Dùng mảnh vải khô để cọ xát, thì có thể làm cho vật nào dưới đây mang điện tích:
Một ống bằng gỗ.
Một ống bằng thép.
Một ống bằng giấy.
Một ống bằng nhựa.
cọ xát
Kiểm tra bài cũ
Câu 3: Vật nhiễm điện (vật mang điện tích) có khả năng:
hút các vật nhỏ nhẹ.
hút các vật bằng sắt.
làm sáng bóng đèn của bút thử điện.
hút các vật nhỏ nhẹ và làm sáng bóng đèn của bút thử điện.

Như chúng ta biết, một vật bị nhiễm điện (mang điện tích) có khả năng hút các vật khác. Nếu hai vật đều bị nhiễm điện đặt gần nhau thì chúng hút nhau hay đẩy nhau?
BÀI 18
HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH
++
+
-
-
-
I. Hai loại điện tích.
Thí nghiệm 1:
1. Kẹp hai mảnh nilông vào thanh nhựa rồi nhấc lên, quan sát chúng như thế nào?
2. Trải hai mảnh nilông xuống mặt bàn, dùng miếng len cọ xát chúng nhiều lần. Cầm thanh nhựa để nhấc lên. Quan sát chúng như thế nào? (hút nhau hay đẩy nhau)
?
?
I. Hai loại điện tích.
Thí nghiệm 1:
3. Dùng hai mảnh vải khô cọ xát một đầu hai thanh nhựa sẫm màu giống nhau. Đặt một thanh lên một giá nhọn. Đưa các đầu đã được cọ xát của hai thanh nhựa lại gần nhau. Quan sát chúng như thế nào? (hút nhau hay đẩy nhau).
Hai đầu đã được cọ xát
?

I. Hai loại điện tích.
Không có hiện tượng gì xảy ra
Cả hai không bị nhiễm điện
Chúng đẩy nhau
Nhiễm điện giống nhau
Chúng đẩy nhau
Nhiễm điện giống nhau
I. Hai loại điện tích.
Thí nghiệm 1:
* Nhận xét: Hai vật giống nhau, được cọ xát như nhau thì mang điện tích ...... loại và khi được đặt gần nhau thì chúng ...... nhau.
cùng
đẩy
khác
hút
I. Hai loại điện tích.
Thí nghiệm 2: Đưa đầu thanh thủy tinh đã được cọ xát bằng mảnh lụa lại gần đầu thanh nhựa sẫm màu đã được cọ xát. Quan sát chúng như thế nào? (hút nhau hay đẩy nhau).
?

I. Hai loại điện tích.
Thí nghiệm 2: Bảng kết quả thí nghiệm 2.
Không có hiện tượng gì
Cả hai không nhiễm điện
Hút nhau
Cả hai bị nhiễm điện.
I. Hai loại điện tích.
Thí nghiệm 2:
* Nhận xét: Thanh nhựa sẫm màu và thanh thủy tinh khi được cọ xát thì chúng ...... nhau do chúng mang điện tích ..... loại.
cùng
hút
khác
đẩy
I. Hai loại điện tích.
Kết luận:
Có ... loại điện tích. Các vật mang điện tích ..... loại thì .... nhau, mang điện tích ............ lo?i thì .... nhau.
* Quy ước: - Điện tích của thuỷ tinh khi cọ xát vào lụa là điện tích dương (+).
Điện tích của thanh nhựa sẩm màu khi cọ xát vào vải khô là điện tích âm (-)
C1.

?
+
?Mảnh vải mang điện tích dương. Do thanh nhựa mang điện tích âm, mà nó hút mảnh vải nên mảnh vải mang điện tích dương.
cùng
đẩy
hai
khác
hút
II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử
++
+
Hạt nhân
-
-
-
Êlectrôn
Mô hình đơn giản của nguyên tử
II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử
+ +
+
-
-
-
1. ? tâm mỗi nguyên tử có một hạt nhân mang điện tích dương.
2. Xung quanh hạt nhân có các electron mang điện tích âm.
3. Bình thường các nguyên tử trung hòa về điện.
4. Electron có thể dịch chuyển từ nguyên tử này sang nguyên tử khác, từ vật này sang vật khác.
II. Sơ lược về cấu tạo nguyên tử
* Kết luận: Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện tích dương và các electron mang điện tích âm chuyển động xung quanh hạt nhân.
C2. Trước khi cọ xát có phải trong mỗi vật đều có điện tích dương và điện tích âm hay không? Nếu có thì các điện tích này tồn tại ở những loại hạt nào cấu tạo nên vật?
?Trước khi cọ xát các vật đều có điện tích dương tồn tại ở hạt nhân và điện tích âm tồn tại ở các êlectrôn cấu tạo nên vật.
C3. Tại sao trước khi cọ xát, các vật không hút các vụn giấy nhỏ?
?Vì trước khi cọ xát nguyên tử trung hòa về điện (chưa có nhiễm điện), nên không hút các vụn giấy nhỏ.
III. Vận dụng.
C4: Sau khi cọ xát, vật nào trong hình 18.5b nhận thêm electron, vật nào mất bớt electron? Vật nào nhiễm điện dương, vật nào nhiễm điện âm?
III. Vận dụng.
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
+
-
-
-
-
Trước khi cọ xát
Sau khi cọ xát
Mảnh vải
Thước nhựa
* Vậy: Một vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm electron, nhiễm điện dương nếu mất bớt electron.
III. Vận dụng.
* Củng cố - ghi nhớ
+ Có mấy loại điện tích? Các vật nhiễm điện tương tác với nhau như thế nào?
+ Nguyên tử được cấu tạo như thế nào?
+ Khi nào một vật nhiễm điện dương? Khi nào một vật nhiễm điện âm?
Có hai loại điện tích là điện tích dương và điện tích âm. Các vật nhiễm điện cùng loại thì đẩy nhau, khác loại thì hút nhau.
Nguyên tử gồm hạt nhân mang điện dương và các electron mang điện âm chuyển động xung quanh hạt nhân.
Một vật nhiễm điện âm nếu nhận thêm electron, nhiễm điện dương nếu mất bớt electron.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
Trước đây hơn 2000 năm (năm 600Tr.CN) nhà bác học người Hy Lạp là Thales đã phát hiện ra sự nhiễm điện của hổ phách khi cọ xát vào lông thú. Theo tiếng Hy Lạp, hổ phách là electron. Sau này người ta dùng tên electron để đặt tên cho hạt mang điện tích âm trong nguyên tử, tiếng Việt còn gọi là điện tử.
* Hướng dẫn về nhà:
+ Học thuộc phần ghi nhớ.
+ Làm các câu hỏi và bài tập 18.1; 18.2; 18.3 trong sách bài tập trang 19.
+ Soạn trước bài Dòng điện - Nguồn điện để tiết sau học.
chúc quý thầy cô giáo
và các em sức khoẻ
Tiết học đến đây là hết!