Bài 18. Bàn về đọc sách

Bài giảng Ngữ văn 9
Tiết : 91
Bàn về đọc sách
- Chu Quang Tiềm -
I/ Tỡm hiểu khái quát van bản .
2. Bố cục:
Theo em, đoạn trích được chia làm mấy phần ?
chia làm 3 phần
- P1: Từ đầu đến thế giới mới : Tầm quan trọng, ý nghĩa của việc đọc sách

- P2 : Tiếp đến "tự tiêu hao lực lượng": Nêu các khó khăn , các thiên hướng sai lạc mắc phải của việc đọc sách trong tình hình hiện nay.
- P3 : Còn lại : Bàn về phương pháp đọc sách.
II/ Tìm hiểu chi tiết văn bản :
1.Tầm quan trọng, ý nghĩa của việc đọc sách:
S¸ch cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo trªn con ®­êng ph¸t triÓn cña nh©n lo¹i ?
- Sách đã ghi chép , cô đúc và lưu truyền mọi tri thức, mọi thành tịu mà mọi người tìm tòi, tích luỹ được qua từng thời đại.
- Những cuốn sách có giá trị có thể xem là những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại .
- Sách trở thành kho tàng quý báu của di sản tinh thần mà loài người thu lượm, suy ngẫm suốt mấy nghìn năm .
Vậy đọc sách có quan hệ gì với tri thức của mỗi người ?
=> Đọc sách là con đường tích luỹ, nâng cao vốn tri thức. Đọc sách chính là sự chuẩn bị để có thể làm cuộc trường chinh vạn dặm trên con đường học vấn, đi phát hiện thế giới mới. Không thể thu lượm được các thành tựu mới trên con đường phát triển học thuật, nếu như không biết kế thừa thành tựu của các thời đại đã qua.
D. Hướng dẫn học bài:
Tại sao nói, sách không thể thiếu đối với mỗi người ?
Học và soạn phần còn lại .
Bài giảng Ngữ văn 9
Tiết : 92
Bàn về đọc sách
- Chu Quang Tiềm -
KiÓm tra bµi cò :
Đọc sách có ý nghĩa như thế nào trong việc phát triển tri thức?
- TÝch luü, n©ng cao ®­îc vèn nhËn thøc cña mçi c¸ nh©n khi tiÕp cËn tri thøc cña nh©n lo¹i. §äc s¸ch chÝnh lµ sù chuÈn bÞ ®Ó cã thÓ lµm cuéc tr­êng chinh v¹n dÆm trªn con ®­êng häc vÊn, ®i ph¸t hiÖn thÕ giíi míi. Kh«ng thÓ thu l­îm ®­îc c¸c thµnh tùu míi trªn con ®­êng ph¸t triÓn häc thuËt nÕu, nh­ kh«ng biÕt kÕ thõa thµnh tùu cña c¸c thêi ®¹i ®· qua.
2. Lời bàn của tác giả về cách lựa chọn sách khi đọc:
Đọc sách có dễ không ? Tại sao cần lựa chọn sách khi đọc ?
- §µm tho¹i
Theo tác giả, hiện nay người đọc sách thường mắc hai thiên hướng sai lạc khi đọc sách đó là gì ?
- …S¸ch nhiÒu khiÕn ta kh«ng chuyªn s©u, dÔ sa vµo lèi “ ¨n t­¬i nuèt sèng ” chø kh«ng kÞp tiªu ho¸, kh«ng biÕt nghiÒn ngÉm.
- Sách nhiều khiến người đọc khó lựa chọn, lãng phí thời gian và sức lực với những cuốn sách không thật có ích .
Theo ý kiÕn t¸c gi¶, cÇn lùa chän s¸ch khi ®äc nh­ thÕ nµo?
- Không tham đọc nhiều, đọc lung tung mà phải chọn cho tinh, đọc kĩ những quyển nào thực sự có giá trị, có lợi ích cho mình.
- Cần đọc kĩ các cuốn sách, tài liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuyên môn, chuyên sâu của mình .
- Trong khi đọc tài liệu chuyên sâu cũng không thể xem thường việc đọc loại sách thường thức, loại sách ở lĩnh vực gần gũi, kế cận với chuyên môn mình . " Trên đời không có học vấn nào là cô lập, tách rời các học vấn khác " , vì thế " không biết rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn".
Qua ý kiÕn trªn, ta thÊy Chu Quang TiÒm lµ mét ng­êi nh­ thÕ nµo?
=> Đây là một học giả lớn đầy kinh nghiệm, đầy sự từng trải .
3. Lời bàn của tác giả về phương pháp đọc sách:
T¸c gi¶ ®· ®­a ra ý kiÕn vÒ ph­¬ng ph¸p ®äc s¸ch nh­ thÕ nµo ?
- Không nên đọc lướt qua, đọc chỉ để trang trí bộ mặt mà phải vừa đọc vừa suy nghĩ " trầm ngâm tích luỹ, tưởng tượng tự do " nhất là đối với các quyển sách có giá trị .
- Kh«ng nªn ®äc mét c¸ch trµn lan, theo kiÓu høng thó c¸ nh©n mµ cÇn ®äc cã kÕ ho¹ch, cã hÖ thèng. ThËm chÝ, ®èi víi mét ng­êi nu«i chÝ lËp nghiÖp trong mét m«n häc vÊn th× ®äc s¸ch lµ mét c«ng viÖc rÌn luyÖn, mét cuéc chuÈn bÞ ©m thÇm vµ gian khæ .
§äc s¸ch kh«ng chØ lµ viÖc häc tËp tri thøc, mµ ®äc s¸ch theo c¸c em nã cßn cã ý nghÜa g× ?
- …®ã cßn lµ chuyÖn rÌn luyÖn tÝnh c¸ch, chuyÖn häc lµm ng­êi .
4. Tính thuyết phục, sức hấp dẫn của văn bản:
Theo em, văn bản này có thuyết phục, hấp dẫn người đọc không ? Vì sao ?
- .đầy tính thuyết phục và hấp dẫn vì :
+ Néi dung cña lêi bµn vµ c¸ch tr×nh bµy cña t¸c gi¶ võa ®¹t lÝ , thÊu t×nh : C¸c ý kiÕn nhËn xÐt ®­a ra thËt x¸c ®¸ng, cã lÝ lÏ. §ång thêi t¸c gi¶ l¹i tr×nh bµy b»ng c¸ch ph©n tÝch cô thÓ, b»ng giäng trß chuyÖn t©m t×nh th©n ¸i ®Ó chia sÎ kinh nghiÖm thµnh c«ng, thÊt b¹i trong thùc tÕ.
+ Bè côc cña bµi viÕt chÆt chÏ, hîp lÝ, c¸c ý kiÕn ®­îc dÉn d¾t tù nhiªn.
+ C¸ch viÕt giµu h×nh ¶nh. T¸c gi¶ dïng nhiÒu c¸ch vÝ von thËt cô thÓ vµ thó vÞ .
VÝ dô: “ ... “ liÕc qua ” tuy rÊt nhiÒu, nh­ng ®äng l¹i th× rÊt Ýt , gièng nh­ ¨n uèng… ” ; “ chiÕm lÜnh häc vÊn nh­ ®¸nh trËn…” ( Tr4 ) ; “ ®äc nhiÒu mµ kh«ng chÞu nghÜ s©u, nh­ c­ìi ngùa qua chî…” ; “ gièng nh­ con chuét chui vµo sõng tr©u, cµng chui cµng hÑp , kh«ng t×m ra lèi tho¸t… ”.
IV. LUYệN TậP
Nếu chọn một lời bàn về đọc sách hay nhất để ghi lên giá sách của mình, em sẽ chọn câu nào của tác giả Chu Quang Tiềm ? Vì sao em chọn câu đó?
Liên hệ đến việc đọc sách hiện nay của em?
III/ Tổng kết : ( Ghi nhớ : Tr 7)
Đọc lại văn bản, học bài.
Làm bài tập luyện tập / sgk tr 7
- Chuẩn bị bài : Khởi ngữ ( Xem trước bài )
Sách làm cho tôi gắn bó với thế giới , cuộc đời càng trở nên rực rỡ có ý nghĩa hơn ...Sách làm cho khắp trái đất tràn ngập nỗi buồn nhớ cái tốt đẹp hơn. Mỗi cuốn sách đều là tâm hồn được ghi lại.."
( M. gor - ki )
"Sắm đèn để soi sáng. Sắm sách để hiểu đạo lí. Sáng để soi nhà tối, đạo lí để soi lòng người ..."
(Ngạn ngữ Trung Hoa )
Xin chào và hẹn gặp lại các em vào tiết học sau !